Yazar "Topcu, Abdullah" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Âşık tarzı şiir geleneği bağlamında Zikri Aliyâr'ın şiir dünyası üzerine kuramsal incelemeler
    (Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013-06-24) Topcu, Abdullah; Gönen, Sinan
    Kültür, kuşaktan kuşağa tekrarlanarak kalıplaşan gelenek, görenek, âdet ve töre gibi unsurları bünyesinde barındıran bir sistemden ibarettir. Daha geniş bir ifade ile tabiatın verdiklerini değiştirip geliştirerek kendi emrinde kullanan insanın, bu amaçla oluşturduğu maddi-manevi tüm değerler kültür dairesi içerisinde yer almaktadır. Bu geniş saha içerisindeki değerler, ortaya çıkardıkları kültürün olmazsa olmaz parçalarıdır. Türk kültürünün en eski ve köklü anlatım kurumlarından ozan-baksı geleneğinin İslamiyet sonrasındaki uzantısı olan âşıklık geleneği de Türk kültürünün vazgeçilmez tamamlayıcılarından biri konumundadır. Âşıklık geleneğinin temsilcileri âşıklar, eserleri ile Türk halkının beğenilerini, ahlak anlayışını, insana ve topluma bakış açısını geleceğe yansıtan birer ayna vazifesi görmüşlerdir. Aynı zamanda toplumu ortak değerler etrafında toplama ve ideal olana yöneltme işlevlerini de gören âşıkların eserleri, bu yönleri ile bireysel oldukları kadar halka da mal olmuşlardır. Bütün bunlar dikkate alındığında âşıkların ve eserlerinin ortaya çıkarılarak bilimsel açıdan incelenmesinin, özelde âşıklık geleneğinin yaşatılması genelde ise Türk kültürünün devamlılığının sağlanması açısından önemi tartışılmazdır. Türk kültürünün bekası ve gelişimi yolunda bir adım atmayı amaçlayan bu çalışmada, hâlen canlılığını koruyan âşıklık geleneğinin Anadolu sahasındaki önemli merkezlerinden Erzurum ve Konya ekollerinin temsilcisi Âşık Zikri Aliyâr?ın şiir dünyası, kuramsal açıdan incelemelere tabi tutulmuştur. Çalışmada Âşık Zikri Aliyâr?ın hayatı bütün yönleri ile ele alınmış, geleneğe dair bilgi ve görüşlerine mümkün olduğunca kendi ifadelerinden yer verilmiştir. Şiirleri ise şekil ve muhteva açısından, âşık tarzı şiir geleneğinin temel nitelikleri hakkında daha sağlıklı değerlendirmeler yapılabilmesine imkân/katkı sağlayacağını düşündüğümüz sayısal verilerden de istifade edilerek etraflıca incelenmiştir. Bunun yanı sıra şiirlerin üretim ve tüketim bağlamları, âşığın hayatı ve şiirlerin çıkış noktaları göz önünde bulundurularak kuramsal açıdan irdelenmiştir. Ayrıca âşığın performans (icra/gösterim) bağlamı da buna uygun şekilde yapılan derlemelerden elde edilen örnekler ve bağlamsal bilgiler eşliğinde incelenmeye çalışılmıştır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türk halk hikâyelerine sorun-çözüm odaklı bir yaklaşım
    (Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Topcu, Abdullah; Gönen, Sinan
    Türk halk hikâyelerinde karakterlerin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm yöntemleri konusunu ele alan bu çalışmada, sorunlar ve çözüm yöntemlerinin tespiti, tasnifi ve tahlili esas alınmıştır. Çalışmanın kapsamı, Türk halk hikâyelerinin ortaya çıktığı ilk dönemden yakın döneme kadarki süreç dikkate alınarak seçilen 35 Türk halk hikâyesi ile sınırlı tutulmuştur. Çalışmada, hikâyelerdeki karakterlerin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm yöntemleri hikâyenin "sorun-çözüm yapısı" şeklinde isimlendirilmiş ve yapısalcı kurama dayalı özgün bir yöntemle incelenmiştir. Bu yöntem kapsamında, hikâyelerde tespit edilen sorunlar "anlaşmazlık", "bilgisizlik", "çaresizlik", "haksızlık", "ikna ve kendini ifade etme güçlüğü", "olumsuz karakterler ve eylemleri", "saygısızlık", "tehlike" ve "üzüntü-bunalım" olmak üzere 9 başlıkta; çözümler ise "düşünme", "gelenek-inanç", "iletişim", "karşı koyma-mücadele", "önlem", "uzlaşma-barış" ve "yardım" olmak üzere 7 başlık altında tasnif edilerek örneklerle incelenmiştir. Bunun yanı sıra, hikâyelerin sorun-çözüm yapısının bireysel ve toplumsal işlevleri hakkında yine örneklerle bilgi verilmiştir. Türk halk hikâyeleri sorun-çözüm yapısının, sadece kahramanlar açısından değil olay örgüsündeki tüm karakterler açısından bütüncül ve çok yönlü şekilde ilk kez ele alınması çalışmanın özgün olmasını sağlamıştır. Bu çalışma ile halk hikâyeleri açısından Türk toplumunun sorun algısı ve sorunlar karşısındaki davranış biçimlerini ortaya çıkarıp bu bağlamda verilen mesajların daha iyi anlaşılması hedeflenmiş ve Türkoloji alanında araştırma yapan bilim insanlarına yeni bir kapı aralanmaya çalışılmıştır.