Akın, BelginYaymacı, Veli Fehmi2021-11-042021-11-0420192019Yaymacı, V. F. (2019). Kentsel Alanda Yaşayan Yaşlılarda Yaşam Kalitesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/42346Araştırma kentsel alanda yaşayan 65 yaş üstü yaşlıların yaşam kalitesi ve etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapılan tanımlayıcı türde bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini Konya İli Meram İlçesine bağlı 10 Nolu ASM'ye kayıtlı 65 yaş üstü 979 birey oluşturmaktadır. Örnek büyüklüğü 126 kişidir. Veriler ev ziyareti yapılarak anket formu, WHOQOL-OLD ölçeği kullanılarak araştırmacı ve iki anketör tarafından yüz yüze görüşme metoduyla toplanmıştır. Veriler sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, ortanca, en küçük, en büyük değer olarak özetlenmiştir. Karşılaştırmalarda bağımsız gruplarda t testi ve Tek yönlü varyans analizi Tukey testi ile birlikte kullanılmıştır. Çalışmaya katılan yaşlıların yaş ortalaması 71,2±4,2 olup, %62,7'si kadın; %51,6'sı ortaöğretim mezunu, %51,6'sı evli, %61,9'u ekonomik durumunu iyi algılamakta ve %81,7'si çalışmamaktadır. Ailedeki birey sayısı 2,4±1,1'dir. Yaşlıların %94,4'ünün apartman dairesinde, %84,1'inin kendi evinde yaşadığı ve %96,0'ının herhangi bir maddi yardım almadığı bulunmuştur. Yaşlıların %66,7'sinin hastalık tanısı bulunmakta (hastalık sayısı 2,4±1,4) ve %71,4'ü ilaç (ilaç sayısı 3,0±1,7) kullanmaktadır. Hipertansiyon en sık görülen hastalıkken (%44,4), antihipertansifler en sık kullanılan ilaçtır. Yaşlıların %49,2'si son bir yılda hastaneye yatmıştır, %17,5'i baston/yürüteç, %9,5'i işitme cihazı ve %69,0'ı gözlük kullanmaktadır. Yaşlıların %76,2'si kamu hastanelerini tercih etmekte, %86,5'i ASM hekimini, %65,1'i aile sağlığı elemanını tanımakta, %96,8'i ASM'den ev ziyareti almamış ve %11,9'u ASM'ye ulaşım problemi yaşamaktadır. ASM'yi kullanan yaşlıların %88,9'u ASM'yi muayene olmak için kullanmaktadır. Ayrıca %96,8'i evde sağlık hizmeti almamıştır. WHOQOL-OLD ölçeği için "Duyusal fonksiyonlar" alt boyutu 16,0±2,2; "Özerklik" 14,8±3,2; "Geçmiş, bugün ve geleceğe ait aktiviteler" 14,4±3,1; "Sosyal katılım" 14,7±3,4; "Ölüm ve ölmek" 15,9±2,7; "Yakınlık" 14,5±3,1 ve ölçeğin toplam puanı ortalama 90,6±16,8 bulunmuştur. Sonuç olarak ileri yaş, kadın cinsiyet, düşük eğitim düzeyi, bekar olma, düşük ekonomik düzey, çalışmıyor olma, kronik hastalıklar, son bir yıl içinde hastaneye yatma ve baston/yürüteç kullanmanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Konut mülkiyeti, gözlük kullanımı, ASM hekimini ve aile sağlığı elemanını tanıma ve ASM'ye ulaşım problemi yaşama durumlarının yaşam kalitesi düzeyini etkilemediği belirlenmiştir. Özellikle risk grubu olan ileri yaştaki eğitim düzeyi düşük ve kronik hastalığa sahip olan kadın yaşlılar odak noktası olarak belirlenmeli, birinci basamak sağlık kuruluşları tarafından kronik hastalıklarla baş etme yöntemleri için eğitim verilmeli, yaşam kaliteleri izlenmeli ve araştırmacılar tarafından sosyoekonomik olarak riskli bölgelerdeki yaşlıların yaşam kaliteleri incelenmelidir.This is a descriptive study aimed to investigate the quality of life of elderly people over 65 years of age and the factors affecting this, in urban areas. The population of the study consists of 979 individuals over 65 years of age who are registered to FHC 10 which is located in Meram District of Konya Province. Sample size is 126 people.The data were collected through home visit, questionnarie, WHOQOL-OLD scale and face to face interview method carried out by researcher and two interviewers. Data are summarized as number, percentage, mean, standard deviation, median, smallest and maximum value. In the comparisons, t-test and one-way ANOVA were used together with Tukey test in independent groups. The mean age of elderly participants is 71,2±4.2 and %62,7 are female; %51,6 are secondary school graduates, %51,6 are married, %61,9 perceive their economic situation well and %81,7 do not work. The number of individuals in the family is 2,4±1,1. It was found that %94,4 of the elderly live in the apartment, %84,1 live in their own home and %96,0 do not receive any financial aid. %66,7 of the elderly were diagnosed with disease (number of diseases 2,4±1,4) and %71,4 were using medication (number of drugs 3,0±1,7). Hypertension is the most common disease (%44,4), antihypertensives are the drugs which most commonly used. %49,2 of the elderly were hospitalized in the last year, %17,5 of them use cane / walker, %9,5 of them use hearing aids and %69,0 of them wear glasses.%76,2 of the elderly prefer public hospitals, %86,5 of them know about FHC practitioner, %65,1 of them know about family health personel, %96,8 of them did not receive home visits from FHC, %11,9 of them have problem of transportation to FHC. %88,9 of the elderly who apply FHC aim to get examined. In addition, %96,8 did not receive home health services. Subdimension of WHOQOL-OLD for '' Sensory functions'' 16,0±2,2; ''Autonomy'' 14,8±3,2 ; ''Past ,present and future activities'' 14,4±3,1; ''Social participation'' 14,7±3,4; ''Death and die'' 15,9±2,7; ''Proximity'' 14,5±3,1 and the total score of scale was found 90,6±16,8. As a conclusion, it was found that advanced age, female gender, low education level, single status, low economic level, not working, chronic diseases, hospitalization within the last year and using walking stick/walker has negative effects on quality of life. It was determined that housing ownership, wearing glasses, getting to know FHC physician and family health personnel and having problem of access to FHC did not affect the quality of life. Especially elderly women who are in risk group, with low level of education and have chronic diseases should be identified as the focal point, should be trained for coping with chronic diseases by primary health care facilities , quality of life of them should be monitored, and quality of life of elderly in socio-economically risky regions should be examined by researchers.trinfo:eu-repo/semantics/openAccesskentsel alanWHOQOL-OLDelderlyMaster Thesis