Gönen, Mustafa SaitÖzkaya, EminKurban, Sevilİpekçi, Süleyman HilmiDuran, CevdetKulaksızoğlu, Sevsen2020-03-262020-03-262012Gönen, M. S., Özkaya, E., Kurban, S., İpekçi, S. H., Duran, C., Kulaksızoğlu, S., (2012). Comparison of Salivary Cortisol, Serum Cortisol, Plasma ACTH and Urinary Free Cortisol Levels in Thyrotoxic and Hypothyroid Patients. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 32(1), 54-58. DOI: 10.5336/medsci.2010-220311300-0292https://dx.doi.org/10.5336/medsci.2010-22031https://hdl.handle.net/20.500.12395/28651Hypothalamo-pituitary-adrenal (HPA) axis is affected by thyroid hormones. The present study was designed to compare the level of salivary cortisol, serum cortisol, plasma ad-renocorticotropic hormone (ACTH) and urinary free cortisol (UFC) levels in patients with subcli- nical and overt thyrotoxicosis and hypothyroidism. Material and Methods: W e analyzed the salivary cortisol, serum cortisol, plasma ACTH and UFC levels in 123 patients with thyroid dysfunction. The patients were classified into four groups; overt thyrotoxicosis (n= 32), subclinical thyrotoxico-sis (n= 29), overt hypothyroidism (n= 28) and subclinical hypothyroidism (n= 34). Results: There we-re no significant differences in terms of salivary cortisol, serum cortisol, plasma ACTH and UFC levels in patients with subclinical and overt thyrotoxicosis (p> 0.05). Similarly, no significant dif-ferences could be detected in terms of salivary cortisol, serum cortisol, plasma ACTH and UFC le-vels in patients with subclinical and overt hypothyroidism (p> 0.05). The comparison of patients with hypothyroidism and thyrotoxicosis also did not yield any significant difference in terms of sa-livary cortisol, serum cortisol, plasma ACTH and UFC levels (p> 0.05). Conclusion: Similar salivary cortisol, serum cortisol, plasma ACTH and UFC levels were detected in patients with hypothyroi-dism and thyrotoxicosis. Thus, we may suggest that thyroid hormone status does not play a role in the HPA axis. The major limitation of this study was the absence of a healthy control group. Furt-her studies with large numbers of patients are required to clarify the association between thyroid hormone dysfunction and glucocorticoid levels.ÖZET Amaç: Hipotalamo-hipofizer-adrenal (HPA) aks, tiroit hormonları tarafından etkilenir. Bu çalışma, klinik ve subklinik tirotoksik hastalarda ve hipotiroidi olgularında serum ve üriner serbest kortizol (UFC) ve plazma ACTH düzeylerinin yanı sıra, tükürük kortizol düzeylerini karşılaştırmak amacıyla tasarlandı. Gereç ve Yöntemler: Tiroit disfonksiyonu olan 123 hastada tükürük kortizol, serum kortizol, plazma ACTH ve idrar serbest kortizol düzeyleri ölçüldü. Bu hastalar dört grupta sınıflandı; klinik tirotoksikozlu grup 32 hastadan, subklinik tirotoksikozlu grup 29 hastadan, klinik hipotiroidi grubu 28 hastadan ve subklinik hipotiroidi grubu da 34 hastadan oluşmaktaydı. Bulgular: Klinik tirotoksikozlu ve subklinik tirotoksikozlu hastalarda tükürük kortizol, serum kortizol, plazma ACTH ve idrarserbest kortizol düzeyleri arasında anlamlı fark tespit edilmedi (p> 0,05). Klinik hipotiroidili ve subklinik hipotiroidili hastaların tükürük kortizol, serum kortizol, plazma ACTH ve idrar serbest kortizol düzeyleri de birbirinden anlamlı ölçüde farklı bulunmadı (p> 0,05). Benzer şekilde, tirotoksikozlu ve hipotiroidili hastalar arasında yapılan karşılaştırma, tükürük kortizol, serum kortizol, serum ACTH ve idrar serbest kortizol düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığını ortaya koydu (p> 0,05). Sonuç: Klinik ve subklinik hipotiroidili, klinik ve subklinik tirotoksikozlu hastalarda benzer serum kortizol, plazma ACTH, idrar serbest kortizol ve tükürük kortizol düzeyleri saptandı. Çalışmamızdaki bu sonuçlar, değişik düzeylerdeki tiroit disfonksiyonunun hipotalamo-hipofizer adrenal aks üzerinde etkisi olmadığını göstermektedir. Sağlıklı kontrol grubunun olmaması çalışmamızın en önemli kısıtlayıcı faktörüydü. Tiroit disfonksiyonu ve glukokortikoit düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için daha geniş çaplı yeni çalışmalara ihtiyaç vardır.en10.5336/medsci.2010-22031info:eu-repo/semantics/openAccessACTHCortisolHypothyroidismThyrotoxicosisTirotoksikozHipertiroidizmKortizolArticle3215458Q4WOS:000302272100008N/A