Değişik tuz konsantrasyonuna sahip farklı sulama suyu uygulamalarının domateste verim ve kalite üzerine etkileri

Çalısma, domateste farklı tuz konsantrasyonlarına sahip sulama suyu uygulamalarında bitki su tüketimi, toprakta tuz birikimi, meyvede verim ve kalite değisimleri, bitkide fiziksel ve kimyasal değisimlerin neler olduğunun belirlenmesi amacıyla yapılmıstır. Konya'da sera sartlarında 8354 F1 çesit domates yetistiriciliğinde altı farklı tuz konsantrasyonuna sahip sulama suyunun (EC = 500 ?S/cm kontrol, 750, 1000, 1500, 2000 ve 2500 ?S/cm) bitki su ihtiyacının % 100 ve % 75 karsılandığı kosullarda 2 alt konuda 3 tekerrürlü olarak toplam 36 deneme saksısında tesadüf parselleri faktöriyel deneme deseninde 2005 ve 2006 yıllarında iki ayrı dönem olarak yürütülmüstür. Arastırma sonucunda domatesin yıllık bitki su tüketimi 829.57 mm olarak bulunmustur. Toprakta bazı konularda % 400'e varan oranda hızla tuzlulasma meydana gelmistir. Sulama suyunda tuzluluk artısı ile birlikte meyve sayısı ve ağırlığında, dolayısı ile verimde % 41'e varan azalmalar görülmüs, bitki boyları ve bitki yapraklarındaki nem azalmıs, bitki kök uzunlukları artmıs, meyve kabuğunda kırmızılık azalmıs, sarılık artmıs ve çap küçülmüstür. Meyvede EC, kül, suda çözünebilir toplam kuru madde, seker değerleri ile bitki yapraklarında kül ve seker değerleri artıs göstermistir. Meyve ve yaprakta Na değerlerinde de ciddi artıslar görülmüstür. Tuz oranı yüksek su kullanımında bitki sulama suyu ihtiyacında kısıtlamaya gidilmesinin, domates bitkisinin verim ve kalite özellikleri ile bitki gelisimine olumsuz etki yaptığı sonucuna varılmıstır.

This study was conducted to determine water consumption of tomato plant, salt accumulation in the soil, yield and quality changing in the fruit, physical and chemical changing in the plant. For this purpose, a research was conducted using irrigation water of six different salt concentrations (EC = 500 ?S/cm control, 750, 1000, 1500, 2000 and 2500 ?S/cm), applying 75 % and 100 % of water need of plant, selecting 8354 F1 tomato variety, in randomized plots factorial experimental design with three replications under greenhouse conditions in Konya, in 2005 and 2006. At the end of the research, it was found that the seasonal water consumption of tomato was 829.57 mm. Salinity was occurred rapidly at a rate of up to 400 % in soil in some treatment. As salinity of the irrigation water was increased, fruit number and weight, so yield decreased in the rate of reaching to 41 %. Plant hight and water content of plant leaves decreased, root lengths increased, reddish color in fruit peel decreased, but yellowish color increased and diameter became small. EC, crude ash, total dry matter dissolved in water, sugar values in fruit and raw ash and sugar values in leaves increased. Na contents of fruit and leaf increased highly. It was concluded that decreasing of the amount of irrigation water with high salt content affected negatively the yield and quality parameters and plant growth.