Uysal, TunaDabbagh, Atıf Adulazeez Khudur Al2023-09-102023-09-1020222022Dabbagh, A. A. K. A., (2022). Hedysarum Anatolicum Ekstraktlarının Antimikrobiyal, Genotoksik, Antioksidan ve Asetilkolinesteraz İnhibe Edici Etkilerinin Araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/50731Bu çalışma ile Türkiye’de doğal olarak yayılış gösteren, endemik Hedysarum anatolicum Amirahm. & Kaz. Osaloo bitkisinin çiçek ve yaprak ekstraktlarının genotoksik ve antioksidan potansiyelinin yanında farklı mikroorganizmalara karşı antimikrobiyal aktivitelerine bakılmıştır. Bu kapsamda farklı analitik yaklaşımlar ile antioksidan aktivite (DPPH testi), Genotoksik aktivite (Allium cepa testi), Asetil kolinesteraz inhibisyon testi (AChE) ve antimikrobiyal analizler gerçekleştirilmiştir. Ekstraktların serbest radikal süpürücü etkileri değerlendirildiğinde, çiçekten elde edilen ekstraktın yaprak ekstraktına göre daha etkili olduğu tespit edilmiştir (IC50: 0,868 ± 0,012 mg/ml ve 1,09 ±0,015 mg/ ml). Asetil kolinesteraz enzim aktivitesi açısından ekstraktlar değerlendirildiğinde, enzim inhibisyonunun DPPH aktivitesi ile uyumlu olarak çiçek ekstraktında, yaprak ekstraktına göre daha fazla olduğu görülmüştür. Çiçek ve yaprak ekstraklarının yedi farklı patojen bakteri ve bir mantar türü üzerinde antimikrobiyal etkisine bakıldığında, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Enterobacter cloacae, Streptococcus pyogenes, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumonia, Burkholderia cepaciae ve Candida albicas’a karşı farklı oranlarda antimikrobiyal etkiye sahip oldukları tespit edilmiştir. Aynı zamanda, çalışılan bazı suşlarda ekstraktların antibiyotiklerden daha fazla inhibisyon bölgesi oluşturması, ekstraktların güçlü antibakteriyel aktiviteye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Sonuç olarak, H. anatolicum bitkisinin metanol ekstraktlarının antioksidan özelliğe sahip güçlü bir antimikrobiyal madde olarak kabul edilebileceği ve yabani bitki kaynaklarının çeşitli biyolojik potansiyellerini ortaya koyan bu ve benzeri çalışmaların ileride yapılacak çalışmalara yol gösterici olabileceği kanaatindeyiz.In this study, the genotoxic and antioxidant potential of the flower and leaf extracts of the endemic Hedysarum anatolicum Amirahm. & Kaz.Osaloo, which is naturally distributed in Turkey, as well as their antimicrobial activities against different microorganisms were investigated via Ames test. In this context, with different analytical approaches; antioxidant activity (DPPH test), genotoxic activity (Allium cepa test), Acetyl-cholinesterase inhibition test (AChE) and antimicrobial analyzes were performed. When the free radical scavenging effects of the extracts were evaluated, it was determined that the extract obtained from the flower was more effective than the leaf extract (IC50: 0.868 ± 0.012 mg/ml and 1.09 ± 0.015 mg/ml). When the extracts were evaluated in terms of acetyl cholinesterase enzyme activity, it was observed that enzyme inhibition was higher in flower extract than in leaf extract, consistent with DPPH activity. When the antimicrobial effect of flower and leaf extracts on seven different pathogenic bacteria and one fungus species is examined, it is determined that they have different antimicrobial effects against Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Enterobacter cloacae, Streptococcus pyogenes, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumonia, Burkholderia cepaciae and Candida albicans has been done. At the same time, the extracts formed more inhibition zones than common antibiotics in some strains studied, revealing that the extracts had strong antibacterial activity. As a result, we believe that methanol extracts of H. anatolicum plant can be considered as a powerful antimicrobial agent with antioxidant properties, and this and similar studies revealing the various biological potentials of wild plant sources can guide future studies.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAntioksidan aktiviteAsetil-kolinesteraz inhibisyonHedysarum anatolicumgenotoksikendemikAcetyl-cholinesterase inhibitionAmesAntioxidant activityEndemicGenotoxicMaster Thesis