Yazar "Atalay, Sema Tofan" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Bitki atıklarından yavaş salınımlı gübre üretimi için kitosan kapsül hazırlama
    (Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020) Atalay, Sema Tofan; Arslan, Gülşin
    Gübre üretiminde dünyadaki rezervi sınırlı olan fosfat kaynakların hızla tükenmekte oluşu, yan ürün ve artıkları değerlendirecek yeni proseslerin geliştirilmesine yol açmıştır. Hızlı çözünen klasik gübrelerin ekonomik kayıplar yanında çevre kirlenmesine de yol açması yavaş salınımlı gübrelerin kullanımını gerekli hale getirmiştir. Organik gübreler, toprak düzenleyiciler ve enzim içerikli ürünlerin kullanımı; tarımsal verimliliğin artırılması, toprak yapısının iyileştirilmesi, insan sağlığının korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla yaygınlaşmıştır. Son yıllarda tarımsal faaliyetlerde, organik ve yavaş salınımlı gübrelerin kullanılması çevresel ve ekonomik açıdan önem arz etmektedir. K-struvit, KMgPO4.6H2O yapısına sahip, zengin potasyum ve fosfor içeriğinden dolayı tarımda gübre olarak kullanım potansiyeli yüksek ve düşük çözünürlüğü sebebiyle yavaş salınım özelliğine sahip katı bir maddedir. Bitki tohumları başta yağ sanayisi olmak üzere hammadde olarak geniş kullanıma sahiptir. Bitki tohumlarının yağlarının alınması sonucu elde edilen küspeleri doğrudan hayvan yemlerine katkı maddesi olarak ve öğütülerek de gıda katkı maddesi olarak kullanılmasına rağmen hala küspe atık miktarı çok fazladır ve çekirdek kabağı atıkları olarak sorun teşkil etmektedir. Bu tez kapsamında; kabak çekirdeği üretimi için yetiştirilen çekirdek kabağının, çekirdekleri alındıktan sonra ekonomik değeri bulunmayan ve endüstriyel olarak değerlendirilmeyen posasından yavaş salınımlı K-struvit elde edilerek organik nitelikte gübre olarak kullanılması ve çekirdek kabağı posasının tarımsal endüstriye geri kazandırılması amaçlanmıştır. Ayrıca; kabak çekirdeğinin yağı alındıktan sonra geriye kalan küspeden de yavaş salınımlı K-struvit elde edilmeye çalışılmıştır. Ekonomik değeri olmayan her iki atık da kurutulup, öğütüldükten sonra azot gazı atmosferinde pirolize tabi tutularak ve piroliz ürününün su ile ekstraksiyonuyla atıkların içerdiği potasyumun çözeltiye aktarılması sağlanmıştır. Piroliz ürününün sulu çözeltisine NaH2PO4.2H2O ve MgCl2.6H2O tuzları ilave edilerek, yavaş salınımlı gübre bileşeni olan potasyum magnezyum fosfat (potasyum-struvit, KMgPO4.6H2O) çöktürülerek elde edilmiş, proses şartları ve ürün karakteristikleri ortaya konulmuştur. Çalışmada, çekirdek kabağı posasındaki yaklaşık %80 oranında potasyumun geri kazanımının sağlanarak K-struvit elde edilmiştir. K-struvit, FT-IR, XRD ve SEM ile karakterize edilmiştir. Öncelikle bitkilerin üretim periyodunun her aşamasında kullanılabilen yavaş salınımlı gübre üretimi için kitosan kapsüller hazırlanarak, fiziksel ve kimyasal özellikleri belirlenmiş ve sudaki salınımları tespit edilmiştir.