Yazar "Musayev, Anar" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Bakü'de yaşayan yetişkinlerde beslenme durumu ve alkol tüketiminin diyet inflamatuar indeksi ile ilişkisi
    (Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2025) Musayev, Anar; Aktaş, Nazan
    Alkol tüketiminin sağlık ve hastalıklarla olan ilişkisine yönelik araştırmalarda ki sonuçlar uzun süredir tartışılmaya devam etmektedir. Beslenmenin inflamasyon ile ilişkisini ortaya koyan çalışmalarda ise beslenmenin etkisi güçlü bir şekilde bildirilmektedir. Araştırma, Bakü'de yaşayan 19-64 yaş arasında yetişkin bireylerde beslenme durumu ve alkol tüketiminin diyet inflamatuar indeksi ile ilişkisini incelemek amacıyla yürütülmüştür. İlişkisel tarama modelinde tasarlanan bu araştırmanın verileri anket formu ile yüz-yüze ve çevrim içi olarak toplanmıştır. 24 saatlik geriye dönük bir günlük besin tüketim kayıtlarından yararlanılarak Dİİ puanları hesaplanmış ve Dİİ puanları çeyreklerine bölünerek değerlendirilmiştir. Çalışmaya yaş ortalaması 34,19 ± 10,18 yıl olan toplam 401 birey (209 erkek, 192 kadın) dahil edilmiştir. Katılımcıların 226'sı (%56,4)'ü alkol tüketen, 175'i (%43,6) ise alkol tüketmeyen bireylerden oluşmuştur. Katılımcılarım beden kütle indeksi değerleri alkol tüketen bireylerde 25,10±3,03, alkol tüketmeyenlerde ise 24,95±4,13'dür. Beslenme durumunun öz- değerlendirmesine göre alkol tüketen ve tüketmeyen bireyler arasında fark yoktur (p>0,05). Katılımcıların niasin, B6 vitamini ve Omega-3 alım miktarları alkol tüketen bireylerde anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0,01). Diğer besin ögeleri açısından ise alkol tüketim durumuna göre anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Alkol tüketen ve tüketmeyen katılımcılarım Dİİ puan ortalaması sırasıyla 1,68±0,80 ve 1,82±0,81'dir (p>0,05). Alkol tüketen ve tüketmeyen katılımcılarda çeyreklikler (Q1-Q4) üzerinden yapılan analizlerde sekiz grup arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar saptanmıştır (p<0,001). Dİİ puanı ile besin ögeleri arasında enerji, makro ve mikro besin ögeleriyle Dİİ çeyreklik puanları arasında negatif yönde anlamlı doğrusal ilişkiler saptanmıştır (r=-0.5 ile -0.7; p<0,001). B1 ve B6 vitaminleri, magnezyum ve demir ile Dİİ arasında yüksek düzeyde negatif ilişki bulunmuştur (r =-0.7; p<0,001). Dİİ çeyreklikleri üzerinden yapılan analizlerde, lif, çoklu doymamış yağ, E, B1, B6 vitaminleri, magnezyum, demir ve omega-3 yağ asitleri gibi antiinflamatuar özelliklere sahip besin ögelerinde çeyreklikler arası anlamlı farklar gözlenmiştir. Besin gruplarından süt ürünleri, et ve et ürünleri, yağlı tohumlar, sebzeler, meyveler ve yağlar için orta düzeyde etki büyüklükleri (ƞ²=0,06–0,10) bulunmuştur. Gruplar arasında yapılan çoklu karşılaştırmalar, özellikle düşük Dİİ puanına (Q1≤1,18) sahip alkol tüketen bireyler ile yüksek Dİİ puanına (Q4≥2,35) sahip alkol tüketmeyen bireyler arasında besin tüketimi açısından farklar anlamlıdır (p<0,01). Araştırma, inflamasyonu azaltmaya yönelik beslenme yaklaşımlarında alkol tüketiminin dikkatle ele alınmasının önemine işaret etmektedir. Elde edilen sonuçlar, beslenme durumu, diyet inflamasyon profili ve alkol tüketimi arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmalara katkı sağlayabilecektir.