Bazı Domates Çeşitlerinde Aşılı ve Aşısız Fide Kullanımının Hastalık Çıkışı Üzerine Etkisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Domates; dünyada en çok üretilen, tüketilen ve ticareti yapılan tarım ürünlerinin en başında
gelmektedir. Türkiye, dünya domates üretiminde üçüncü sırada yer almaktadır. Bu çalışmada
Antalya’nın Kumluca ilçesinde bulunan domates üretim serasında bazı domates çeşitlerinde aşısız
domates fideleri ve güçlü anaç yapısına sahip aşılı domates fideleri kullanılarak survey yapılmıştır.
Dikimi yapılan aşılı ve aşısız domates fidelerine üretim süresince bitki isteklerine uygun olacak şekilde
uygulamalar yapılmış olup, gelişen bitkiler fide döneminden son hasata kadar belirli periyotlarla
hastalıklar açısında makroskobik olarak gözlemlenmiştir. Yapılan makroskobik incelemeler sonucunda;
aşılı ve aşısız domates çeşitlerinde; külleme (Leveillula taurica), kurşuni küf (Botrytis cinerea), domates
yaprak yanıklığı (Alternaria solani) belirtileri görülmüştür. Bu hastalıklara hassasiyetleri bakımından,
aşılı ve aşısız çeşitler arasında önemli bir fark gözlemlenmemiştir. Aşısız Daylos’ un %40’ında, Arazi
anacı ile aşılanmış Daylos’un (Daylos+Arazi) %10’unda, Aşısız Torry’ nin %30’unda, Armstrong anacı
ile aşılanmış Torry’nin (Torry+Armstrong) %5’inde, Aşısız Ancha’ nın %40’ında, T622 anacı ile
aşılanmış Ancha’nın (Ancha+T622) %5’inde; Fusarium solgunluğu (Fusarium spp.)’ndan kaynaklı bitki
ölümü olmuştur. Toprak kaynaklı patojenlere karşı aşısız bitkilere, aşılı bitkilerden daha fazla fungisit
uygulaması yapılmasına rağmen Fusarium spp. etmeninden kaynaklı olarak aşısız bitkilerde ciddi
oranlarda ürün kaybı meydana gelmiştir. Araştırma süresince bitkilerde görülen hastalıklardan külleme
(Leveillula taurica), kurşuni küf (Botrytis cinerea), domates yaprak yanıklığı (Alternaria solani) ndan
kaynaklı bitki ölümleri yaşanmazken, Fusarium spp. türlerinden kaynaklı bitki kayıpları meydan gelmiş
olup, çeşitlerin hastalık etmenine karşı dayanımlarının değişiklik gösterdiği görülmüştür. Araştırma
sonucunda elde edilen verilere göre; aşılı dikilen fidelerin aşısız dikilen fidelere oranla kök hastalıklarına
daha dayanıklı olduğu saptanmıştır. Toplam hasat sonuçlarında; Ancha+T622’ den aşısız Ancha’ ya
oranla %43,3, Torry+Armstrong’dan aşısız Torry’e oranla %34,1, Daylos+Arazi’den aşısız Daylos’ a
oranla %48,1’ lik daha yüksek oranlarda pazarlanabilir meyve verimi elde edilmiştir.
Grafted and non-grafted tomato seedlings were applied during production in accordance with the plant demands, and the growing plants were observed macroscopically in certain periods from the seedling period to the last harvest in terms of diseases. As a result of macroscopic examinations; in grafted and ungrafted tomato varieties; symptoms of powdery mildew (Leveillula taurica), gray mold (Botrytis cinerea), tomato leaf blight (Alternaria solani) were observed. No significant difference was observed between the grafted and non-grafted varieties in terms of their susceptibility to these diseases. 40% of ungrafted Daylos, 10% of Daylos (Daylos+Merve) grafted with Merve rootstock, 30% of ungrafted Torry, 5% of Torry (Torry+Armstrong) grafted with Armstrong rootstock. in 40% of ungrafted Ancha, 5% of T622 rootstock grafted Ancha (Ancha+T622); There have been plant deaths due to Fusarium wilt. Although more fungicide is applied to ungrafted plants than grafted plants against soilborne pathogens, Fusarium spp. Due to this factor, serious product loss occurred in ungrafted plants. During the research, plant deaths caused by powdery mildew (Leveillula taurica), gray mold (Botrytis cinerea), tomato leaf blight (Alternaria solani) did not occur, while Fusarium spp. plant losses have occurred due to the species, and it has been observed that the resistance of the varieties against the disease factor varies. According to the data obtained as a result of the research; It was determined that grafted seedlings were more resistant to root diseases compared to ungrafted seedlings. In total harvest results; marketable fruit yield was obtained from Ancha+T622 at 43.3% compared to ungrafted Ancha, 34.1% from Torry+Armstrong compared to ungrafted Torry, and 48.1% from Daylos+Arazi compared to ungrafted Daylos.
Grafted and non-grafted tomato seedlings were applied during production in accordance with the plant demands, and the growing plants were observed macroscopically in certain periods from the seedling period to the last harvest in terms of diseases. As a result of macroscopic examinations; in grafted and ungrafted tomato varieties; symptoms of powdery mildew (Leveillula taurica), gray mold (Botrytis cinerea), tomato leaf blight (Alternaria solani) were observed. No significant difference was observed between the grafted and non-grafted varieties in terms of their susceptibility to these diseases. 40% of ungrafted Daylos, 10% of Daylos (Daylos+Merve) grafted with Merve rootstock, 30% of ungrafted Torry, 5% of Torry (Torry+Armstrong) grafted with Armstrong rootstock. in 40% of ungrafted Ancha, 5% of T622 rootstock grafted Ancha (Ancha+T622); There have been plant deaths due to Fusarium wilt. Although more fungicide is applied to ungrafted plants than grafted plants against soilborne pathogens, Fusarium spp. Due to this factor, serious product loss occurred in ungrafted plants. During the research, plant deaths caused by powdery mildew (Leveillula taurica), gray mold (Botrytis cinerea), tomato leaf blight (Alternaria solani) did not occur, while Fusarium spp. plant losses have occurred due to the species, and it has been observed that the resistance of the varieties against the disease factor varies. According to the data obtained as a result of the research; It was determined that grafted seedlings were more resistant to root diseases compared to ungrafted seedlings. In total harvest results; marketable fruit yield was obtained from Ancha+T622 at 43.3% compared to ungrafted Ancha, 34.1% from Torry+Armstrong compared to ungrafted Torry, and 48.1% from Daylos+Arazi compared to ungrafted Daylos.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
aşılı fide, domates, fide, hastalık, verim, disease, grafted seedling, seedling, tomatoes, yield
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Caymaz, M., (2022). Bazı Domates Çeşitlerinde Aşılı ve Aşısız Fide Kullanımının Hastalık Çıkışı Üzerine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
