Evde yaşayan 65 yaş ve üzeri yaşlı bireylerin ilaç kullanımı ve kendi kendine ilaç kullanım yetisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çalışmanın amacı, Sivas kent merkezi Kadıburhanettin Sağlık Ocağı bölgesinde, evde yaşayan yaşlı bireylerin ilaç kullanım özelliklerini ve kendi kendine ilaç kullanım yetisini değerlendirmektir. Sistematik rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen, 65 yaş ve üzerinde, kronik hastalığı olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 239 yaşlı birey çalışmanın örneğini oluşturmuştur. Veri toplamak için 39 soru içeren bir anket formu ilkokul ve daha fazla eğitimliler için Standardize Mini Mental Test (SMMT), eğitimsizler için Standardize Mini Mental Test (SMMT_E) ve Kısa Yetiyitimi Anketi (KYA) (Brief Disability Questionnaire) kullanılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından ev ziyaretleri ile, yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. İstatistiksel analizler için ortalama, yüzdelik dağılım, Ki-kare testi ve Logistik regresyon analizi kullanılmıştır. Sonuçlar, birden fazla ilaç kullanımın yaygın olduğunu ve kullanılan ilaçların çoğunun antihipertansifler olduğunu göstermiştir. İleri yaşta, düşük eğitimli, dul, yalnız yaşayan, yardım kaynağı olmayan ve ekonomik durumunu kötü olan yaşlıların ilaç kullanımında daha fazla sorun olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kronik hastalık sayısı ve kullanılan ilaç sayısının fazla olması, ilaçlarının kullanım amacı ve yan etkisi konusunda bilgi sahibi olmama, verilen bilgiyi yeterli bulmama, fiziksel, sosyal ve aynı zamanda bilişsel yetersizlik kendi kendine ilaç kullanma yetisinde önemli faktörler olarak belirlenmiştir (p<0.05). Bulgularımıza dayanarak aşağıdaki önerilerde bulunulmuştur; özellikle fiziksel ve sosyal yönden yeterli olmayan ve ilaç kullanımında yetersizliği olan yaşlılar yakından izlenmelidir. İlaç kullanımında yardımcısı olmayan ve aynı zamanda ilaç kullanımı konusunda yeterli bilgisi olmayan ileri yaştaki bireyler daha yakından izlenmelidir. Düşük eğitim düzeyine sahip yaşlılar yetiyitimi yönünden değerlendirilmeli ve hizmetler öncelikle onlara yönlendirilmelidir.
The purpose of the study was to examine the older people?s self-medication use ability and also characteristics of medication use of elders who live in their home around the Kadıburhaneddin primary health care center in Sivas city centre. Sample was randomly selected with systematic sampling method, 239 elders who have at least one chronic diseases, are 65 years and older and accepted to join the study were included in the study. A questionnaire which includes 39 questions, a Standardised Mini-mental Test for those having primary or more educational level and another Standardised Mini-mental Test for those having no education, and Brief Disability Questionnaire were used to collect data. Data were collected by researcher with home visits and face to face interview. Average and percentage distribution, X2 test and logistic regression analysis were used for statistical analyses. The results showed that use of more than one medicine is common and the medicine used most was antihypertensives. The elders who have low educational level, being widowed, living alone, not having assistance, economically in bad situation had more problems in medication use (p<0.05). According to the study results the important factors in self-medication use ability were number of chronic disease, using too many medicine, not having enough knowledge about the medicine and its side effects, not satisfied with given knowledge, having physical and social, and also cognitive disability (p<0.05). On the basis of our findings, the following recommendations have been made; especially physically and socially disabled elder peoples who have inability in medication use should be followed closely, elderly people who not having assistance for medication use and also not having necessary knowledge about medication use should be followed more closely, and also the elders having low educational level should be evaluated for having disability and the services should be directed to them previously.
The purpose of the study was to examine the older people?s self-medication use ability and also characteristics of medication use of elders who live in their home around the Kadıburhaneddin primary health care center in Sivas city centre. Sample was randomly selected with systematic sampling method, 239 elders who have at least one chronic diseases, are 65 years and older and accepted to join the study were included in the study. A questionnaire which includes 39 questions, a Standardised Mini-mental Test for those having primary or more educational level and another Standardised Mini-mental Test for those having no education, and Brief Disability Questionnaire were used to collect data. Data were collected by researcher with home visits and face to face interview. Average and percentage distribution, X2 test and logistic regression analysis were used for statistical analyses. The results showed that use of more than one medicine is common and the medicine used most was antihypertensives. The elders who have low educational level, being widowed, living alone, not having assistance, economically in bad situation had more problems in medication use (p<0.05). According to the study results the important factors in self-medication use ability were number of chronic disease, using too many medicine, not having enough knowledge about the medicine and its side effects, not satisfied with given knowledge, having physical and social, and also cognitive disability (p<0.05). On the basis of our findings, the following recommendations have been made; especially physically and socially disabled elder peoples who have inability in medication use should be followed closely, elderly people who not having assistance for medication use and also not having necessary knowledge about medication use should be followed more closely, and also the elders having low educational level should be evaluated for having disability and the services should be directed to them previously.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İlaç kullanımı, Drug utilization
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Solmaz, T. (2008). Evde yaşayan 65 yaş ve üzeri yaşlı bireylerin ilaç kullanımı ve kendi kendine ilaç kullanım yetisi. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
