Şahin, FatihÇevik, Sonay2024-10-242024-10-2406.05.2024Şahin, F., & Çevik, S. (2024). Effective elements and interior typologies in the public space construction of shopping centres. DEPARCH Journal of Design Planning and Aesthetics Research, 3 (1), 73-96. https://doi.org/10.55755/DepArch.2023.282822-4175https://hdl.handle.net/20.500.12395/53091Shopping centres, which are urban public spaces, support environments where different groups living in the city can be together and symbolize their power. These environments, which respond differently to today’s sociality and daily life, affect the awareness of publicity and direct the formation of physical architecture and social space. While the urban model setup is used against the problem of large-scale building solution under a single roof/cover in shopping malls, it brings together the urban spaces scattered in the city and gives the human communication/interaction process with entertainment culture. The discourse of being an alternative to the city centre, which brings people together, connects time and space, and intertwines activities that vary, prevails in shopping centre designs. In this study, the differentiated interior plan types of shopping malls in Turkey are extracted in the physical context with the spatial analysis, and the intensity of use and supported objects/elements specific to the focus spaces are determined. In the social context, the spatial continuity of the existing public space phenomenon in the city in the common use areas (foci) of shopping centres is evaluated through subjective perception. Beyond similar architectural examples with the effect of globalization and consumption habits, different interior typologies are shown for the designs of new shopping centres, and the effective elements of publicity fiction are discussed.Kentsel kamusal mekân olan alışveriş merkezleri, kentte yaşayan farklı grupların bir arada olabilecekleri ve güçlerini sembolize edebilecekleri ortamları desteklemektedir. Günümüz sosyalite ve gündelik yaşam biçimlenmesine değişik yanıtlar veren bu ortamlar, kamusallık bilincini etkilemekte, fiziksel mimari ve sosyal mekân oluşumunu yönlendirmektedir. Alışveriş merkezlerinde tek çatı/ örtü altında büyük ölçekli yapı çözümü sorunsalına karşı kent modeli kurgusu kullanılırken, kentte dağılmış kentsel mekânları bir araya getirmekte ve insani iletişim/etkileşim sürecini eğlence kültürü ile vermektedir. Değişkenlik gösteren etkinlikler ile insanları bir araya toplayan, zamana ve mekâna dair bağ kurduran, aktiviteleri iç içe geçiren, kent merkezine alternatif olma söylemi alışveriş merkezi tasarımlarında ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada, yapılan mekânsal analizlerle fiziksel bağlamda, Türkiye’deki alışveriş merkezlerinin farklılaşan iç mekân plan tipleri çıkarılmakta, odak mekânları özelinde kullanım yoğunluğu ve desteklenmiş obje/elemanlar belirlenmektedir. Sosyal bağlamda ise, kentte var olan kamusal mekân olgusunun, alışveriş merkezlerinin ortak kullanım alanlarındaki (odaklar) mekânsal devamlılığı sübjektif algılama üzerinden değerlendirilmektedir. Küreselleşme ve tüketim alışkanlığı etkisi ile birbirine benzer mimari örneklerin ötesinde, yeni yapılacak alışveriş merkezleri tasarımları için farklı iç mekân tipolojileri gösterilmekte, kamusallık kurgusunun etkili ögeleri ele alınmakta ve tartışılmaktadır.en10.55755/DepArch.2023.28info:eu-repo/semantics/openAccessPublicityPublic SpaceShopping CentresUrban ModelTypologyAlışveriş MerkezleriKamusallıkKamusal MekânKent ModeliTipolojiArticle317396