Türk idare hukukunda doğal afetler nedeniyle idarenin sorumluluğu
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Doğal afetler, kaynağının doğal olması nedeniyle diğer afet türlerinden ayrı olarak ele alınmaktadır. Kaçınılmaz, bu nedenle de önlenemez olduğunu düşündüğümüz doğal afetler meselesi hakkında Türk hukukunda idareye o kadar çok görev ve sorumluluk yüklenmiştir ki mesele de zaten düzenlemelerin yetersiz olmasından kaynaklanmamaktadır. İdarenin sorumluluğu, sadece zarara yol açan doğal afete bağlı değildir; doğal afet karşısında idarenin tutumuna da bağlıdır. Günümüzde, doğal afetlerin idarenin sorumluluğunu kaldırdığı yönündeki yaklaşım geride kalmış görünmektedir. Bu noktadan hareketle doğal afetler nedeniyle idarenin sorumluluğunun hukuki esası incelenmek istenmiştir. Bu konuya ilişkin sorumluluğun, idarenin hizmet kusuru mu yoksa kusursuz sorumluluğu kapsamında mı ele alınması gerektiği noktasında içtihatlarda farklılık bulunmaktadır. Bununla birlikte içtihatlar değerlendirildiğinde, doğal afetler nedeniyle idarenin sorumluluğu noktasında mücbir sebebin tanımında yaşanan değişime paralel bir gelişme yaşandığını söylemek mümkündür. Doğal afetler nedeniyle idarenin sorumluluğunun hukuki rejiminin, esasında idarenin hizmet kusuru ilkesi nedeniyle sorumluluğu ekseninde ele alındığı görülmektedir. İdare sorumlu olmasa da doğal afet zararlarının yıkıcı etkisini azaltmak amacıyla çıkarılan; vergi muafiyeti, vergi borcunun ertelenmesi gibi birtakım yardımlar öngören yasal düzenlemelerin sorumluluk bahsinde ele alınıp alınamayacağı konusu ise başka bir sorundur. Doğal afetler meydana geldikten sonra doğal afet zararlarının yıkıcı etkisini azaltmak amacıyla idarenin sorumluluğu yaklaşımı yerine dayanışma fikrinin benimsenmesi, sosyal devlet ilkesinin bir gereğidir. Bu durumda illiyet bağının aranmadığı kusursuz sorumluluk hali olan sosyal risk ilkesi, doğal afet zararları bakımından, sosyal devlet ve adalet duygusu gereği afetzedelere tazminat ödenmesi gerektiği düşüncesinden hareketle yasama organınca yapılacak yardım niteliğindeki düzenlemelere kaynaklık teşkil edebilecek nitelikte bir ilke olarak değerlendirilmelidir.
Natural disasters are addressed separately from other kinds of disasters because their source is natural. In Turkish law, a great number of duties and responsibilities are imposed on the administration regarding the issue of natural disasters which are inevitable and uncontrollable. Therefore, the problem with regard to natural disasters is not arising from insufficient regulation in Turkish Law. The responsibility of the administration does not only depend upon the natural disaster which causes harm, but also depends upon the attitude taken by the administration towards the natural disaster. Today, the approach which suggests that natural disasters rule out the responsibility of the administration is not accepted. From this point of view, the responsibility of the administration for natural disasters in legal perspective is studied. There are different judicial opinions in a question of whether the responsibility of the administration in this matter should be addressed as service failure of the administration or within the scope of strict liability of the administration. In addition to this, when the judicial opinions are evaluated, it is possible say that there is a development in parallel with the change in definition of force major. Fundamentally, it is seen that the legal regime of the responsibility of the administration for natural disasters is addressed within the scope of the principle of service failure. It is another problem that whether legal regulations providing some subsidies such as tax exemption, deferment of tax to alleviate the destructive effect of natural disasters can be addressed within the context of responsibility or not, even if there is no responsibility of the administration. It is a requirement of the principle of social state to adopt an idea of solidarity instead of the approach of responsibility of the administration for the alleviation of the destructive effect of natural disasters. In this situation, in terms of natural disasters, the principle of social risk as one of the types of strict liability which does not require casual relation, should be accepted as a principle forming a basis for regulations in a subsidiary character made by the legislative as a result of the idea of social state and the sense of justice which requires to pay compensation to natural disaster victims.
Natural disasters are addressed separately from other kinds of disasters because their source is natural. In Turkish law, a great number of duties and responsibilities are imposed on the administration regarding the issue of natural disasters which are inevitable and uncontrollable. Therefore, the problem with regard to natural disasters is not arising from insufficient regulation in Turkish Law. The responsibility of the administration does not only depend upon the natural disaster which causes harm, but also depends upon the attitude taken by the administration towards the natural disaster. Today, the approach which suggests that natural disasters rule out the responsibility of the administration is not accepted. From this point of view, the responsibility of the administration for natural disasters in legal perspective is studied. There are different judicial opinions in a question of whether the responsibility of the administration in this matter should be addressed as service failure of the administration or within the scope of strict liability of the administration. In addition to this, when the judicial opinions are evaluated, it is possible say that there is a development in parallel with the change in definition of force major. Fundamentally, it is seen that the legal regime of the responsibility of the administration for natural disasters is addressed within the scope of the principle of service failure. It is another problem that whether legal regulations providing some subsidies such as tax exemption, deferment of tax to alleviate the destructive effect of natural disasters can be addressed within the context of responsibility or not, even if there is no responsibility of the administration. It is a requirement of the principle of social state to adopt an idea of solidarity instead of the approach of responsibility of the administration for the alleviation of the destructive effect of natural disasters. In this situation, in terms of natural disasters, the principle of social risk as one of the types of strict liability which does not require casual relation, should be accepted as a principle forming a basis for regulations in a subsidiary character made by the legislative as a result of the idea of social state and the sense of justice which requires to pay compensation to natural disaster victims.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hukuk, Law
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kozanoğlu, G. (2020). Türk İdare Hukukunda Doğal Afetler Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
