İslam Hukuku açısından tüketicinin korunması

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2012-02-02

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Tüketicinin korunması, evrenselliğini ve güncelliğini hiçbir zaman kaybetmeyen yaşamsal öneme sahip bir konudur. Tüketici hakları olarak, temel ihtiyaçların karşılanması hakkı, güvenlik hakkı, bilgi edinme hakkı, seçme hakkı, temsil edilme hakkı, tazmin edilme hakkı, şikâyet hakkı ve muhayyerlik hakkı bulunmaktadır. Tüketici haklarının esas itibariyle, kul hakkı ve malî haklar içerisinde mütalaa edilmesi mümkündür. Tüketicinin korunması için her şeyden önce tüketicinin eğitimi, bilgilendirilmesi ve temsil edilmesi gereklidir. Tüketiciyi koruma çabaları içinde en önemli hususları hiç kuşkusuz üretimde standardizasyonun ve kalitenin sağlanması, ölçü ve tartı kontrolü, çarşı ve pazarların düzenlenmesi ve denetlenmesi oluşturmaktadır. Çarşı ve pazarların denetlenmesi için Hz. Peygamber ve Hz. Ömer dönemlerinde erkek ve kadınlardan oluşan görevliler tayin edilmiştir. İslâm, adalet, doğruluk ve hakkaniyet ilkeleri ile kartel ve tekel oluşumuna karşı çıkarak ihtikârı yasaklamış ve böylece tüketicileri, fiyatlar karşısında korumayı hedeflemiştir. İslâm hukuku, tüketicilerin aldatılmasına karşı çıkarak muhayyerlik haklarıyla kusurlu mala karşı tüketicilerin korunmasını sağlamış ve tüketicilere aldanma ve kusurlu mal sebebiyle akdi bozma hakkı tanımıştır.Hz. Peygamber'den bugüne kadar tüketicinin korunmasında rol üstlenen bir takım kurumlar bulunmaktadır. Bunların ilki, varlığı Hz. Peygamber dönemine dayanan hisbe teşkilatıdır. Hisbe teşkilatı tüketicinin korunmasının pratik bir uygulamasıdır. Selçuklu ve Osmanlı toplumlarında sivil toplum kuruluşu olarak ortaya çıkan Ahîlik kurumu ile esnaf teşkilatı olan Loncalar da, İslâmî ahlâk ilkeleri doğrultusunda kaliteli mal ve hizmet üretimini sağlayarak tüketicinin korunmasında asırlarca önemli rol üstlenmiştir.
Protection of the consumer is a vital topic which never loses its universality and actuality. The consumers? rights such as providing basic needs, security, getting knowledge, right of election, being represented, being indemnified, have been regarded as global the consumers? rights.To protect the consumer, he needs to be educated, informed and organized. By no means the most important protection is that providing standardization and quality in production, checking the measurement and weight, arranging and controlling of the market and bazaar. The official man and woman authorities were charged in examining the market and bazaar in The Prophet Muhammad and the Prophet Ömer day. Specific standards were arranged in the Islamic history.Islam forbid the profiteering by objecting to the formation of cartel and monopoly. The consumers are protected against excessive prices. The Islamic law has banned by no means to deceive the consumer. The Islamic lawyers are in consensus that the seller must inform about the defect of goods. The consumer has right to undo the agreement.There have been some institutions which are responsible for protecting the consumer from the time of The Prophet Muhammad to today. One of the first institutions was Hisbe organization. It was a kind practical implementation which protects the consumer. Besides this organization, Akhism, which was a kind of organization providing goods and service in high quality in accordance with the moral principles of Islamic, had vital roles in protecting the consumer.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tüketici, Tüketim, Korunma, Standart, Kalite, Muhayyerlik, Ayıp, Fiyat, Consumer, Consume, Protection, Standardization, Quality, Selection, Defect, Price, Tüketici hakları, Consumer rights

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Alkış, A. (2012). İslam Hukuku açısından tüketicinin korunması. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış doktora tezi, Konya.