Yazar "Erdem, Muttalip" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Celtis tournefortii Lam. Taksonunun Üreti̇mi̇ ve Peyzaj Tasarımında Kullanımı Üzeri̇ne Araştırmalar
    (Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2023) Erdem, Muttalip; Sağlam, Coşkun
    Ülkemizde doğal olarak yetişen ağaç türleri peyzaj tasarım çalışmalarında oldukça az kullanılmaktadır. Doğal çevreye uyum sağlamış yerel türlerin peyzaj tasarımlarında tercih edilmesi ekonomik ve ekolojik açıdan avantaj sağlamaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de doğal olarak yayılış gösteren Ulmaceae (Karaağaçgiller) familyasına ait Celtis tournefortii Lam. (Dardağan) bitkisinin kontrollü serada odun çeliklerinin köklenme olanakları ve tohumla üretiminde yapılan ön işlemlerin çimlenmeye olan etkisi araştırılmıştır. Tohum ve çeliklerin üretimi Selçuk Üniversitesi Yeşil Alanlar Şube Müdürlüğünde bulunan kontrollü seralarda gerçekleştirilmiştir. C. tournefortii bitkisinin odun çelikleri köklendirilirken; kontrol grubu, 3000 ppm, 6000 ppm ve 9000 ppm’lik IBA ve NAA köklendirme hormonları kullanılmıştır. Köklenme sonrası elde edilen verilere göre uygulamalar arasında istatistiki olarak (p<0.05) anlamlı bir fark elde edilmemiştir. C. tournefortii’nin tohumla üretiminde soğuk katlamaya alınan tohumlara farklı dozlarda GA3 uygulanmış; soğuk katlama yapılmayan tohumlara ise sülfürik asitte bekletme işlemi uygulanmıştır. Toplanan tohumların bir kısmı perlit içeren kaplarda ve soğuk hava deposunda 60 gün süreyle katlama ortamında bırakılmıştır. Tohum çimlendirme çalışmaları her tekerrürde 20 tohum olacak şekilde 3 tekerrürlü olarak alttan ısıtmalı perlit içeren köklendirme tezgâhlarında yürütülmüştür. Katlama işlemi yapılan tohumlar Giberellik asit (GA3) içerisinde 500 ppm (mg/l), 1000 ppm ve 1500 ppm olmak üzere üç değişik dozda 10 dakika süreyle bekletilerek ekilmiştir. Çimlenme sonrası elde edilen verilere göre uygulamalar arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark elde edilmiştir. C. tournefortii tohumlarında en iyi çimlenme %50 oranında 1000 ppm’lik GA3 hormon uygulamasında görülürken en az çimlenme ise %20 oranında 0 ppm’lik hormonel dozda görülmüştür. Ayrıca soğuk katlama yapılmayan tohumlar yoğun Sülfürik asit çözeltisinde 30-20-10 dakika aralıklarla bekletildikten sonra yıkanıp ekilmiştir. Sülfürik asit çözeltisinde bekletilen tohumlarda çimlenme sonrası elde edilen verilere göre uygulamalar arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark elde edilmemiştir. Estetik ve fonksiyonel özellikleri ile C. tournefortii taksonunun peyzaj çalışmalarında, yol kenarları başta olmak üzere, şevlerde ve kırsal alanlarda çok işlevli kullanıma uygun doğal bitkilerimizden olduğu belirlenmiştir.