Özaydın, TubaKarakaya, Reha2024-10-312024-10-312024Karakaya, R. (2024). Yaşlı bireylerin algılanan sağlık durumları ve sağlığı geliştirme davranışları ile yaş ayrımcılığı arasındaki ilişkinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/53158Yaşam süresi uzamakta ve yaşlı nüfus sayısı artmaktadır. Yaşlanmayla birlikte bazı sorunlarında ortaya çıktığı görülmektedir. Bu sorunlardan biri de yaşlı ayrımcılığıdır. Bu çalışma, 65 yaş ve üzeri bireylerin algılanan sağlık durumları ve sağlığı geliştirme davranışları ile yaş ayrımcılığı arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla tanımlayıcı-ilişki arayıcı türde yapılmıştır. Araştırma Konya ilinin Karatay ilçesine bağlı merkez mahalleler içerisinden random olarak seçilen iki mahallede rastgele güzergâh belirleme yolu ile ev ziyaretleri yapılarak 65 yaş üzeri 154 gönüllü katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Veriler Eylül 2022 – Temmuz 2023 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin toplanmasında anket formu, Yaş Ayrımcılığı Ölçeği ve Geriatrik Sağlığı Geliştirme Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, parametrik dağılıma sahip verilerde ANOVA ve Bağımsız gruplarda t testi kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ikili ilişkilerin incelenmesinde pearson korelasyon analizlerden; yaş ayrımcılığını etkileyen belirleyici faktörler içinde stepwise metodu ile çoklu doğrusal regresyon analizinden yararlanılmıştır. Yaş ayrımcılığı düzeyinin; medeni durumu bekar/dul (9,07±2,87) olanlarda, yalnız (9,17±3,17) yaşayanlarda, sigara kullanmayanlarda (8,53±3,12) ve sağlık durumunu orta/kötü (8,51±2,67) olarak algılayan yaşlılarda diğerlerine göre arttığı belirlenmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda yaş ayrımcılığı ile geriatrik sağlığı geliştirme düzeyi arasında negatif yönde çok zayıf düzeyde (-0,184) bir ilişki bulunmuştur. Regresyon analizi sonucunda yaş ayrımcılığının belirleyici faktörü olarak sadece medeni durumu bekar/dul (β=0,254) olanların anlamlı olduğu saptanmıştır. Bekar/dul olma durumu yaş ayrımcılığı düzeyini 1,624 puan arttırmaktadır. Medeni durum yaş ayrımcılığının belirleyici faktörlerinin %6,5' ini açıklamaktadır. Yapılan çalışmada algılanan yaş ayrımcılığı ile ilişkili olan faktörlerin önlenebilir olduğu görülmektedir. Bireysel, kurumsal ve kültürel düzeylerde görülebilen yaş ayrımcılığının mücadelesinde toplumsal farkındalığın artırılması önemlidir.Life expectancy is increasing and the number of elderly population is increasing. It is seen that some problems occur with aging. One of these problems is ageism. This study was conducted in a descriptive-relationship type to determine the relationship between perceived health status and health promotion behaviors of individuals aged 65 and over and ageism. The research was carried out with 154 volunteer participants over the age of 65 by making home visits through random route determination in two randomly selected neighborhoods among the central neighborhoods of Karatay district of Konya province. Data was collected between September 2022 and July 2023. A survey form, Age Discrimination Scale and Geriatric Health Promotion Scale were used to collect data. Descriptive statistics, ANOVA for data with parametric distribution, and t-test for independent groups were used to analyze the data. In examining the binary relationships between variables, pearson correlation analysis; Multiple linear regression analysis with stepwise method was used among the determining factors affecting age discrimination. Level of age discrimination; Those whose marital status is single/widowed (9.07±2.87), those who live alone (9.17±3.17), those who do not smoke (8.53±3.12) and those whose health status is moderate/poor (8.51± It was determined that it increased in elderly people who perceived it as 2.67) compared to others. As a result of the correlation analysis, a very weak negative relationship (-0.184) was found between age discrimination and the level of geriatric health promotion. As a result of the regression analysis, it was determined that only the marital status of single/widowed (β=0.254) was significant as the determining factor of age discrimination. Being single/widowed increases the level of age discrimination by 1,624 points. Marital status explains 6.5% of the determining factors of age discrimination. The study shows that the factors associated with perceived age discrimination are preventable. It is important to raise social awareness in the fight against age discrimination, which can be seen at individual, institutional and cultural levels.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessHalk Sağlığı HemşireliğiSağlığın GeliştirilmesiYaşlıYaşlı AyrımcılığıElderlyAgeismHealth PromotionPublic Health NursingMaster Thesis883990