Yazar "Karademir, Emine" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Erken Dönem Yaşlılarda Beslenme Okuryazarlığı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
    (Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2023) Karademir, Emine; Bayrak, Ebru
    Yaşlılık döneminde beslenme okuryazarlığının geliştirilmesi, sağlıklı yaşlanma ve hastalıkların önlenerek mevcut durumun korunmasında önemlidir. Bu çalışmada; erken dönem yaşlılarda beslenme okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirliğinin yapılması amaçlanmıştır. Bu çalışma, 65-74 yaş arası katılımcılarla yürütülen metodolojik tipte bir araştırmadır. Literatür taraması sonucunda araştırmacı tarafından, 111 maddeden oluşan taslak Erken Dönem Yaşlılarda Beslenme Okuryazarlığı (EDY-BOY) Ölçeği hazırlanmıştır. Ölçeğin geçerliğinde kapsam, ölçüt ve yapı geçerliği, güvenirlik için Cronbach alfa (α) değeri kullanılmıştır. Kapsam geçerliği için uzman görüşüne sunulan taslak ölçeğin kapsam geçerlik oranı 0,667 ve kapsam geçerlik indeksi 0,89 olarak bulunmuştur. Pilot çalışma (n=50) sonucunda madde analizleri yapılmış ve toplam madde korelasyonu 0,2'den düşük olan maddelerin çıkartılmasıyla 87 maddelik ölçek örneklem grubuna (n=407) uygulanmıştır. Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda 42 madde daha ölçekten çıkartılmış ve ölçeğin son hali beş alt boyut "Genel Beslenme Bilgisi, Besin Grupları, Gıda Etiketi Okuma, Beslenme Tutumu ve Beslenme Davranışı" ve 45 maddeden oluşmuştur. EDY-BOY ölçeğinin madde faktör yükleri 0,353-0,890 arasında bulunmuş ve model uyum iyiliği değerleri kabul edilebilir olduğu belirlenmiştir. Güvenirlik analizi sonucunda ölçeğin Cronbach α değeri 0,825 olarak hesaplanmıştır. Bu değer ölçeğin güvenilir olduğunu göstermektedir. Ölçeğin değerlendirilmesi çeyreklik değerlere göre yapılmış ve alınan puanlara göre "yetersiz (<82), kısmen yeterli (82-99) ve yeterli (>99)" olarak belirlenmiştir. Katılımcılar EDY-BOY ölçeğinden ortalama 90,03±12,43 puan almışlardır. Eğitim düzeyi yüksek ve gelir durumu öz değerlendirmesi iyi olan bireylerin ölçek puanları istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) derecede yüksek bulunurken; yaş, cinsiyet, BKİ ve hastalık durumu ile arasında istatistiksel olarak anlamlı fark (p>0,05) bulunmamıştır. Sonuç olarak, Erken Dönem Yaşlılarda Beslenme Okuryazarlığı Ölçeği geçerli ve güvenilir bir ölçektir.