Akın, AydınKalkan, İrfan2019-01-222019-01-222018-07-30Kalkan, İ. (2018). Bazı sümbül (Hyacinthus) çeşidi soğanlarında dikim zamanı ve hümik madde uygulamasının çiçek kalitesi ve çiçeklenme süresi üzerine etkileri. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/14403Bu çalışma, Blue Jacket, Fondant ve White Pearl Sümbül çeşitleri (Hyacinthus) soğanlarının Konya ili Selçuklu İlçesi'nde en uygun dikim zamanını ve hümik maddenin etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, üç farklı dikim zamanı (07 Kasım, 28 Kasım, 19 Aralık) ve Hümik madde (Hümas uygulanmış) uygulaması yapılmıştır. 1) I. dikim zamanı (07 Kasım) (Hümas uygulanmamış), 2) II. dikim zamanı (28 Kasım) (Hümas uygulanmamış), 3) III. dikim zamanı (19 Aralık) (Hümas uygulanmamış), 4) I. dikim zamanı (07 Kasım) (Hümas uygulanmış), 5) II. dikim zamanı (28 Kasım) (Hümas uygulanmış), 6) III. dikim zamanı (19 Aralık) (Hümas uygulanmış) uygulamalarının çiçek kalitesi ve çiçeklenme süresi üzerine etkileri araştırılmıştır. Uygulamaların çiçek sapı uzunluğu, çiçek sapı kalınlığı, sap başına çiçek sayısı, çiçek salkım çapı, yaprak sayısı, yaprak uzunluğu, yaprak genişliği ve çiçeklenme periyodu üzerine etkileri incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; Blue Jacket sümbül çeşidi'nde en uzun saplı çiçekler 7.89 cm ile II. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun çiçek sap kalınlığı 1.42 cm ile I. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) ve 1.42 cm ile II. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en fazla sap başına çiçek sayısı 52.89 adet ile II. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) ve 53.64 adet ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun çiçek salkım çapı 6.99 cm ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun yaprak 14.16 cm ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en geniş yaprak 3.51 cm ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); ilk çiçeklenme tüm uygulamalarda 17 Mart'ta; çiçeklenme süresi tüm uygulamalarda 21 gün olarak belirlenmiştir. Uygulamaların yaprak sayısı üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmamıştır. Fondant sümbül çeşidi'nde en uzun saplı çiçekler 12.02 cm ile III. dikim zamanı (Hümas uygulanmamış) ve 12.17 cm ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun çiçek sap kalınlığı 1.15 cm ile I. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), 1.16 cm ile II. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), 1.17 cm ile III. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) ve 1.19 cm ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmamış); en fazla sap başına çiçek sayısı 37.00 adet ile II. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun çiçek salkım çapı 6.98 cm ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun yaprak 16.72 cm ile I. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en geniş yaprak 3.33 cm ile III. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); ilk çiçeklenme tüm uygulamalarda 26 Mart'ta; çiçeklenme süresi tüm uygulamalarda 22 gün olarak belirlenmiştir. Uygulamaların yaprak sayısı üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmamıştır. White Pearl sümbül çeşidi'nde en uzun saplı çiçekler 9.00 cm ile II. dikim zamanı (Hümas uygulanmamış), 9.14 cm ile I. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), 9.40 cm ile III. dikim zamanı (Hümas uygulanmamış) ve 9.42 cm ile I. dikim zamanında (Hümas uygulanmamış); en fazla sap başına çiçek sayısı 27.66 adet ile I. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), 29.00 adet ile III. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) ve 29.33 adet ile II. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun çiçek salkım çapı 6.90 cm ile II. dikim zamanı (Hümas uygulanmamış), 6.91 cm ile III. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), 6.92 cm ile I. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) ve 7.06 cm ile I. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en uzun yaprak 15.79 cm ile II. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), 16.11 cm ile III. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) ve 16.15 cm ile I. dikim zamanında (Hümas uygulanmış); en geniş yaprak 3.22 cm ile III. dikim zamanı (Hümas uygulanmamış) ve 3.23 cm ile I. dikim zamanında (Hümas uygulanmamış); ilk çiçeklenme tüm uygulamalarda 23 Mart'ta; çiçeklenme süresi tüm uygulamalarda 27 gün olarak belirlenmiştir. Uygulamaların çiçek sapı kalınlığı ve yaprak sayısı üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmamıştır. Sonuç olarak, Blue Jacket sümbül çeşidinde çiçek sap uzunluğunu artırmak için II. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), çiçek salkım çapını artırmak için III. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) uygulamaları; Fondant sümbül çeşidinde sap başına çiçek sayısını artırmak için II. dikim zamanı (Hümas uygulanmış); çiçek salkım çapını artırmak için III. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) uygulamaları; White Pearl sümbül çeşidinde sap başına çiçek sayısını artırmak için I. dikim zamanı (Hümas uygulanmış), II. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) ve III. dikim zamanı (Hümas uygulanmış) uygulamaları tavsiye edilebilir.This study was conducted to determine the optimal planting time and the effect of humic substance in the Blue Jacket, Fondant and White Pearl hiyacint varieties (Hyacinthus) bulbs in Selcuklu district in Konya Province. Three different planting times (November 7, November 28, December 19) and humic substances (Humas applied) were applied in the study. It was investigated the effects on flower quality and flowering period of applications; 1) I. planting time (November 7) (Humas unapplied), 2) II. planting time (November 28) (Humas unapplied), 3) III. planting time (December 19) (Humas unapplied), 4) I. planting time (November 7) (Humas applied), 5) II. planting time (November 28) (Humas applied), 6) III. planting time (December 19) (Humas applied). The effects of flower stalk length, flower stalk thickness, number of flowers per stalk, flower cluster diameter, number of leaves, leaf length, leaf width and flowering period were determined. According to findings in Blue Jacket hiyacint variety, the longest flower stalk is at II. planting time with 7.89 cm (Humas applied); the longest flower stalk thickness are at I. planting time with 1.42 cm (Humas applied) and at II. planting time with 1.42 cm (Humas applied); the maximum number of flowers per stalk are at II. planting time with 52.89 number (Humas applied) and at III. planting time with 53.64 number (Humas applied); the longest flower cluster diameter at III. planting time with 6.99 cm (Humas applied); the longest leaf at III. planting time with 14.16 cm (Humas applied); the widest leaf at III. planting time with 3.51 cm (Humas applied); the opening of the first flowers began on March 17 in all applications; the duration of flowering was determined to be 21 days in all applications; the effect of the applications on the number of leave was not statistically significant. In Fondant hiyacint variety, the longest flower stalk are at III. planting time with 12.02 cm (Humas unapplied) and at III. planting time with 12.17 cm (Humas applied); the longest flower stalk thickness are at I. planting time with 1.15 cm (Humas applied), at II. planting time with 1.16 cm (Humas applied), at III. planting time with 1.17 cm (Humas applied) and at III. planting time with 1.19 cm (Humas unapplied); the maximum number of flowers per stem at II. planting time with 37.00 number (Humas applied); the longest flower cluster diameter at III. planting time with 6.98 cm (Humas applied); the longest leaf at I. planting time with 16.72 cm (Humas applied); the widest leaf at III. planting time with 3.33 cm (Humas applied); the opening of the first flowers began on March 26 in all applications; the duration of flowering was determined to be 22 days in all applications; the effect of the applications on the number of leave was not statistically significant. In White Pearl hiyacint variety, the longest flower stalk are at II. planting time with 9.00 cm (Humas unapplied), I. planting time with 9.14 cm (Humas applied), III. planting time with 9.40 cm (Humas unapplied) and at I. planting time with 9.42 cm (Humas unapplied); the maximum number of flowers per at I. planting time stalk with 27.66 number (Humas applied), at III. planting time with 29.00 number (Humas applied) and with 29.33 number at II. planting time (Humas applied); the longest flower cluster diameter with 6.90 cm at II. planting time (Humas unapplied), with 6.91 cm at III. planting time (Humas applied), with 6.92 cm at I. planting time (Humas applied) and with 7.06 cm at I. planting time (Humas applied); the longest leaf with 15.79 cm at I. planting time (Humas applied), with 16.11 cm at III. planting time (Humas applied) and with 16.15 cm at I. planting time (Humas applied); the widest leaf with 3.22 cm at III. planting time (Humas unapplied) and with 3.23 cm at I. planting time (Humas unapplied); the opening of the first flowers began on March 23 in all applications; the duration of flowering was determined to be 27 days in all applications; the effect of the applications on flower stalk thickness and the number of leave were not statistically significant. As a result, to increase the flower stem length at II. planting time (Humas applied) and flower cluster diameter at III. planting time (Humas applied) applications in the Blue Jacket hiyacint variety; to increase number of flowers per stem at II. planting time (Humas applied) and flower cluster diameter at III. planting time (Humas applied) applications in Fondant hiyacint variety; to increase number of flowers per stem at I. planting time (Humas applied), at II. planting time (Humas applied) and at III. planting time (Humas applied) applications in White Pearl hiyacint variety can be recommended.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSümbül çeşitleriHyacinthusDikim zamanıHümik maddeKaliteÇiçeklenme periyoduHyacint varietiesPlanting timeHumic substanceQualityFlowering periodMaster Thesis