Mısırda aynı genetik tabandan gelen tek melez, üçlü melez ve çift melezlerde tane verimi ve bazı agronomik özelliklerin karşılaştırılması

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2012-01-24

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırma; tek melez, üçlü melez ve çift melez mısırların tane verim potansiyellerinin ve bazı agronomik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2009 ve 2010 yıllarında Bursa Mustafa Kemalpaşa ilçesi ekolojik koşullarında yapılmıştır. Çalışmada, yurt dışı kökenli kendilenmiş hatlardan geliştirilen, çiçeklenme süreleri benzer ve birbiriyle kalıtsal ilişkileri bilinmeyen 6 at dişi mısır hattı ve bunlardan elde edilen 4 Tek Melez, 16 Üçlü Melez ve 6 Çift Melez mısır genotipleri incelenmiştir. Ayrıca anaçlar ve F1?lerden elde edilen veriler kullanılarak oransal heterosis ve heterobeltiosis değerleri hesaplanmıştır. Araştırmada; çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, yaprak sayısı, ilk koçan yüksekliği, bitki görünümü, koçan görünümü, koçan uzunluğu, koçan çapı, koçanda sıra sayısı, sırada tane sayısı, koçanda tane sayısı, koçan ağırlığı, koçanda tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, tane/koçan oranı, tanede nem, hektolitre ağırlığı ve tane verimi özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda tek, üçlü ve çift melezler için yapılan birleşik varyans analiz sonucunda; çiçeklenme gün sayısı, yaprak sayısı, ilk koçan yüksekliği, koçan uzunluğu, koçan çapı, koçanda sıra sayısı, sırada tane sayısı, koçanda tane sayısı, koçan ağırlığı, koçanda tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve tane verimi değerleri arasında istatistiki olarak % 1 düzeyinde, bitki boyu ve tanede nem değerleri arasında istatistiki olarak % 5 düzeyinde farklılık bulunmuş, bin tane ağırlığı ve tane/koçan oranı değerlerinde ise istatistiki olarak önemli bir fark bulunmamıştır. Araştırmada ortalama tane verimleri; tek melezlerde 1178 kg/da, üçlü melezlerde 1070 kg/da, çift melezlerde ise 1067 kg/da olarak bulunmuştur. Tane verimi için elde edilen heterosis ve heterobeltiosis değerleri ise sırasıyla; tek melezlerde % 124,16 ve % 103,27, üçlü melezlerde % 25,22 ve % -9,04, çift melezlerde ise % -9,33 ve % -13,98 olarak bulunmuştur. Araştırmada tek melezler daha verimli olurken, üçlü melez ve çift melezlerin ortalama verimleri birbirine yakın olmuştur. Araştırma sonucunda gerek tek, çift ve gerekse üçlü melez kombinasyonların oluşumunda anaçların seçiminin çok önemli role sahip oldukları tespit edilmiştir.
This study was conducted to determine grain yield potential and some agronomic properities of single cross, three way cross and double cross of maize at Mustafa Kemal Paşa in Bursa during 2009 and 2010 growing period. At the study 6 dent corn lines that had international origins developed from inbread lines were used. Lines have similar flowering times and had no genetic relations with each other. 4 single, 16 three way and 6 double crosses were investigated. Heterosis and heterobeltiosis proportional values were calculated according to values were obtained inbred lines and hybrids. At this study following properities such as days to tasseling, leaf number, first ear height, ear lenght, ear diameter, number of ear lines, number of seeds in lines, ear weight, seeds weight in ear, weight of hectoliter and grain yield values were investigated. As a result of the variance analysis days to tasseling, leaf number, first ear height, ear lenght, ear diameter, the number of row on ear, number of kernel per ear, ear weight, kernel weight per ear, weight of hectoliter and grain yield values were found important 1% level. There have been found the significant statistical differences in the 5% level amoung the values of plant height and grain moisture and not found any significant differences amoung the values of thousand kernel weight, ratio of kernel/ear. Avarage grain yields were found 1178 kg/da for single cross, 1070 kg/da for three way cross and 1067 kg/da for double cross. Heterosis and heterobeltiosis values were calculated according to grain yield, 124,16 % and 103,2 in single cross, 22,5% and -9,04% in double cross, -9,33% and -13,98% , single cross effects detected more efficient than average of three way and double cross. As a result the selection on inbreds has very important role to developed knowlegde of single, double and three was cross combinations.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Mısır, Tek melez, Üçlü melez, Çift melez, Heterosis, Heterobeltiosis, Double cross, Heterosis, Heterobeltiosis, Maize, Single cross, Three way cross

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Aygün, İ. (2012). Mısırda aynı genetik tabandan gelen tek melez, üçlü melez ve çift melezlerde tane verimi ve bazı agronomik özelliklerin karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.