Koçak, AhmetIşık, Ayşen2023-09-112023-09-1120222022Işık, A., (2022). Bazı Kaliks[4]aren Schiff Bazı Türevlerinin Sentezi ve Biyolojik Etkilerinin Araştırılması. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.https://hdl.handle.net/20.500.12395/50741Kaliksarenler, fenol ve formaldehitten uygun koşullarda sentezlenen halkalı bileşikler olup, hem fenolik o-konumundan hem de fenolik birimlerin p-konumundan sınırsız olarak fonksiyonlandırılabildiğinden supramoleküler kimyada ilgi çeken bileşikler olmuşlardır. Son yıllarda kaliks[n]aren türevlerinin kanser üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu çeşitli çalışmalarla kanıtlanmıştır. Diğer taraftan Schiff bazı taşıyan bileşiklerin antidiyabetik, diüretik, antimikrobiyal, antitüberküloz ve antikanser aktivite çalışmalarında kullanıldığı ve bu bileşiklerin oldukça geniş bir yelpazede biyolojik etkinlik gösterdikleri gözlenmiştir. Bu çalışmalar göz önüne alındığında, Schiff bazı türevlerinin sentezi araştırma odaklı ilaç keşif çalışmalarına önemli bir değer kazandırmaktadır. Bu bilgiler ışığında, bu tez çalışmasında, bazı kaliks[4]aren Schiff bazı türevleri (4a-18a; 4b-13b) sentezlenmiş ve C6, HT-29, PC-3 ve MCF-7 olmak üzere dört kanser hücre hattında in vitro antikanser aktiviteleri test edilmiştir. Bileşiklerin yapıları IR, 1H-NMR ve 13C-NMR spektroskopisi ile aydınlatılmıştır. Sentezlenen bileşikler arasında 5b, 12b ve 13b kodlu bileşiklerin MCF-7 hücre dizisine karşı sırasıyla 6.65 µM, 7.857 µM ve 7.129 µM IC50 değerleri ile serinin en aktif bileşikleri olduğu tespit edilmiştir. Aktivite açısında ön plana çıkan 5b, 12b ve 13b kodlu bileşiklerin hücre ölüm mekanizması (apopotoz) incelenmiştir. 5b bileşiği MCF-7 hücre hattını %7.93 ile geç apoptoz ve %0.41 ile erken apoptoz yolu ile öldürdüğü, 12b bileşiğinin ise MCF-7 hücre hattını %3.77 ile geç apoptoz ve %0.08 ile erken apoptoz yolu ile öldürdüğü belirlenmiştir. 13b bileşiği ise MCF-7 hücre hattını %15.67 ile geç apoptoz ve %0.56 ile erken apoptoz yolu ile öldürdüğü belirlenmiştir. MCF-7 kanser hücre hattı üzerinde etkili olduğu tespit edilen 5b, 12b ve 13b kodlu bileşikler in vitro aromataz aktivitesi için değerlendirilmiştir. Bileşikler arasında 5b kodlu bileşik 22.602±0,103 µM IC50 değeri ile en yüksek aromataz aktiviteye sahip olduğu bulunmuştur.Calixarenes are cyclic compounds synthesized from phenol and formaldehyde under favorable conditions and are of interest in supramolecular chemistry since they can be functionalized infinitely from both the phenolic o-position and the p-position of the phenolic units. It has been proven in recent years that calix[n]arene derivatives have a significant effect on cancer. On the other hand, it has been observed that compounds containing Schiff base are used in antidiabetic, diuretic, antimicrobial, antituberculosis and anticancer activity studies and these compounds show a wide range of biological activities. Considering these studies, the synthesis of Schiff base derivatives adds significant value to research-oriented drug discovery studies. In the light of this information, in this thesis, some calix[4]arene Schiff base derivatives (4a-18a; 4b-13b) were synthesized and their in vitro anticancer activities were tested in four cancer cell lines including C6, HT-29, PC-3 and MCF-7. The structures of the compounds were elucidated by IR, 1H-NMR and 13C-NMR spectroscopy. Among the synthesized compounds, it was determined that the 5b, 12b and 13b coded compounds were the most active compounds of the series with IC50 values of 6.65 µM, 7.857 µM and 7.129 µM, respectively, against the MCF-7 cell line. The cell death mechanism (apoptosis) of the 5b, 12b and 13b coded compounds, which stand out in terms of activity, was investigated. It was determined that compound 5b killed the MCF-7 cell line by 7.93% late apoptosis and 0.41% by early apoptosis, while compound 12b killed the MCF-7 cell line with 3.77% late apoptosis and 0.08% early apoptosis. It was determined that compound 13b killed MCF-7 cell line by 15.67% late apoptosis and 0.56% by early apoptosis. Compounds 5b, 12b and 13b, which were found to be effective on the MCF-7 cancer cell line, were evaluated for aromatase activity in vitro. Among the compounds, the 5b coded compound was found to have the highest aromatase activity with an IC50 value of 22.602±0.103 µM.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessApoptozAromatazKaliks[4]arenSchiff bazıSitotoksisiteApoptosisAromataseCalix[4]areneSchiff baseCytotoxicityDoctoral Thesis