Anöstrus Döneminde Kıvırcık Irkı Koyunlarda Farklı Uygulamalar ile Ovaryum Aktivitesinin Uyarılması

In this study, the effectiveness of different estrus induction methods was investigated in Kıvırcık ewes in the anestrus season. For this purpose, study was maintained in Korubaşı village in Çanakkale/Turkey. Totally 400, 2-4 aged non-lactating Kıvırcık ewes and 3-5 aged fertility proven fertility 25 Kıvırcık rams were used as materials. Ewes were divided into 5 equal groups. Vaginal sponges containing 20 mg FGA were inserted anterior vagina throughout 12 days in group VGS12 (Vaginal sponge for 12 days) and throughout 6 days in group VGS6 (Vaginal sponge for 6 days), respectively. In addition to this, EAZI-BREED CIDRs containing 0,33 g progesterone were inserted anterior vagina in group EBC12 (Eazi-breed for 12 days) throughout 12 days and throughout 6 days in group EBC6 (Eazi-breed for 6 days). In group M (melatonin), Reguline, that is ear implant, containing 18 mg melatonin were implanted into ear of each ewe. After the removal of sponges and CIDRs, 400 IU PMSG were injected intramuscularly all ewes in groups VGS12, VGS6, EBC12 and EBC6, respectively. Ewes in estrous were determined following the removal of sponges and CIDRs using teaser rams throughout 6 days. Eves in estrous were hand-mated. Blood samples were taken from the ewes to determine that having spontaneous estrous ovarian activities 4 times 4-5 days interval in the control groups (C). In the same period, spontaneous ovarian activities was detected 16% (8/50) by using bloodprogesterone test. Pregnant ewes were detected using reel-time B mode ultrasound on day 40 after the mating. There were significant differences between the groups EBC12 and M for the pregnancy and lambing rates. In addition to this, significant differences were also detected among the groups EBC6 and EBC12, EBC6 and VGS12, M and EBC12; M and VGS12 for the single birth rates and EBC6 and EBC12, EBC6 and VGS6, M and EBC12, M and VGS6 and M and VGS12 for the multiple birth rates respectively (p<0,05). In conclusion, it was founded that short term progesterone and especially melatonin treatments were highly effective in induction ovarian activity in Kıvırcık ewes in the anoestrus season.

Bu çalışmada koyunlarda anöstrus sezonunda ovaryum aktivitesinin uyarılmasında farklı yöntemlerin etkinliğinin araştırılması amaçlandı. Çalışma Çanakkale ili Korubaşı köyünde gerçekleştirildi. Materyal olarak 2-4 yaşlı laktasyonda olmayan 400 Kıvırcık ırkı koyun ve fertilitesi ispatlanmış 3-5 yaşlı 25 koç kullanıldı. Koyunlar 5 eşit gruba bölündü. Vaginal süngerler (20 mg FGA) koyunların anterior vaginasına grup VGS12 (Vaginal sünger 12 gün süreli)’de 12 gün, grup VGS6’da (Vaginal sünger 6 gün süreli) 6 gün süre ile yerleştirildi. EAZI-BREED CIDR’lar (0,33 g progesteron) koyunların anterior vaginasına grup EBC12’de (Eazi-breed 12 gün süreli) 12 gün, grup EBC6’da (Eazibreed 6 gün süreli) 6 gün süre ile yerleştirildi. M (Melatonin) grubunda, Regulin (18 mg melatonin kulak implantı) implantlar koyunların kulak köküne yerleştirildi. Grup VGS12, VGS6, EBC12 ve EBC6’da sünger ve CIDR’ların uzaklaştırılmasını takiben 400 IU PMSG intramuskuler olarak enjekte edildi. Östrüsler sünger ve CIDR’ların uzaklaştırılmasını takiben 6 gün süre ile arama koçu yardımı ile tespit edildi. Östrüste olduğu belirlenen koyunlara elde aşım uygulandı. Spontan ovaryum aktivitesine sahip koyunları belirlemek için 5 gün aralıklarla 4 kez kan örnekleri toplandı. Aynı zaman dilimi içinde, spontan ovaryum aktivitesi %16 (8/50) olarak belirlendi. Gebe koyunlar aşımları takiben 40. günde reeltime B mode ultrason ile belirlendi. Östrus oranları açısından kontrol (C) grubu ile tüm deneme grupları arasında farklılık önemli bulundu (p<0,05). Gebelik ve doğum oranları açısından EBC12 ve M grupları arasındaki farklılıklar önemli bulundu (p<0,05). Tekil doğumlar açısından EBC6 ile EBC12, EBC6 ile VGS12, M ile EBC12 ve M ile VGS12; çoklu doğum oranları açısından EBC6 ile EBC12, EBC6 ile VGS6, M ile EBC12, M ile VGS6 ve M ile VGS12 gruplar arasındaki farklılıklar önemli bulundu (p<0,05). Sonuç olarak, anöstrus döneminde Kıvırcık ırkı koyunlarda ovaryum aktivitesinin uyarılmasında kısa süreli progesteron uygulamalarının yanında özellikle melatonin uygulamalarının oldukça etkili olduğu tespit edildi.