Kentsel yayılmanın tarım arazileri üzerindeki etkisi, Konya kenti örneği
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011-01-10
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Son yıllarda hızla artan dünya nüfusu, gelişen teknolojiyle beraber hızlı kentleşmeye sebep olmuştur. Bu süreçte çevrelerine doğru hızla yayılan kentler, pek çok çevresel sorunu beraberinde getirmiştir. Kentler, hava, su ve toprak kirliliğinin yanı sıra kentsel yayılma sonucu çevrelerindeki orman alanları, su kaynakları, doğal peyzajlar ve tarım alanları üzerinde büyük baskı oluşturmaya başlamıştır. Bu baskıdan en çok etkilenen de şüphesiz, insanlığın devamı için vazgeçilmez ve en temel ekonomik faaliyet olan tarımın devamına olanak tanıyan tarım alanlarıdır. Verimli toprakların kaybı, ekonomik ve ekolojik sonuçlar doğurmasının yanı sıra, ülkelerin kendi kendini besleme potansiyelini düşürerek, dışa bağımlı duruma gelmesine neden olmaktadır. Tarım arazileri üzerinde büyük bir baskı oluşturan kentsel yayılmanın önlenebilmesi için gelişmiş ülkelerde kentsel büyüme kontrol politikaları geliştirilmiştir. Bunlar yeşil kuşak, kentsel büyüme sınırı, kentsel hizmet sınırı ve imar hakları transferi yöntemi olarak ifade edilebilir. Hızla kentleşen ülkemizde de 2005 yılında çıkartılan Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında verimli tarım arazilerinin korunmasına yönelik bir çaba harcandığı gözlenmektedir. Ne var ki, özellikle kentlerin yakın çevresindeki tarım alanlarının korunmasına yönelik gelişmiş ülkelerdekine benzer ekonomik politika ve araçların geliştirildiğini söylemek güçtür. Kentlerin yayılması sürecinde amaç dışı kullanıma konu olan verimli tarım arazilerini tartışmayı ve bununla ilgili saptanan verileri ortaya koymayı amaçlayan çalışmanın saha araştırması Konya kentinde gerçekleştirilmiştir. Konya, 1950'lerden sonra hızla büyüyen ve çevresine doğru ciddi yayılma gösteren bir kenttir. Aynı zamanda verimli tarım toprakları üzerinde bulunan ve tarımın önemli bir ekonomik sektör olduğu kentte, özellikle 70'lerden sonra yaşanan hızlı nüfus artışına bağlı olarak ortaya çıkan yayılma, kent için yaşamsal önemi olan büyük miktarda tarım toprağının yapılaşmasına neden olmuştur. Bu dönemde kentin, özellikle güney ve batı kısmında bulunan büyük miktarda 1. ve 2. sınıf tarım toprağı yapılaşmıştır. 1960'lardan sonra hazırlanan imar planlarıyla tarım alanları korunmaya çalışılsa da ekonomik çözümlerin yetersizliği nedeniyle istenilen ölçüde başarı sağlanamamıştır.
Increasing of world population in recent decades and developing technology, have led to rapid urbanization. In this process, the expansion of urban areas have caused many environmental problems. Also, cities create air, water and soil pollution. As well as urban sprawl have started to put pressure on forests, water resources, natural landscapes and agricultural fields that surrounds urban areas. This pressure also affect agricultural land which is essential for human survival and is the main economic activity. Loss of productive agricultural lands have economic and ecological consequences and the loss of fertile lands reduce countries? capacity to feed itself and made them dependent. Growth management policies have been developed to prevent urban expansion in developed countries. These include the greenbelt, urban growth boundary, urban service area and transfer of development rights. In our country, Protect Soil and Land Use Law was legislated in 2005 and this law intend to protect agricultural lands. But it is difficult to say that policies with economic dimension designed to protect agricultural lands surrounding the cities. The aim of this thesis, exhibit the loss of agricultural lands and determined to present information about this subject. The case area is Konya., where has been growing rapidly and urban area has expanded in great measure after 1950s. Also, Konya is located on productive agricultural lands and agriculture is an important economic sector in Konya. Whereas, after 1970?s a large amount of agricultural land have been urbanized because of urban sprawl. During this period, fertile agricultural lands especially in the southern and western part of the city have been urbanized. After 1960 development plans aimed to protect agricultural lands, but enough success has achieved due to lack of economic solutions.
Increasing of world population in recent decades and developing technology, have led to rapid urbanization. In this process, the expansion of urban areas have caused many environmental problems. Also, cities create air, water and soil pollution. As well as urban sprawl have started to put pressure on forests, water resources, natural landscapes and agricultural fields that surrounds urban areas. This pressure also affect agricultural land which is essential for human survival and is the main economic activity. Loss of productive agricultural lands have economic and ecological consequences and the loss of fertile lands reduce countries? capacity to feed itself and made them dependent. Growth management policies have been developed to prevent urban expansion in developed countries. These include the greenbelt, urban growth boundary, urban service area and transfer of development rights. In our country, Protect Soil and Land Use Law was legislated in 2005 and this law intend to protect agricultural lands. But it is difficult to say that policies with economic dimension designed to protect agricultural lands surrounding the cities. The aim of this thesis, exhibit the loss of agricultural lands and determined to present information about this subject. The case area is Konya., where has been growing rapidly and urban area has expanded in great measure after 1950s. Also, Konya is located on productive agricultural lands and agriculture is an important economic sector in Konya. Whereas, after 1970?s a large amount of agricultural land have been urbanized because of urban sprawl. During this period, fertile agricultural lands especially in the southern and western part of the city have been urbanized. After 1960 development plans aimed to protect agricultural lands, but enough success has achieved due to lack of economic solutions.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ekoloji, Kent ekolojisi, Kentsel yayılma, Tarım alanları, Konya, Ecology, Urban ecology, Urban sprawl, Agricultural lands, Kentsel büyüme, Urban growth
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Akseki, H. (2011). Kentsel yayılmanın tarım arazileri üzerindeki etkisi, Konya kenti örneği. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
