Oğuz, CennetKan, Arzu2015-01-122015-01-122012Kan, A. (2012). Kırsal alanda tarım işletmelerinde yoksulluk ve yoksulluğun toplumsal cinsiyet çerçevesinde değerlendirilmesi: Konya ili Hadim ilçesi örneği. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış doktora tezi, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/1297Bu çalışmada, Konya ilinin en eski yerleşim birimi olan ve Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) gelişmişlik indeksine göre de toplam 858 ilçe arasında 615. sırada yer alan Hadim ilçesi kırsalında tarım işletmelerinde yoksulluğun ölçülmesi ve yoksulluğun toplumsal cinsiyet çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Hadim ilçesinde öncelikle Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ve Veteriner Kayıt Sistemi (TÜRKVET) incelenerek Gayeli Örnekleme Yöntemi ile 13 yerleşim yeri belirlenmiş ve bu yerleşim yerlerindeki ÇKS ve TÜRKVET'e kayıtlı çiftçiler ana popülâsyonu oluşturmuştur. Gayeli Örnekleme Yöntemi ile belirlenen köylerdeki ÇKS'ye kayıtlı üreticilerin toplam arazi genişlikleri dikkate alınarak homojen dağılımı sağlamak amacı ile Tabakalı Örnekleme Yöntemi ile örnek işletme seçimi yapılmıştır. Yapılan örnekleme sonucu 0-25 dekar (I. Grup), 26-60 dekar (II. Grup) ve 61 dekar ve üzeri (III. Grup) olmak üzere 3 tabakada toplam 112 çiftçi ailesi ile (kadın ve erkek) görüşülmüştür. Ayrıca araştırma bölgesinde farklı iki ekolojik bölge olduğundan (Aladağ Bölgesi ve Merkez Bölge) araştırma sonuçlarının yorumlanmasında ekolojik bölgeler de dikkate alınmıştır. Çalışmada göreceli yoksulluk, eşdeğer kişi (EK) başına toplam gelir üzerinden ortanca değerin %50'si alınarak hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda bölgeler ortalamasında yoksulluk sınırının eşdeğer kişi başına 2.656 TL ve yoksulluk sınırı altında kalan işletmelerin oranının %20,00 olduğu hesaplanmıştır. Günlük eşdeğer kişi başına 1$'ın altında yaşayan işletmelerin oranı %0,89 iken, bu değer 2,15$ için %1,79, 4,30$ için ise %11,61 olarak hesaplanmıştır. Yoksulluk analizleri sonucu bölge ortalamasında Yoksulluk Açığı İndeksi %29,63, Sen Yoksulluk İndeksi %7,55 ve FGT Ölçüsü ise %9,75 olarak belirlenmiştir. Hesaplanan Gini Katsayıları ise Merkez Bölgede 0,35, Aladağ bölgesinde 0,40 ve bölge ortalamasında ise 0,38'dir. Gelir dağılımının en adaletsiz yaşandığı bölge Aladağ Bölgesidir. Yoksulluğun toplumsal cinsiyet boyutuna bakıldığında ise, araştırma bölgesinde kadın ve erkeklerin rollerinin toplumun erkek ve kadınlara biçtiği rollerle büyük oranda benzeştiği görülmüştür. Kadının ev içinde geleneksel rollerin dışında tarımsal üretim sürecinde erkekle beraber yoğun bir şekilde yer aldığı, buna rağmen gelirin harcanması konusunda erkeğin üstünlüğünün olduğu tespit edilmiştir. Araştırma bölgesinde kadınların sadece %12,50'si mülk sahibidir. Kadınların eğitim durumu erkeklere göre düşüktür. Bölgede kadının çalışması ile ilgili genel bir kanaat olup, kadının çalışacağı işin kadının ev içi rollerini aksatmayacak şekilde olması gerektiği belirtilmiştir. Bölgede kadının yoksulluktan etkilenme düzeyi daha fazladır. Görüşülen kadınların %61,61'i köy yaşamından memnun olmayıp, elinde fırsat olsa şehirde yaşamayı seçeceğini bildirmiştir. Bu oran erkeklerde ise köy lehinedir. Sonuç olarak, araştırma bölgesinde yoksulluğun azaltılmasında tarımsal faaliyetlerin desteklenmesi gerektiği belirtilirken, bunun devlet destekli olması konusunda yaygın görüş mevcuttur. Özellikle alt yapı yatırımlarının bölgede kalkınmayı teşvik edici en önemli unsur olduğu belirlenmiştir.In this study, the measurement of poverty and the evaluation of poverty on the concept of gender dimension were aimed in agricultural holdings in rural area of Hadim district which is the oldest settlements in the province of Konya and being in the 615. order among the total 858 districts in Turkey according to State Planning Organization (DPT) Development Index. With that aim, firstly 13 settlement places were determined by examining the Farmer Registration System (CKS) and Animal Registration System (TURKVET) with Aimed Sampling Method. The main population will be formed with the farmers who registered Farmer Registration System (CKS) and Animal Registration System (TURKVET) in those settlements. After we chose the village, as we took into account the farmers? land width, we took samples with Stratified Sampling Method to form homogeny distribution. As results of the sampling 3 groups were formed (0-25 da, 26-60 da and 61+ da) and totally 112 agricultural holding family (man and woman) were interviewed. Also, the research results were analyzed according to the 2 different ecological region (Merkez and Aladağ). In this study, relative poverty was calculated on the total income per person equivalent (PE) taking the median value of 50%. As result of the study, the poverty line was 2.656 TL/PE and the ratio of agricultural holding under the poverty line was 20,00% calculated. The ratio of agricultural holdings living under the 1$, 2,15$ and 4,30$ per day was 0,89%, 1,79% and 11,61% respectively. Poverty Gap Ratio, Sen Poverty Index and was FGT Index were calculated as 29,63%, 7,55% and 9,75% as a result of the poverty analyses. While the Gini Coefficient was 0,35 in the Central Region, it was found as 0,40 in Aladağ Region and 0,38 in general regional average. The region that had the most unequal income distribution was found as Aladağ Region. At the gender dimension of poverty, women's and men's roles in the research community were greatly resemble with assessed the role for men and women by general community. Women, other than the traditional roles in home, was playing active role in agricultural production as much as men, however, men had superiority on decision making to be spent of the income. In the research area, only 12,50% of the women was owner the property. The education level of women was low according to the men. In the region it was implied that there was a general opinion about the women working in the region, her work should not impede the work in the home. Women in the region affected the level of poverty is more than men. 61.61% of the women interviewed were not happy with the life of the village, and if the women catch any opportunity, they will choose to live in the city reported. This rate in men was in favor of the village. As a result, supporting of agricultural activities to reduce poverty was specified, it should be state-sponsored was reported. Especially, infrastructure investments was the most important encouraging factor to the development in the region was determined.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessYoksullukKırsal alanTarımToplumsal cinsiyetPovertyRural areaAgricultureGenderHadimKonyaDoctoral Thesis