Yazar "Öztürk, Osman" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Manisa İl Halk Kütüphanesi'nde bulunan yazma Kur'an-ı Kerim'lerdeki tezhip örnekleri(Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007) Öztürk, Osman; Çaycı, AhmetTürk-İslam Sanatları içerisinde önde gelen süsleme sanatlarından biri olan tezhib, İslami dönemle birlikte estetik ve mana bakımından mükemmeli yakalamaya çalışmıştır. Bu açıdan mükemmelliğin tezahürü olan örnekleri inceleyip topluma sunmak önemli bir görevdir. Bu tezimizle günümüzde unutulmaya yüz tutmuş tezhib sanatının eski örneklerini gün yüzüne çıkarmaya çalıştık. Manisa, kuruluşu M.Ö. 2000'li yıllara dayanan, 1313 yılında Saruhan Bey döneminde İslam'la tanışmış, 1410 yılında da Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına katılmış, tarihi ve kültürel açıdan çok zengin mirasa sahip bir şehirdir. Manisa İl Halk Kütüphanesi'nde bulunan yazma eserler bu durumun göstergelerinden biridir. Buradan hareketle birkaç tanesini incelediğimiz yazmaların çok güzel tezhib örnekleri taşıdığını gördük. Ancak kütüphanede bulunan tüm yazma eserlerin tezhiblerinin incelenmesi bir tezin sınırlarını aşacağından dolayı tezimizi Kur'an-ı Kerim'lerle sınırladık. Kütüphanede 41 adet Kur'an-ı Kerim bulunmakta olup 21'i tezhiblidir. Tezimizde Kur'an-ı Kerim'ler'in tezhiblerini incelemeden önce birinci bölümde Kur'an-ı Kerim'le, ikinci bölümde de tezhible ilgili genel bilgiler verdik. Üçüncü bölümdex her bir Kur'an-ı Kerim'in katalog bilgilerini verdikten sonra tezhibli olanları sırasıyla renk, motif ve kompozisyon açısından inceleyip değerlendirdik. Dördüncü bölümdex eserlerle ilgili genel bir değerlendirme yapıp ulaştığımız sonuca ve yararlandığımız kaynaklara yer verdik. Beşinci bölümde ise incelenen eserlerin gerekli resimleri ve görsel açıdan daha iyi tahlil edilebilmeleri için siyah-beyaz çizimleri bulunmaktadır. Son olarak da incelenen eserlerin özelliklerini bir tabloda gösterdik. İncelediğimiz eserlere tezhip açısından baktığımızda biri Selçuklu tarzında diğeri de Herat üslubunda 16.yy a ait iki eser bulunmaktadır. Geriye kalan 19 eser ise Osmanlı dönemine ait olup 15, 16, 17, 18 ve 19. yy özellikleri taşımaktadırlar. Genel olarak baktığımızda şaheser diyebileceğimiz örneklerin yanı sıra çok sıradan tezhiplenmiş olanlar da vardır. Motif açısından usluplaştırılmış, yarı usluplaştırılmış ve hayal mahsulu hayvanlar hiç kullanılmamıştır. Hepsinde bitkisel motifler ve rûmîler kullanılmıştır. Bunun yanısıra geometrik motiflerin, bulutların ve münhanilerin kullanıldığı eserler de vardır. Renk açısından ise bütün hepsinde altın, altından sonra da ağırlıklı olarak laciverdin tonları kullanılmıştır. Ayrıca dönem özelliklerine göre diğer renkler de kullanılmıştır.