Kapsamına göre maliyet yöntemlerinin TMS 2 ve VUK açısından karşılaştırılması: Ayçiçek yağı üretim işletmesinde uygulama
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Genel anlamda, üretim maliyetinin unsurları olan, direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik ve genel üretim maliyetlerinin hangilerinin ve hangi kısımlarının üretim maliyetine dahil edileceği literatürde kapsamına göre maliyet yöntemlerini ortaya çıkartmaktadır. Bir işletmenin kullandığı kapsamına göre maliyet yöntemi değiştikçe, üretim maliyeti, üretim maliyeti değiştikçe mamul maliyeti ve dolayıyla satılan mamullerin de maliyeti değişiklik göstermektedir. Bu durum muhasebenin her iki temel finansal tablosunu da (bilançoda yarı mamul ve mamul stoklarını, gelir tablosunda ise satılan mamul maliyetini) etkilemektedir. Dolayısıyla bir işletmenin maliyet yöntemi seçimi ve yöntemlerin farklı etkileri, gerçeğe yakın ve güvenilir bilgi üretme açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, kapsamına göre maliyet yöntemlerini, bu yöntemlerin Türkiye Muhasebe Standardı 2 (TMS 2) ve Vergi Usul Kanunu (VUK) çerçevesinde nasıl ele alındığını ve özellikle Tam ve Normal maliyet yöntemlerinin üretim maliyetlerine ve finansal tablolara etkisini ele almaktadır. Çalışmada, bir ayçiçek yağı üretim işletmesi örnek olay olarak ele alınmış ve işletmeden elde edilen verilerle normal maliyet yöntemi ile tam maliyet yöntemlerinin toplam ve birim maliyetler olarak üretim maliyetine etkisi, gelir tablosuna etkisi ve kârlılık analizlerine etkisi incelenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, normal maliyet yöntemine göre bir litre ayçiçek yağının maliyeti 46,04 TL olarak hesaplanırken, tam maliyet yöntemine göre bu rakam 48,02 TL'ye çıkmaktadır. Ancak Kasım ayında tam kapasite üretim yapıldığında iki yöntem arasında maliyet farkı gözlenmemektedir.
In general, costing methods based on scope are defined in the literature according to which components of production costs—such as direct materials, direct labor, and manufacturing overhead—and to what extent these are included in production costs. As a company's costing method based on scope changes, production costs change, and as production costs change, the cost of goods manufactured and thus the cost of goods sold also change. This situation affects both fundamental financial statements in accounting (work-in-progress and finished goods inventories on the balance sheet, and the cost of goods sold on the income statement). Therefore, a company's choice of costing method and the varying impacts of these methods are critical for producing accurate and reliable information. This study examines cost accounting methods according to their scope and how these methods are addressed within the framework of Turkish Accounting Standards 2 (TAS 2), and Tax Procedure Law (TPL). Specifically, the study focuses on the impact of full and normal costing methods on production costs and financial statements. Using a sunflower oil production company as a case study, data obtained from the company are analyzed to assess the impact of normal and full costing methods on total and unit production costs, the income statement, and profitability analysis. According to the findings, the cost of producing one liter of sunflower oil is calculated to be 46,04 TL using the normal costing method, while it increases to 48,02 TL using the full costing method. However, no cost difference is observed between the two methods when production is at full capacity in November.
In general, costing methods based on scope are defined in the literature according to which components of production costs—such as direct materials, direct labor, and manufacturing overhead—and to what extent these are included in production costs. As a company's costing method based on scope changes, production costs change, and as production costs change, the cost of goods manufactured and thus the cost of goods sold also change. This situation affects both fundamental financial statements in accounting (work-in-progress and finished goods inventories on the balance sheet, and the cost of goods sold on the income statement). Therefore, a company's choice of costing method and the varying impacts of these methods are critical for producing accurate and reliable information. This study examines cost accounting methods according to their scope and how these methods are addressed within the framework of Turkish Accounting Standards 2 (TAS 2), and Tax Procedure Law (TPL). Specifically, the study focuses on the impact of full and normal costing methods on production costs and financial statements. Using a sunflower oil production company as a case study, data obtained from the company are analyzed to assess the impact of normal and full costing methods on total and unit production costs, the income statement, and profitability analysis. According to the findings, the cost of producing one liter of sunflower oil is calculated to be 46,04 TL using the normal costing method, while it increases to 48,02 TL using the full costing method. However, no cost difference is observed between the two methods when production is at full capacity in November.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kapsamına Göre Maliyet Yöntemleri, TMS 2 Stoklar Standardı, Vergi Usul Kanunu, Costing Methods, TAS 2 Inventories Standard, Tax Procedure Law
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Türkoğlu, A. (2024). Kapsamına göre maliyet yöntemlerinin TMS 2 ve VUK açısından karşılaştırılması: Ayçiçek yağı üretim işletmesinde uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
