Çağdaş Sanatta Dinamik Beden İmgeleri

İnsan ilk çağlardan itibaren, kendi bedenini ya da içinde bulunduğu toplumun beden olgusunu merak etmiş, fiziksel ve tinsel varlığını sorgulamıştır. Bu sorgulama süreci bilimsel, toplumsal alanlarda olduğu gibi sanat alanına da yansımıştır. Gerek dinin hizmetinde, gerek bir siyasi gücün hizmetinde sanat işlevsel bir görev edinerek, toplumu biçimlendirmiş, topluma yön vermiştir. İnsan elinden çıkan sanat, yine merkezine insanı almış, modernleşme sürecinde işlevsellikten çok kişinin duygu, düşünce aktarımını sağlamıştır. Çağlar boyunca değişen toplum, kültür yapısıyla birlikte sanatta da değişim göstermiş, adapte olmuştur. Ama bu süreçte insana dair konuları anlatmayı bırakmamıştır. Çünkü toplum içindeki sanatçı etrafındaki değişimlere, gelişmelere kayıtsız kalmamış bunları yine insanı betimleyerek anlatmıştır. Bu nedenle toplum, kültür, bilim gibi insan bedeni de anlam olarak, sanat nesnesi olarak sürekli değişim göstermiştir. Özellikle 20. yüzyıldan itibaren yaşanan bilimsel gelişmeler, toplumsal değişimler, siyasi olaylar ve savaşlar, sanat nesnesi olan bedenin hareketlerini de etkileyerek, bedene dinamiklik kazandırmıştır. Söz konusu dinamik bedenlerin alt yapısında toplumu şekillendiren birçok olayın yansımaları da görülmektedir. Bu nedenle çağdaş sanatta dinamik bedenin Batı ve Türk sanatındaki örneklerinin incelenmesi, farklı dönemlerde bedene olan bakış açılarının incelenerek, bunların sanattaki yansımalarının araştırılarak yorumlanması önemli görülmüştür.Araştırma, 1800-2020 yılları arasında Batı ve Türk sanatında eser üretmiş sanatçılardan; Henri Matisse, Edgar Degas, Umberto Boccioni, Marc Chagall, Yves Klein, Cemal Tollu, Ömer Uluç, Alaattin Aksoy, Adnan Turani, Neşe Erdok’a ait dinamik beden yorumlamalarının görüldüğü eser örnekleri ile sınırlıdır. Genel tarama modelinin esas alındığı araştırmada, nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Nitel verileri elde edebilmek için araştırma sürecinde “döküman incelemesi” yöntemi kullanılmıştır.

Since ancient times, man has been curious about his own body or the body phenomenon of the society he is in, and questioned his physical and spiritual existence. This questioning process is reflected in the field of art as well as in the scientific and social fields. Art assuming a functional role both in the service of religion and in the service of a political power, has shaped society and gave direction to society. Art, which is made by human hands, has taken the human to its center, and in the modernization process, it has provided the transfer of emotions and thoughts rather than functionality. The society that has changed throughout the ages has changed and adapted in art along with its cultural structure. But in this process, he did not stop talking about human subjects. Because the artist in the society was not indifferent to the changes and developments around him, but he also described them by describing the human being. For this reason, the human body, like society, culture and science, has constantly changed in terms of meaning, as an object of art. Especially since the 20th century, scientific developments, social changes, political events and wars have brought dynamism to the body by affecting the movements of the body, which is the object of art. Reflections of many events that shape the society can also be seen in the infrastructure of these dynamic bodies. For this reason, it is deemed important to examine the examples of the dynamic body in Western and Turkish art in contemporary art, to examine the perspectives on the body in different periods and to investigate and interpret their reflections in art.The research includes artists who produced works in Western and Turkish art between the years 1800-2020; It is limited to examples of works that show dynamic body interpretations of Henri Matisse, Edgar Degas, Umberto Boccioni, Marc Chagall, Yves Klein, Cemal Tollu, Ömer Uluç, Aleattin Aksoy, Adnan Turani, Neşe Erdok. Qualitative research methods and techniques were used in the study based on the general survey model. In order to obtain qualitative data, the method of "document analysis" was used in the research process.