Bozdağ, Ayla2020-03-262020-03-2620171308-66931308-6693http://www.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/TWpjek5ESXlNZz09https://hdl.handle.net/20.500.12395/34549Nüfus artışına bağlı olarak artan tarım, kimyasal gübrelerin bilinçsiz kullanımı ve aşırı sulama suyu tüketimi son yıllarda yeraltısuyu kalitesinin bozulmasıyla yakından ilişkilidir. Çumra (Konya) ovası, İç Anadolu Bölgesi'nin tarımsal üretim bakımından en önemli bölgelerinden biridir ve tarımsal aktiviteler için ana su kaynağını yeraltısuyu oluşturmaktadır. Bu çalışmada Çumra ovasındaki yeraltı sularının hidrojeokimyasal özellikleri incelenmiş ve sulama suyu olarak kullanılabilirliği ile kalitesi değerlendirilmiştir. Bu amaçla bölgenin ana akiferlerini oluşturan Neojen ve Geç Pliyosen-Kuvaterner yaşlı akiferlere ait 60 adet yeraltısuyu örneğinde kimyasal analizler yapılmıştır. Yeraltısularında Ca2 ve Mg2 hâkim katyonları oluştururken anyonlardan beslenim bölgesinden boşalım bölgesine doğru sırasıyla, HCO3, HCO3-SO4, SO4-HCO3 ve SO4-Cl fasiyeslerine geçiş gözlenmektedir. Sulama suyu olarak yeraltısuyunun uygunluğunu belirlemek amacıyla elektriksel iletkenlik, sodyum adsorbsiyon oranı, sodyum yüzdesi, artıksal sodyum karbonat, geçirgenlik indeksi, magnezyum oranı, kelley indeksi parametreleri ve ABD tuzluluk laboratuvarı ve Wilcox diyagramı kullanılmıştır. Ayrıca kalite değerlendirmesi için yeraltısularına ait ağır metal ve toksik element konsantrasyonları ile azot türevleri kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre inceleme alanının doğusundaki Üçhüyükler, Ovakavağı ve Karkın çevresinde Geç Pliyosen-Kuvaterner akiferinin tarımsal aktiviteler ve diğer antropojenik etkenlerden daha fazla etkilendiği ve sulama suyu olarak kullanıma uygun olmadığı tespit edilmiştirThe degradation of groundwater quality in the recent years related to closely the intensification of agriculture due to population growth, the unconscious use of chemical fertilizers and the excess consumption of large volumes of irrigation water. Çumra (Konya) plain is one of the most important regions of Central Anatolia in terms of agricultural production and groundwater is the major source for agricultural activities. This study was carried out with the objective of investigating the hydrogeochemical characteristics of groundwater and evaluating the usability and quality as irrigation water. For this purpose, chemical analyzes were carried out in 60 groundwater samples from the Neogene and Late Pliocene-Quaternary aquifers forming the main aquifers of the region. Ca and Mg are the dominant cations in the groundwater and from recharge area toward discharge area HCO3 HCO3-SO4, SO4-HCO3 and SO4-Cl facies for anions were observed, respectively. The electrical conductivity, sodium adsorption ratio, percent sodium, residual sodium carbonate, permeability index, magnesium ratio, Kelley index parameters, US salinity laboratory and Wilcox diagrams were used to determine the suitability of groundwater as irrigation water. Additionally, heavy metal and toxic element concentrations and nitrogen derivatives of groundwater were used for quality evaluation. Based on obtained data, it was determined that the Late Pliocene-Quaternary aquifer was more affected by agricultural activities and other anthropogenic factors in the vicinity of Üçhüyükler, Ovakavağı and Karkın in the eastern part of the study area and it was not suitable as irrigation watertrinfo:eu-repo/semantics/openAccessArticle53559571