Önder, SerpilKaraş, Ayşe2025-05-152025-05-152024Karaş, A. (2024). Parklarda bulunan donatı elemanlarının ergonomik yönden irdelenmesi: Aksaray kenti örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=P3dtmmHrq-mzEcmCLi1CqdTmox6uXrxJlxX4iXRfzib68ZYp9dY9qmlvxXmH3J4mhttps://hdl.handle.net/20.500.12395/55057Nüfusun, betonlaşmanın ve trafik yoğunluğunun artması ile birlikte kentlerde keyifli vakit geçirebilecek mekânlara ihtiyaç artmaktadır. Kentsel açık yeşil alanlar ve parklar rekreasyonel faaliyetlere olanak sağlayan önemli alanlardır. Kent parkları insanların hayatını kolaylaştırmada ve sürdürülebilir olma noktasında oldukça önemlidir. Bu alanlarda aynı zamanda ergonomik standartlara uygun her yaş grubuna hitap edecek mekânlar ve elemanlar bulunmalıdır. Ergonomi, birçok disiplini içeren bir bilim dalı olarak, insan vücudunun fiziksel, yapısal ve psiko-sosyal özelliklerini göz önünde bulundurarak, insanların rahat, güvenli ve verimli bir şekilde çalışabileceği alanlar oluşturmayı amaçlar. Bu bağlamda, ergonomi, insan, mekan ve donatı arasındaki uyumu sağlamayı hedeflemektedir. Parkların en önemli parçalarından biri olan donatı elemanları, oluşturduğu yararlar ve estetiklikleri ile parkların verdiği hisleri değiştirmektedir. Aynı zamanda donatı elemanları insanlar ile sürekli etkileşim halinde olduğundan tasarımlarına dikkat edilmelidir. Fiziksel, işitsel, duygusal ve psikolojik olarak ergonomik çerçeveye uyularak donatı elemanlarının tasarlanması, parkların daha sürdürülebilir ve kullanılabilir mekânlar haline gelmesine katlı sağlayacaktır. Bu çalışmanın amacı; Aksaray kentinde bulunan 3 parkı (Bayram Baba mahallesindeki Kılıçarslan Parkı, Ereğlikapı mahallesindeki Selçuklu Parkı, Fatih mahallesindeki Karabağ Tematik Parkı) inceleyerek donatılar elemanlarının ergonomik standartlara uygunluğu açısından değerlendirmektedir. Çalışma altı aşamada yürütülmüştür. Çalışma konusu ve alanı belirlenmiştir. Parklar, kentsel donatı elemanları, ergonomik standartlar ve kullanıcı konforu kavramları incelenerek literatür araştırması yapılmıştır. Araştırmanın gerçekleştiği alanlar ile ilgili envanter çalışması yapılarak mevcut durum ortaya konulmuştur. Bu envanterler ışığında kentsel alanlarda bulunan taban, çevreleme, çatı ve donatı elemanlarının yeterliliği ve ergonomik standartlara uyumu araştırılmıştır. Elde edilen bilgilerle değerlendirmeler yapılarak çalışma alanının ergonomik standartlara uyumluluğu ortaya konmuştur. Çalışma sonucunda hatalara ve eksiklere değinilerek güvenilir, sağlığa zararı bulunmayan, sağlam ve daha keyifli alanlar olması için çözüm önerileri getirilmiştir. Üç park incelendiğinde donatı elemanlarının büyük bir çoğunluğunun ergonomik standartlara uyduğu, ancak bazı oturma elemanı, çöp kutusu, iletişim levhasının standartlara uymadığı, bakım ve onarım sorunları olduğu görülmektedir. Çalışmadan çıkan sonuçlar parkların tasarımı, uygulaması ve yönetiminden sorumlu Aksaray Belediyesinin, parklar ile ilgili onarım ve düzeltme çalışmalarına katkı sağlayacaktır.With the increase in population, concreting and traffic density, the need for spaces where people can have fun in cities is increasing. Urban open green areas and parks are important areas that enable recreational activities. Urban parks are very important in making people's lives easier and being sustainable. These areas should also have spaces and elements that will appeal to every age group and comply with ergonomic standards. Ergonomics, as a branch of science that includes many disciplines, aims to create spaces where people can work comfortably, safely and efficiently by taking into account the physical, structural and psycho-social characteristics of the human body. In this context, ergonomics aims to ensure harmony between people, space and equipment. One of the most important parts of parks, equipment elements change the feelings given by parks with the benefits and aesthetics they create. At the same time, attention should be paid to their designs since equipment elements are in constant interaction with people. Designing equipment elements in accordance with the ergonomic framework in terms of physical, auditory, emotional and psychological aspects will contribute to parks becoming more sustainable and usable spaces. The purpose of this study; It examines 3 parks in Aksaray (Kilicarslan Park in Bayram Baba neighborhood, Selcuklu Park in Ereğlikapı neighborhood, Karabag Thematic Park in Fatih neighborhood) and evaluates the conformity of the equipment elements with ergonomic standards. The study was carried out in six stages. The subject and area of the study were determined. Literature research was conducted by examining the concepts of parks, urban equipment elements, ergonomic standards and user comfort. An inventory study was conducted regarding the areas where the study was conducted and the current situation was revealed. In the light of these inventories, the adequacy of the base, enclosure, roof and equipment elements in urban areas and their conformity with ergonomic standards were investigated. Evaluations were made with the information obtained and the conformity of the study area with ergonomic standards was revealed. As a result of the study, errors and deficiencies were addressed and solution suggestions were made to make them reliable, healthy, durable and more enjoyable areas. When the three parks were examined, it was seen that the majority of the equipment elements comply with ergonomic standards, but some seating elements, garbage cans and communication boards did not comply with the standards and there were maintenance and repair problems. The results of the study will contribute to the repair and correction works of the parks by Aksaray Municipality, which is responsible for the design, implementation and management of the parks.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAksaray KentiErgonomik StandartlarKent ParkıKentsel Donatı ElemanlarıKullanıcı KonforuAksaray CityErgonomic StandardsCity ParkUrban Equipment ElementsUser ComfortMaster Thesis922829