Ali Haydar Efendi’de Vâkıfın Şartları (Şart-ı Vâkıf)
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2018 Aralık
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Klasik fıkıh kitaplarının kendi sistematiği içerisinde ele alınan vakıflar konusu, 19. Yüzyıl sonlarına doğru meydana gelen kanunlaştırma anlayışının da etkisiyle daha yerli ve İslâm Hukukuna dayalı kanun yapma düşüncesi ile yapılan bazı çalışmalar arasında yerini almıştır. Bu meyanda Osmanlı ve Mısır’da yapılan son derece değerli çalışmalar olmuştur. Bunlardan özellikle Ömer Hilmi’nin yazmış olduğu “İthâfü’l-Ahlâf fi Ahkâmi’l-Evkâf” ile, Mısır’da Kadri Paşa’nın hazırladığı “Kânunu’l-Adl ve’l-İnsâf fi’l-Kâzâi alâ Müşkilâti’lEvkâf” resmi olarak yürürlüğe girmemiş olsalar da, uygulamada kendilerinden yargıda ve diğer alanlarda istifade edilmiştir. Onlardan daha sonra ve özellikle Ömer Hilmi’nin kitabına vurgu da yaparak, öncekilerin eksiklerini ve zaman içerisinde oluşmuş güncelleme ihtiyacını da karşılamak üzere Mecelle şârihlerinden Ali Haydar Efendi, “Tertîbü’s-Sunûf fi Ahkâmi’lVukûf” adlı diğerlerinden daha kapsamlı eserini kaleme almıştır. Ele aldığımız vâkıfın şartları bahsi de kitaplarda konunun ilgilendirdiği alanlara göre farklı yerlerde ele alınmış olmakla birlikte, ağırlıklı olarak müstakil iki fasılda işlenmiştir. Başta “Tertîbü’s-Sunûf” olmak üzere bahsettiğimiz diğer iki kitapla da mukayese edilerek, ilgili hukuki literatürün de yardımıyla şart-ı vâkıf konusu ele alınmıştır. Vakıf kurucusunun şartlarının şer’i hükümlere uygun olması aranmakla beraber, bazı hallerde şartların geçersiz addedilerek vakfın devamına imkan veren veya maslahat gereği şartlara uyulmaması mümkün olan haller ortaya konulmaya çalışılmıştır.
The subject of the foundations dealt with within the own systematic of classical fiqh books, has taken its place among some studies with the idea of making law based on domestic and Islamic law with the effect of the legalization approach towards the end of the 19th century. Inter alia, there were highly valuable studies which were studied in Ottoman Empire and Egypt. Especially “İthâfü’l-Ahlâf fi Ahkâmi’l-Evkâf” written by Ömer Hilmi and “Kânunu’l-Adl ve’l-İnsâf fi’l-Kazâi alâ Müşkilâti’l-Evkâf” written by Kadri Pasha in Egypt, which did not go into effect officially, were benefited in practice, jurisdiction and other areas. After that Ali Haydar Efendi who was one of the Mecelle’s commentator wrote “Tertîbü’s-Sunûf fi Ahkâmi’l-Vukûf” which is more comprehensive than others by especially emphasising Ömer Hilmi’s book in order to complete former book’s deficiency and cater for updating need. Conditions of the foundation were adressed in different places and were discussed in two separate part in this book. In this paper, with the help of law literature about conditions of the foundation, it was adressed two exceptional case on condition that conditions of the “waqf” founder have to conform to the sharia law by comparing with Tertîbü’s-Sunûf fi Ahkâmi’l-Vukûf, Kânunu’l-Adl ve’l-İnsâf fi’l-Kazâi alâ Müşkilâti’l-Evkâf and İthâfü’l-Ahlâf fi Ahkâmi’l-Evkâf. First of those is standing of foundation by quashing to conditions. Second one is circumstances that it is possible that conditions are not conformed in accordance with the affair of the foundation.
The subject of the foundations dealt with within the own systematic of classical fiqh books, has taken its place among some studies with the idea of making law based on domestic and Islamic law with the effect of the legalization approach towards the end of the 19th century. Inter alia, there were highly valuable studies which were studied in Ottoman Empire and Egypt. Especially “İthâfü’l-Ahlâf fi Ahkâmi’l-Evkâf” written by Ömer Hilmi and “Kânunu’l-Adl ve’l-İnsâf fi’l-Kazâi alâ Müşkilâti’l-Evkâf” written by Kadri Pasha in Egypt, which did not go into effect officially, were benefited in practice, jurisdiction and other areas. After that Ali Haydar Efendi who was one of the Mecelle’s commentator wrote “Tertîbü’s-Sunûf fi Ahkâmi’l-Vukûf” which is more comprehensive than others by especially emphasising Ömer Hilmi’s book in order to complete former book’s deficiency and cater for updating need. Conditions of the foundation were adressed in different places and were discussed in two separate part in this book. In this paper, with the help of law literature about conditions of the foundation, it was adressed two exceptional case on condition that conditions of the “waqf” founder have to conform to the sharia law by comparing with Tertîbü’s-Sunûf fi Ahkâmi’l-Vukûf, Kânunu’l-Adl ve’l-İnsâf fi’l-Kazâi alâ Müşkilâti’l-Evkâf and İthâfü’l-Ahlâf fi Ahkâmi’l-Evkâf. First of those is standing of foundation by quashing to conditions. Second one is circumstances that it is possible that conditions are not conformed in accordance with the affair of the foundation.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İslâm-Osmanlı Vakıf Hukuku, Şart-ı Vâkıf, Batıl Şart, Islam-Ottoman Waqf Law, Condition of Waqf Founder, Unlawfull Condition, Legal Transaction, Hukuki İşlem
Kaynak
Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
26
Sayı
3
Künye
Akman, A., (2018). Ali Haydar Efendi’de Vâkıfın Şartları (Şart-ı Vâkıf). Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 26(3), 45-86.
Doi: 10.15337/suhfd.485127
