Hubert L. Dreyfus ve yapay zekâ eleştirileri
| dc.authorid | 0000-0001-6851-2617 | |
| dc.contributor.advisor | Arıcı, Murat | |
| dc.contributor.author | Yakış, Emine | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-30T10:50:12Z | |
| dc.date.available | 2025-01-30T10:50:12Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.department | Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Ana Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | Yapay zekâ, insan beyninin temelde biyolojik bir makine olduğu ve insan zihninin de sembol manipülasyonları ile çalıştığı fikrine dayanan ve doğru bir programlama ile insan gibi düşünebilen, karar verebilen ve eylemde bulunan yapay sistemler oluşturmayı hedefleyen bir alandır. Oldukça iddialı bir hedefi benimseyen ve heyecan uyandıran bu alana ciddi eleştiriler de yöneltilmiştir. Yapay zekânın önemli eleştirmenlerinden biri olan Hubert L. Dreyfus, insan bilincinin modellenmesine imkân vermeyen öznel yönleri bulunduğunu savunarak, yapay zekâ çalışmalarının kaçınılmaz olarak başarısızlığa uğrayacağını öne sürer. Dreyfus, insanın beden temelli bir varlık olarak sahip olduğu deneyimlerin ve öznel bilinç durumlarının, mevcut yapay zekâ sistemleri tarafından yakalanamadığını ve ileride de yakalanamayacağını savunur. Bu tez, Dreyfus'un söz konusu eleştirilerinin geçerliliğini ve bu eleştirilerin güçlü yapay zekâ hedefleri üzerindeki etkilerini derinlikli bir analize tabi tutmaktadır. Bu bağlamda tez, Dreyfus'un eleştirilerini (i) halihazırda geçerliliğini yitiren eleştiriler (ii) gelecekte geçerliliğini yitirebilecek eleştiriler ve (iii) ilkesel olarak daima geçerli olacak eleştiriler şeklinde üç ana sınıfa ayırmakta; üçüncü gruba giren ve güçlü yapay zekânın önündeki en büyük engellerden olan bilincin belli niteliklerinin niçin aşılamaz statüde olduğunu masaya yatırmaktadır. Tüm bu incelemeler sonucunda tez, Dreyfus'un eleştirilerine kısmen destek vermekte ve insanın bilinçli zihinselliğini oluşturan fenomenal yönlerin aşılamaz ilkesel sınırlılıklar oluşturduğu ve bu nedenle güçlü yapay zekânın insan benzeri bir bilinç geliştirmesinin mümkün olmadığı sonucuna ulaşmaktadır. | |
| dc.description.abstract | Artificial intelligence is a field that is based on the idea that the human brain is basically a biological machine, and the human mind works with symbol manipulations and aims to create artificial systems that can think, decide and act like humans with the right programming. This field, which adopts a very ambitious goal and arouses excitement, has also been subjected to serious criticism. Hubert L. Dreyfus, one of the important critics of artificial intelligence, argues that artificial intelligence studies will inevitably fail, claiming that human consciousness has subjective aspects that cannot be modelled. Dreyfus also argues that the experiences and subjective states of consciousness that humans have as a body-based being cannot be captured by current artificial intelligence systems and will not be captured in the future. This thesis provides an in-depth analysis of the validity of Dreyfus' criticisms and their implications for strong AI goals. In this context, the thesis categorises Dreyfus' criticisms into three main categories: (i) criticisms that are currently outdated, (ii) criticisms that may become outdated in the future, and (iii) criticisms that will always be valid in principle. As a result of all these analyses, the thesis partially supports Dreyfus' criticisms and concludes that the phenomenal aspects that constitute human conscious mentality constitute insurmountable principled limitations and therefore it is not possible for powerful artificial intelligence to develop a human-like consciousness. | |
| dc.identifier.citation | Yakış, E. (2024). Hubert L. Dreyfus ve yapay zekâ eleştirileri. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/54139 | |
| dc.identifier.yoktezid | 910581 | |
| dc.institutionauthor | Yakış, Emine | |
| dc.institutionauthorid | 0000-0001-6851-2617 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Hubert L. Dreyfus | |
| dc.subject | Yapay Zekâ | |
| dc.subject | Bilinç | |
| dc.subject | Bedensel Varoluş | |
| dc.subject | Arka Plan | |
| dc.subject | Artificial İntelligence | |
| dc.subject | Consciousness | |
| dc.subject | Bodily Existence | |
| dc.subject | Background | |
| dc.title | Hubert L. Dreyfus ve yapay zekâ eleştirileri | |
| dc.title.alternative | Hubert L. Dreyfus and his criticisms of artificial intelligence | |
| dc.type | Master Thesis |
