Levendoğlu, FundaSevindik, Serkan2025-04-152025-04-152023Sevindik, S. (2023). Ankilozan spondilitli hastalarda lumbosakral transizyonel vertebra sıklığı ve hastalık aktivitesi üzerine etkisi. (Uzmanlık Tezi). Selçuk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/54831Giriş ve Amaç: Bu çalışma ile aksiyel spondiloartritli hastalarda lumbosakral transizyonel vertebra prevalansını çok boyutlu olarak değerlendirmek, hastalık aktivitesine LSTV varlığının katkısını belirlemek ve klinik ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza ASAS kriterlerine göre ax-SpA tanısı konmuş 177 hasta alındı. Hastaların demografik bilgileri, hastalık süresi, kullanılan ilaç tedavileri, sedimantasyon ve CRP değerleri kaydedildi. Hastalık aktivitesini değerlendirmek için BASDAI (Bath Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite İndeksi) ve ASDAS (Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite Skoru), hastaların fonksiyonel durumunu değerlendirmek için BASFI (Bath Ankilozan Spondilit Fonksiyonel İndeksi), spinal mobilite ölçümü için ise BASMI (Bath Ankilozan Spondilit Metroloji İndeksi), fiziksel işleyişini değerlendirmek için HAQ (Sağlık Değerlendirme Anketi) ve EQ-5D-3L Genel Yaşam Kalitesi anketi kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya alınan 177 hastanın 51'inde LSVT (%28,8 LSTV varlığı) saptandı. 126 tanesinde (%71,2) LSTV tespit edilmedi. 177 hastanın %55,9'u r-axSpA, %44,1'i nr-axSpA'lıydı. R-axSpA'lıların %32,3'ünde, nr-axSpA'lıların ise %24,4'ünde LSTV varlığı saptandı. R-axSpA ve nr-axSpA hastalarında LSTV varlığı benzer tespit edildi. R-axSpA'lılarda erkek cinsiyet, sigara kullanma oranı, biyolojik ajan kullanımı ve HLA-B27 pozitiflik oranı daha fazlaydı. Diğer demografik özelliklerde farklılık saptanmadı. R-axSpA ve nr-axSpA hastalarında BASDAI, BASFI, HAQ, EQ-5D-3L skorları benzerdi. ASDAS-CRP ve BASMI skorlarına göre r-axSpA'lıların değerleri anlamlı yüksekti. LSTV olan 51 hastanın %62,7'si tip 1 LSTV'ydi. LSTV sıklığının ax-SpA'nın radyografik veya nonradyografik olması ile ilişkili fark saptanmadı. LSTV olan ve olmayan grupta sosyodemografik özellikleri benzerdi. VAS, BASDAI, BASFI, ASDAS-CRP, BASMI, HAQ, EQ-5D-5L skorları açısından anlamlı farklılık ve hastalık aktivasyon farkı saptanmadı. Sonuç: AxSpA'lı hastalarda LSTV prevalansı %28,8 bulundu. R-axSpA'lılarda ve nr-axSpA'lılarda bu oran sırasıyla 32,3 ve 24,4 şeklindeydi. Literatürle uyumlu olarak LSTV prevalansı yüksekti. AxSpA'lı hastalarda ağrı skorları ve klinik hastalık aktivite testleri açısından LSTV saptanan ve saptanmayan hastalar arasında farklılık bulunmadı. Çalışmadaki, çalışma popülasyonu genel popülasyonu temsil etmemektedir. Bu nedenle, genel popülasyonda LSTV ile ilişkili klinik parametreler hakkında açıklama yapamadı. Bu çalışmanın bir sınırlaması da küçük örneklem büyüklüğüdür. AxSpA tanılı hastalarda LSTV prevalansı ve hastalık aktivisine katkısını belirleyip tedavi izleminde karar verilebilmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Anahtar sözcükler: Spondiloartrit; Aksiyel spondiloartrit; Ankilozan spondilit; Lumbosakral transizyonel vertebra.Introduction and Aim: The aim of this study was to evaluate multidimensionally the prevalence of lumbosacral transitional vertebrae in patients with axial spondyloarthritis, to determine the contribution of the presence of LSTV to disease activity and to investigate the clinical relevance. Materials and Methods: 177 patients diagnosed with ax-SpA according to ASAS criteria were included in our study. Demographic information, disease duration, drug treatments used, sedimentation and CRP values of the patients were recorded. BASDAI (Bath Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index) and ASDAS (Ankylosing Spondylitis Disease Activity Score) were used to assess disease activity, BASFI (Bath Ankylosing Spondylitis Functional Index) was used to assess patients' functional status, BASMI (Bath Ankylosing Spondylitis Metrology Index) was used to measure spinal mobility, and HAQ (Health Assessment Questionnaire) and EQ-5D-3L General Quality of Life questionnaire were used to assess physical functioning. Results: LSVT (28,8% presence of LSTV) was detected in 51 of 177 patients included in the study. LSTV was not detected in 126 of them (71,2%). Of 177 patients, 55,9% had r-axSpA and 44,1% had nr-axSpA. LSTV was detected in 32,3% of those with r-axSpA and 24,4% of those with nr-axSpA. The presence of LSTV was found to be similar in r-axSpA and nr-axSpA patients. Male gender, smoking rate, biological agent use and HLA-B27 positivity rate were higher in those with raxSpA. No difference was found in other demographic characteristics. BASDAI, BASFI, HAQ, EQ-5D-3L scores were similar in r-axSpA and nr-axSpA patients. According to the ASDAS-CRP and BASMI scores, the values of those with r-axSpA were significantly higher. 62,7% of 51 patients with LSTV had type 1 LSTV. There was no difference between the frequency of LSTV and whether the ax-SpA was radiographic or non-radiographic. The socio-demographic characteristics of the group with and without LSTV were similar. There was no significant difference in terms of VAS, BASDAI, BASFI, ASDAS-CRP, BASMI, HAQ, EQ-5D-5L scores and no difference in disease activation. Conclusion: The prevalence of LSTV in patients with AxSpA was 28,8%. This ratio was 32,3% and 24,4% in those with r-axSpA and those with nr-axSpA, respectively. Consistent with the literature, the prevalence of LSTV was high. There was no difference between patients with and without LSTV in terms of pain scores and clinical disease activity tests in patients with AxSpA. The study population in the study is not representative of the general population. Therefore, it could not explain the clinical parameters associated with LSTV in the general population. A limitation of this study is the small sample size. More studies are needed to determine the prevalence of LSTV and its contribution to disease activity in patients with AxSpA and to decide on treatment follow-up. Key words: Spondyloarthritis; Axial spondyloarthritis; Ankylosing spondylitis; Lumbosacral transitional vertebra.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSpondiloartritAksiyel SpondiloartritAnkilozan SpondilitLumbosakral Transizyonel VertebraSpondyloarthritisAxial SpondyloarthritisAnkylosing SpondylitisLumbosacral Transitional vertebra.Lumbosacral ransitional vertebra.Specialist Thesis814270