Mor, HasanNurladin, Aram Wrya2017-01-062017-01-062015-06Nurladin, A. W. (2015). ABD'nin Irak savaşı ve Birleşmiş Milletlerin rolü. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/3735ABD, Birleşmiş Milletler'in onayı olamadan Irak'ı işgal etme gerekçesi olarak, Irak'ın zenginleştirilmiş uranyum elde etmeye çalıştığını; kitle imha silahları (KİS) projesini devam ettirdiğini ve El Kaide'yle işbirliği yaptığını, öne sürmüştür. Dolayısıyla Irak Hükümetini, hem ABD açısından ve hem de dünya barış ve güvenliğine karşı açık bir tehdit olarak nitelendirmiştir. Buradan hareketle, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1991 Tarih ve 678 Sayılı Kararında Irak'a karşı kuvvet kullanmaya izin verildiği ve ayrıca 2002 Tarih ve 1441 Sayılı Kararın 13. Paragrafında, "Irak'ın ciddi sonuçlarla karşılaşacağı" ifadesinin, kuvvet kullanılacağını öngörüyor olduğu iddiasından yola çıkarak, ABD'nin Irak'a Müdahalesi için yeni bir karara gerek olmadığını öne sürmüştür. Binaenaleyh II. Bush Yönetiminin, 20 Mart 2003'te Irak'a başlattığı saldırının ardından gündeme gelen en önemli tartışmalardan biri, ABD hangi hukuksal nedenlere dayanarak Irak'ı işgal ettiği ve bu müdahalenin uluslararası hukuk bakımından nasıl değerlendirileceği hususu olmuştur. Güvenlik Konseyi'nin 1991 yılında aldığı 678 sayılı kararın amacı; Irak güçlerini Kuveyt'ten çıkarmaktı ve 2002 yılında çıkan 1441 sayılı kararın amacı da; Irak'ın silahsızlandırılmasını ve silahlarının denetlenmesini güvence altına almaktı. Ayrıca UNMOVIC'in (The United Nations Monitoring, Verification and Inspection Commission) başkanı Hans Blix'in 14 Şubat 2003'te sunduğu raporlar ve sonraki dönemde de Irak'ta herhangi bir KİS'in bulunamaması, ABD iddia ve tezlerinin doğru olmadığını açıkça göstermiştir. Birleşmiş Milletler Antlaşmasının kuvvet kullanma ve silahlı zorlama yollarının; uluslararası hukukta öngörülen mekanizmalar işletilmeksizin ve dünya kamuoyunun yoğun muhalefetine rağmen Irak'a karşı gerçekleştirilen bu savaş ve işgal, Birleşmiş Milletler Antlaşmasının "kuvvet kullanma yasağı" çerçevesinde oldukça yoğun tartışmalara sebep olmuştur. Ayrıca işgal sonrası, ABD'nin Irak'ta izlediği politikalar ve işkence iddiaları, insan hakları ve savaş hukuku itibariyle de ABD'nin ağır uluslararası hukuk ihlalinde bulunduğu eleştiri ve tartışmalarını beraberinde getirmiştir.The USA claimed that Iraq tried to obtain enriched uranium, sustained the projects for mass destruction weapons (MDW) and ganged with El Kaide as the reason for occupying Iraq without the consent of the United Nations. Thus, it qualified the Iraq Government as a clear threat to both the USA and the peace and security of the world. Starting from this point of view, it was claimed that the USA didn't need a new decree to Interference to Iraq since necessary permission was given with the decree of the United Nations with the date of 1991 and number of 678, and the expression stating that "Iraq will have serious conclusions" in the decree dated 2002 and with the number of 1441, article 13 allowed using forces against Iraq. Consequently, one of the discussions which arose after the attack of the Administration of Bush the II on March 20, 2003 was the legal reasons for the USA's occupying Iraq and how this intervention would be evaluated from the point of international law codes. The purpose of the decree of Security Council dated 1991 and with the number of 678 was to take the Iraqi forces out of Kuwait and the purpose of the decree with the date of 2002 and number of 1441 was to unarm Iraq and control the weapons in Iraq. Moreover, the reports of Hans Blix, the Chairman of UNMOVIC (The United Nations Monitoring, Verification and Inspection Commission) dated February 14, 2003 and non-existence of MDW's in Iraq during the following periods has clearly shown that the claims and hypothesis of the USA weren't true. This war and occupation executed against Iraq despite the severe opposition of world public opinion and without trying the ways of the Charter of United Nations about using forces and armed forcing and the mechanisms prescribed in the international law caused dense discussions within the frame of "the prohibition of the use of force" by the Charter of the United Nations. Moreover, the policies that the USA pursue in Iraq after the occupation and allegations of torture and the claims that the USA executed severe violations of law from the points of human rights and laws of war brought the critics and discussions along.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAmerika Birleşik DevletleriUnited States of AmericaBirleşmiş MilletlerUnited NationsBirleşmiş Milletler Güvenlik KonseyiUnited Nations Security CouncilHuman rightsİnsan haklarıIraq WarIrak SavaşıMaster Thesis