Yazar "Karadeniz, Hayrettin" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Erzurumlu İbrahım Hakkı'nın ahlak felsefesi
    (Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006) Karadeniz, Hayrettin; Erdem, Hüsamettin
    On sekizinci yüzyılın önemli düşünür ve bilim adamlarından olan Erzurumlu İbrahim Hakkı birçok konuda eser yazmış meşhur bir Türk düşünürüdür. Bu çalışmada; düşünürün yazdığı kitaplar konusundaki ihtilaflı görüşler tespit edilerek, bu hususta gerçek bilgi verilir. Düşünür alınan gıdanın, yıldızların, iklim ve coğrafû yapının huylara tesir edeceğini iddia etmektedir. O, bu düşüncesini din ile temellendirebilmek için bazı âyet ve hadisleri referans göstermektedir. Adı geçen iddianın gerçeği yansıtıp- yansıtamayacağı bu çalışmada tartışılır. Erzurumlu İbrahim Hakkı ahlak felsefesinin temel problemlerini din ekseninde ele alarak onlara çözüm yolları göstermektedir. Mutasavvıf bir özelliğe de sahip olan düşünür, mertebe olarak insanları ?melek mertebesi? ve ?insan mertebesi? olarak ikiye ayırır. Bunlardan ?melek mertebesi?ne ancak ?az yemek, az uyumak, az konuşmak? vb. ile ulaşılabilecektir. Hâlbuki ?insan mertebesine? sadece ?mutedil davranışlar? ile ulaşılabileceğini ve bunun da insanın doğasına daha uygun olduğunu benimseyerek mutluluğun meşakkatte aranamayacağını düşünmektedir. Genel karakteristik özelliği bakımından onun ahlak felsefesini aklû unsurlar, dini ve mistik fikirler ihtiva etmektedir. Teleolojik (gayeci) açıdan ele alındığında ise, Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın ahlak anlayışının eudaimonist (mutçu) karakterli olduğu görülür. O, sadece bir kişinin, bir toplumun veya bir milletin değil, aynı zamanda dünyadaki tüm insanların mutlu olmasını temin etmek için görüşler ileri sürmektedir.