XIII-XIV. yüzyıllarda Anadolu tababeti

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Türklerin Anadolu'ya yerleşme süreci 1071 Malazgirt Savaşı ile başlamıştır. Bölgeye gelen Türkler ilk Anadolu Beyliklerini kurmuşlardır. İlerleyen zamanda ise Türkiye Selçukluları bu beylikleri kendisine bağlayarak, genel hakimiyeti sağlamıştır. Ancak zamanla yaşanan siyasi gelişmeler sonucunda Türkiye Selçuklu Devleti'ne son verilmiş, böylece Anadolu ikinci dönem beyliklerinin hüküm sürdüğü bir coğrafya haline gelmiştir. Netice itibariyle bahsedilen devlet ve beylikler, Türk-İslam geleneği mucibince bölgenin gerek müesseseler gerekse de ilmi bakımından gelişmesini sağlamışlardır. Bu gelişmeler içerisinde tıp çalışmaları da önemli yer tutmaktadır. Konya, Kayseri, Kastamonu, Amasya, Çankırı, Tokat, Aksaray, Sivas, gibi önemli merkezlerde darüşşifalar inşa edilmiştir. Bu yapılar arasından Kayseri ve Sivas'ta bulunanlar hastane-medrese planında bina edilmiştir. Tüm bu inşa faaliyetleri tıp eğitimi ve kurumsallaşma açısından hem Türk tıp tarihini hem de Avrupa hastane algısını derinden etkilemesi yönleriyle önem arz etmektedir. Zira söz konusu yapılar günümüz hastane ve tıp fakültelerinin nüvesini teşkil etmektedirler. Yine aynı dönemde hamam ve kaplıcalar aracılığı ile yürütülen tedaviler de günümüze, alternatif tıp uygulamaları olarak sirayet etmiştir. Öte yandan XIII-XIV. yüzyıllarda ünlü hekimlerin yetiştirilmesi ve himaye edilmesi de mühimdir. Öyle ki bu hekimler yazdıkları eserler ile tababet tarihimiz için ehemmiyetli kayıtlar bırakmışlardır. Özellikle XIV. yüzyılda mevzu bahis eserlerde, yazın dili olarak Türkçenin kullanılması ve terminoloji bakımından da Türkçe ifadelere yer verilmesi, mezkur devri oldukça önemli kılmaktadır.
The settlement of Turks in Anatolia began with the Malazgirt War in 1071. It seems that firtsly established local principalities. In the future, Türkiye Seljuks achieved general dominance by binding these pricincipalities to himself. However, due to political devolopments over time Seljuk State was ended, thus Anatolia became a geography where different principalities rule again. As a result, the mentioned state and principalities enabled the developments both in terms of institutions and science in accordance wirt the Turkish-İslamic tradition. Among these developments medicine Studies also has an important place. Hospitals were built in important centers succh as Konya, Kayseri, Kastamonu, Amasya, Çankırı, Tokat, Aksaray, Sivas. It is known that among these buildings located in Kayseri and Sivas were built on the hospital-madrasa plan. All these construction activities has an importance in terms of both Turkish Medical History and with its deeply affecting aspects of European hospital perception. Because the structures in question constitu the core of todays hospital and medical sites. Also in the same period, it is seen that the treatments conducted over baths and hot springs spread to present day as alternative medicine practices. On the other hand, in the 13th and 14th centuries it is significant educating and guarding famous physicians. Such that these physicians have left purposeful records for our medical History through their written works. Especially in the Works in question in the 14th century, using Turkish as the literary language and including Turkish expressions in terms of terminology make the above-sited period quite important.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Türkiye Selçukluları, Beylikler, Tıp Tarihi, XIII-XIV. yy. Hekimleri, XIII-XIV. yy. Anadolu Darüşşifaları, Turkish Seljuk, Anatolian Principalities, Medical History, 13th and 14th Centuries Physicians, 13th and 14th Centuries Anatolian Hospitals

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Kalemci, H. (2024). XIII-XIV. yüzyıllarda Anadolu tababeti. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.