Yazar "Bozdağ, Ayla" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Cihanbeyli (Konya) ve çevresinin hidrojeolojik, hidrokimyasal ve izotopik özelliklerinin incelenmesi(Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010-06-08) Bozdağ, Ayla; Göçmez, Gülerİnceleme alanı, Cihanbeyli (Konya) ve çevresinde yaklaşık 3000 km2'lik bir alanı kapsamaktadır. İki alt havzayı içine alan inceleme alanının kuzey-kuzeybatısındaki piroklastik kayaçlar, Koçyaka ve Cihanbeyli formasyonları ile güney-güneybatıdaki İnsuyu formasyonundan alınan örneklerde su-kayaç etkileşimi yüksek olup hakim katyon Mg ve Ca, anyon ise HCO3'dır. Alanın doğu ve orta kesimlerindeki örneklerde ise yüksek TDS içeriğine bağlı Na, Cl ve SO4 oranında artış olmaktadır. Fakat yeraltısularında akifer litolojisinin heterojenliğinden kaynaklanan düzenli bir kimyasal değişim olmamaktadır. İnceleme alanındaki sularda bulunan Ca ve Mg iyonlarının kökeni karbonat ayrışması, Ca ve Mg iyonları ile Na arasındaki iyon değişimi ve alanda bulunan jips, aragonit, kalsit gibi evaporitik minerallerden kaynaklanmaktadır. Na+ ve Cl- arasındaki güçlü korelasyon (r2=0,9) ve bu iyonların Br ve B iyonları ile ilişkisinin yanında suların molar Sr/Ca oranları (0,004648-0,028712), suların evaporitik kökenli olduğunu göstermektedir. Ayrıca suların molar Cl/Br oranları bölgede minor oranda halit çözümünü yansıtırken okyanus sularına ait molar Cl/Br (550-700) oranından daha yüksek çıkan değerler ise bölgede var olan jips, aragonit vb. minerallerin çözündüğünü göstermektedir. Sıcak ve mineralli sular ile traverten konilerinden alınan sular AIH sınıflamasına göre Ca-Mg-Na-SO4-HCO3-Cl bileşiminde olup aynı kökene sahiptirler. Suların hazne kaya sıcaklıkları ise 85-110 oC arasındadır. Yeraltısularında NO3, B, P, Cr, As, Se, Al iyonları TSE (266) ve ÇOB (2004) standartlarına göre sınır değerlerin üzerinde çıkmıştır. Sulak alanlarda ise CWQG (2005) standartlarına göre As, B ve P değerleri sınır değerlerin üzerindedir. İzotopik çalışmalarda sulara ait noktalar meteorik su çizgisine yaklaşık paralel ve yakın düşmüş olup, sular meteorik kökenlidir. Trityum değerlerine (0-2,75 TU) göre ise yeraltısuyu döngüsünün uzun zamanlı ve derin dolaşımlı olduğu belirlenmiştir.Öğe ÇUMRA (KONYA) OVASINDAKI YERALTISULARININ HİDROJEOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ VE SULAMA SUYU KALİTESİ(2017) Bozdağ, AylaNüfus artışına bağlı olarak artan tarım, kimyasal gübrelerin bilinçsiz kullanımı ve aşırı sulama suyu tüketimi son yıllarda yeraltısuyu kalitesinin bozulmasıyla yakından ilişkilidir. Çumra (Konya) ovası, İç Anadolu Bölgesi'nin tarımsal üretim bakımından en önemli bölgelerinden biridir ve tarımsal aktiviteler için ana su kaynağını yeraltısuyu oluşturmaktadır. Bu çalışmada Çumra ovasındaki yeraltı sularının hidrojeokimyasal özellikleri incelenmiş ve sulama suyu olarak kullanılabilirliği ile kalitesi değerlendirilmiştir. Bu amaçla bölgenin ana akiferlerini oluşturan Neojen ve Geç Pliyosen-Kuvaterner yaşlı akiferlere ait 60 adet yeraltısuyu örneğinde kimyasal analizler yapılmıştır. Yeraltısularında Ca2 ve Mg2 hâkim katyonları oluştururken anyonlardan beslenim bölgesinden boşalım bölgesine doğru sırasıyla, HCO3, HCO3-SO4, SO4-HCO3 ve SO4-Cl fasiyeslerine geçiş gözlenmektedir. Sulama suyu olarak yeraltısuyunun uygunluğunu belirlemek amacıyla elektriksel iletkenlik, sodyum adsorbsiyon oranı, sodyum yüzdesi, artıksal sodyum karbonat, geçirgenlik indeksi, magnezyum oranı, kelley indeksi parametreleri ve ABD tuzluluk laboratuvarı ve Wilcox diyagramı kullanılmıştır. Ayrıca kalite değerlendirmesi için yeraltısularına ait ağır metal ve toksik element konsantrasyonları ile azot türevleri kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre inceleme alanının doğusundaki Üçhüyükler, Ovakavağı ve Karkın çevresinde Geç Pliyosen-Kuvaterner akiferinin tarımsal aktiviteler ve diğer antropojenik etkenlerden daha fazla etkilendiği ve sulama suyu olarak kullanıma uygun olmadığı tespit edilmiştir