Yazar "Güdek, Melek" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Biberiye [Rosmarinus officinalis L. (Lamiales:Lamiaceae)] uçucu yağ buharının Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera:Chrysomelidae) ve nohut daneleri üzerine etkileri
    (Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2014-06-27) Güdek, Melek; Çetin, Hüseyin
    Bu çalışmada biberiye (Rosmarinus officinalis L.) bitkisinden elde edilen uçucu yağın Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Chrysomelidae: Bruchinae)'un farklı dönemlerdeki yumurta, larva, pupa ve ergin dönemlerine karşı fumigant etkisi ile nohutun kokusuna ve çimlenmesine etkileri araştırılmıştır. Denemeler laboratuar şartlarında 28±2⁰C sıcaklık, %55±5 orantılı nem ve karanlık ortamda yürütülmüştür. Yumurta ve larva dönemlerine fumigant etki denemelerinde 10, 20, 30, 40 ve 50 µl/l hava dozları; pupa döneminde 20, 30, 40, 50, 60 µl/l hava dozları; ergin döneminde 10, 15, 20 ve 25 µl/l hava dozları kullanılmış ve tüm bu dönemler 24, 48, 72 ve 96 saat biberiye uçucu yağı buharına maruz bırakılmıştır. Maruz bırakma sürelerinin ve uygulanan dozların artışına paralel olarak böceğin tüm biyolojik dönemlerindeki ölümlerde artış meydana geldiği ve maruz bırakma süreleri arttıkça, en yüksek ölümü meydana getiren dozların düştüğü tespit edilmiştir. Test edilen biberiye uçucu yağı, farklı uygulama sürelerinde ve dozlarında böceğin gelişme dönemlerine göre farklı fumigant toksisite göstermiştir. Nohut içerisindeki genç ve yaşlı larvalara fumigant toksisite denemelerinde de en fazla hassasiyeti genç larvalar göstermiştir. Tüm biyolojik dönemler içerisinde ise en fazla toleransı pupalar gösterirken, en fazla hasasiyeti erginler göstermiştir. Zararlının tüm biyolojik dönemlerine biberiye uçucu yağının 48 saatteki LC50 değerlerine göre fumigant etki sıralaması; 1-2 gün yaşındaki erginler>genç larvalar>1 gün yaşındaki yumurtalar> yaşlı larvalar> pupalar şeklinde sıralanmaktadır. Biberiye uçucu yağı buharının nohut tanelerinin çimlenmesine hiçbir olumsuz etkisinin olmadığı ancak, nohutların kokusunda değişiklik meydana getirdiği tespit edilmiştir. Fumigant etki çalışmalarının sonucu, biberiye uçucu yağının depolarda C. maculatus'un mücadelesinde alternatif bir biyofumigant olarak kullanılabileceğini göstermiştir.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Rosmarinus officinalis L. (Lamiales: Lamiaceae) uçucu yağının Callosobruchus maculatus (Fabricius, 1775) (Coleoptera: Chrysomelidae)'un ergin öncesi dönemlerine karşı fumigant toksisitesi1
    (2016) Güdek, Melek; Çetin, Hüseyin
    Türkiye'de ve birçok ülkede Börülce tohum böceği, Callosobruchus maculatus (Fabricius, 1775) (Coleoptera: Chrysomelidae) börülce, nohut, mercimek, soya fasulyesi, kuru fasulye gibi depolanan baklagil tohumlarında önemli bir zararlıdır. Bu çalışmada, nohutta Börülce tohum böceğinin yumurtalarına, dane içerisindeki ilk ve son dönem larvalarına ve pupalarına karşı biberiye [Rosmarinus officinalis L. (Lamiales: Lamiaceae)] uçucu yağının fumigant toksisitesi araştırılmıştır. Çalışma, 2013 yılında Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Entomoloji Laboratuvarında 282?C sıcaklık, %555 orantılı nem ve tamamen karanlık ortamda yürütülmüştür. Doz ve maruz bırakma süresinin artışına paralel olarak C. maculatus'un ergin öncesi dönemlerinin ölüm oranlarının arttığı belirlenmiştir. Ergin öncesi dönemler içerisinde en hassas dönemlerin yumurta ve birinci larva dönemi olurken, en dayanıklı dönemlerin ise pupa ve son dönem larvaların olduğu tespit edilmiştir. 24 saat süreyle biberiye uçucu yağının gaz haline maruz bırakılan yumurtaların, birinci dönem larvaların, son dönem larvaların ve pupaların LC50 değerleri sırasıyla 34.57, 27.64, 60.39 ve 60.34 µl/l hava olarak belirlenmiştir. Biberiye uçucu yağın 50 µl/l hava konsantrasyonuna24 saat süreyle maruz bırakılan yumurta, birinci dönem larva, son dönem larva ve pupalarda sırasıyla, %100, 91, 56 ve 46'ya varan ölüm oranları tespit edilmiştir. Sonuç olarak biberiye uçucu yağının C. maculatus'un ergin öncesi dönemlerine karşı yüksek fumigant toksisiteye sahip olduğu tespit edilmiştir.