Başpınar, NuriGarip, Rukiye2022-08-222022-08-2220212021Garip, R. (2021). Türk siyah alaca sağmal ineklerde gece aydınlatmasının süt ve kan melatonin düzeylerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/42918Bu çalışmada kırmızı ışıkla aydınlatmanın, kan-süt melatonin (MLT) düzeyleri ile süt kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması amaçlandı. Deneme Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesine bağlı Hümeyra Özgen Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde yetiştirilmekte olan laktasyondaki 6 baş siyah alaca sağmal inek üzerinde gerçekleştirildi. Onbeş gün gece aydınlatması uygulanmayan kontrol döneminden sonra takip eden 15 günlük deneme süresinde gece aydınlatması 652 nm dalga boylu kırmızı ışık yayan LED ampüllerle sağlandı. Kontrol ve denemenin 5., 10., ve 15. günlerinde, gece sonunda sabah (06.00) ve gün sonunda akşam (18.00) süt ve kan örnekleri alındı. Araştırma süresince gün uzunlukları ve maruz kalınan ışık şiddetleri örnek toplama saatlerinde ölçüldü. Numune alımı sırasında ortam sıcaklığı ve nem değişimleri kaydedildi. Kan ve süt numunelerinde MLT düzeyleri ELISA yöntemiyle Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Laboratuvarında gerçekleştirildi. Alınan süt numunelerinde somatik hücre sayısı (SHS) Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Laboratuarında ve süt içerik analizi ise Milkana cihazı yardımıyla gerçekleştirildi. Kırmızı LED ampuller ile gece aydınlatılmasının (652 nm) 12 saat boyunca kullanımında serum ve süt MLT düzeyleri ile süt parametrelerinin olumsuz etkilenmediği görüldü. Elde edilen veriler gün içi ve dönemsel olarak istatistiki karşılaştırmalar ile değerlendirildi. Kontrol sabah grubunda serum ve süt MLT düzeyleri, 5., 10., 15. günlerde, sırasıyla 8,64±1,4;7,02±0,97; 8,71±2,3 ve 5,01±0,92; 5,23±0,35; 3,93±0,81 pg/ml olarak bulundu. Kontrol akşam grubunda serum ve süt MLT düzeyleri, 5. 10. ve 15. günlerde, sırasıyla 8,59±1,8; 7,53±2,14; 8,35±0,94 ve 6,91±1,73; 6,8±1,27; 3,67±0,97 pg/ml olarak elde edildi. Deneme sabah grubunda serum ve süt MLT düzeyleri, aynı günlerde, sırasıyla 10,93±2,06; 15,37±2,6; 11,25±1,71 ve 2,97±0,64; 5,7±1,06; 3,33±0,73 pg/ml olarak ölçülürken, deneme akşam grubunda 14,83±3,11; 14,5±3,57; 12,95±4,09 ve 4,42±0,61; 2,51±0,56; 2,48±0,79 pg/ml olarak elde edildi. İstatistiki olarak serum MLT düzeylerinin kontrol ve deneme grupları 10. günde 7.02±0.97'den 15.37±2.6'ya (P=0.030) yükselirken, kırmızı ışık uygulanan grubun 10. gününde süt MLT değerlerleri kontrol akşam grubunda 6,80±1,27 iken, deneme akşam grubunda 2,51±0,56 pg/ml olarak tespit edildi (P=0.031). Somatik hücre sayısı bakımından tüm gruplar değerlendirildiğinde süt MLT'de olduğu gibi 10. günde akşam grubunda kontrol (6,22±1,41) ve deneme (24,88±14,74) gruplarında çok önemli farklılık tespit edildi (P=0,001). Gece barınak içi aydınlatmalarda 652 nm dalga boyuna sahip ışık ile 12 saat boyunca aydınlatma karanlıkta olduğu gibi kan MLT seviyesininde önemli düşüşlere yol açmadan kullanılmasında bir sakınca olmadığı belirlendi.In this study, it was aimed to investigate the effects of red lighting on blood-milk melatonin (MLT) levels and milk quality. The experiment was carried out on 6 lactating Holstein Dairy cows, which were being reared in Hümeyra Özgen Research and Application Farm, affiliated to Selcuk University Faculty of Veterinary Medicine. After a control period of 15 days in which night lighting was not applied, night lighting was provided by LED bulbs emitting red light with a wavelength of 652 nm during the following 15-day trial period. On the 5th, 10th and 15th days of the control and experiment, milk and blood samples were taken at the end of the night at 06:00 am in the morning and at the end of the day at 18:00 pm in the evening. During the study, the length of the day and the light intensities exposed were measured during the sample collection hours. Ambient temperature and humidity changes were recorded during sampling. Melatonin levels in blood and milk samples were determined by ELISA method in Hatay Mustafa Kemal University Faculty of Veterinary Medicine Biochemistry Laboratory. In the milk samples taken, somatic cell count (SCC) was determined in Selcuk University Veterinary Faculty Microbiology Laboratory and milk content analysis were performed with Milkana device. It was observed that serum and milk MLT levels and milk parameters were not adversely affected in the use of red LED lamps (652 nm) at night for 12 hours. The obtained data were evaluated with statistical comparisons during the day and periodically. Serum and milk MLT levels in the control morning group on the 5th, 10th and 15th days were found to be 8.64±1.4;7.02±0.97, 8.71±2.3 and 5.01±0.92; 5.23±0.35, 3.93±0.81 pg/ml, respectively. Serum and milk MLT levels in the control evening group on the 5th, 10th and 15th days were determined as 8.59±1.8, 7.53±2.14, 8.35±0.94 and 6.91±1.73, 6.8±1.27, It 3.67±0.97 pg/ml, respectively. While serum and milk MLT levels in the trial morning group on the same days were measured as 10.93±2.06, 15.37±2.6, 11.25±1.71 and 2,97±0,64; 5,7±1,06; 3,33±0,73, respectively; in the trial evening group, there were determined to be 14.83±3.11, 14.5±3.57, 12.95±4.09 and 4.42±0.61; 2.51±0.56, 2.48±0.79 pg/ml, respectively. Statistically, the serum MLT levels in the control and experimental groups at the 10th day were increased from 7.02±0.97 to 15.37±2.6 (P=0.030), while the milk MLT values at the 10th day of the red light group were recorded 6.80±1.27 in the control evening group and in the trial evening group it was determined 2.51±0.56 pg/ml (P=0.031). When all groups were evaluated in terms of somatic cell count, a significant difference was found in the control (6.22±1.41) and trial (24.88±14.74) groups in the evening group on the 10th day, as in milk MLT (P=0.001). It was determined that there is no harm in using light with a wavelength of 652 nm in nighttime shelters for 12 hours without causing significant decreases in blood MLT level, as in the dark.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessMelatoninHolsteinSiyah alaca inekKaranlıkSüt kalitesiKırmızı ışıkDarknessRed lightMilk qualityMaster Thesis