Topraksız Çilek Yetiştiriciliğinde Rizobakterilerin Gübre Kullanımı Üzerine Etkinliklerinin Araştırılması

Bu araştırma Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü uygulama ve araştırma seralarında Albion çilek çeşidinde topraksız tarım koşullarında rizobakterilerin gübre kullanımı üzerine etkinliğini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla, gübrelemede azot (N), fosfor (P) ve potasyum (P) miktarlarının azaltarak N, P ve K alımı üzerine etkili rizobakterilerin beslenme üzerine etkinlikleri ortaya konulmuştur. Bitkisel özellikler bakımından uygulamalar değerlendirildiğinde, en geniş yaprak alanı AE501 rizobakteri uygulamasından (34,72 cm2 ) ve %20 oranında uygulanan gübre dozundan (38,06 cm2 ) elde edilmiştir. Kardeş sayısı en fazla AE417 (3,87 kardeş/bitki) ve AE500 (4,47 kardeş/bitki) bakteri uygulamalarından ve % 40 (4,22 kardeş/bitki) gübre uygulamasından elde edilmiştir. Kök uzunlukları değerlendirildiğinde bakteri uygulamaları arasında en iyi sonuç AE417 bakteri uygulamasından (24,33 cm) elde edilmiştir. Bitki başına ortalama kök sayısı %20 gübre uygulamasından (12,17 adet/bitki) bulunmuştur. Bitki yaş ve kuru ağırlıkları bakımından bakteri uygulamaları istatistiki açıdan önemli bulunmamış olup, gübre uygulamaları arasında %20 ile %40 gübre uygulamaları en iyi sonucu vermiştir. Yaptığımız bu çalışmada en yüksek kök yaş ve kuru ağırlıkları arasında %20 gübre dozu uygulanan bitkilerde tespit edilmiştir. Bitki başına en yüksek verim meyve sayısı yerine toplam ağırlık AE500 (91,39 adet/bitki) VE AE501 (92,71 adet/bitki) bakterilerinden elde edilmiştir. Meyve kalite özellikleri değerlendirildiğinde bakteri uygulamaları arasında en iyi sonucu AE500 ve AE501 uygulamasından, gübre uygulamaları arasında ise %80 (448,49 g) ve %100 gübre (455,56) uygulamalarından elde edilmiştir. SÇKM içeriği bakımından AE501 (%10,35) ve AE501 (%10,50) bakteri uygulamalarından %20 (%10,56) ve %100 (%10,10) gübre uygulamalarından, pH içeriği bakımından AE500 (3,21) bakteri uygulamasından, titre edilebilir asitlik AE501(%0,53) bakteri uygulamasından, AE500 (%0,52) ve AE501(%0,50) gübre uygulamasından en iyi sonuçlar elde edilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen parametrelere göre, azaltılmış gübre uygulamaları ile birlikte rizobakterilerin uygulanması sonucunda kimyasal gübre kullanımının azaltılması ile birlikte hem üretim maliyetini düşürülecek hem de insan ve çevre sağlığını olumlu yönde etkileyecektir.

This research was carried out to determine the effectiveness of rhizobacteria on fertilizer use in soilless agricultural conditions of Albion strawberry variety in the application and research greenhouses of Selçuk University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture. For this purpose, the nutritional efficiency of rhizobacteria, which are effective on N, P and K uptake by reducing the amounts of nitrogen (N), phosphorus (P) and potassium (P) in fertilization, were revealed. When the applications were evaluated in terms of plant characteristics, the AE501 rhizobacteria application (34.72 cm2 ) and the 20% fertilizer dose (38.06 cm2 ) produced the most leaf area (34.72 cm2 ). The maximum number of siblings was obtained from AE417 (3.87 siblings/plant) and AE500 (4.47 siblings/plant) bacteria applications and 40% (4.22 siblings/plant) fertilizer applications. The AE417 bacteria application (24.33 cm) had the best outcome among all bacteria applications when the root lengths were examined. The average number of roots per plant was calculated from the application of 20% fertilizer (12.17 units/plant). In terms of plant fresh and dry weights, bacterial applications were not determined to be statistically significant, while 20% to 40% fertilizer applications produced the best outcomes. In this study, the plants that received a 20% fertilizer dose had the highest fresh and dry root weights. The highest yield per plant was obtained from AE500 (91.39 units/plant) and AE501 (92.71 units/plant) bacteria instead of the total number of fruits. When fruit quality characteristics were evaluated, the best results were obtained from AE500 and AE501 applications among bacterial applications, and 80% (448.49 g) and 100% fertilizer (455.56) applications among fertilizer applications. In terms of SÇKM content, AE501 (10.35%) and AE501 (10.50%) bacteria applications, 20% (10.56%) and 100% (10.10) fertilizer applications, the pH content applications of AE500 (3.21) bacteria, titratable acidity AE501 (0.53%) bacteria, AE500 (0.52%), and AE501 (0.50%) fertilizers produced the greatest results. According to the parameters obtained as a result of the study, reducing the usage of chemical fertilizers as a result of rhizobacteria treatment combined with reduced fertilizer applications will both lower production costs and positively benefit human and environmental health.