Bazı yem bitkilerinde ıslah çalışmalarından elde edilen tohumların canlılıkları üzerine depolama sürelerinin etkisi
| dc.authorid | 0009-0005-0140-7181 | |
| dc.contributor.advisor | Özköse, Abdullah | |
| dc.contributor.author | Mohsin, Yasir Hazım Mohsin | |
| dc.date.accessioned | 2024-10-24T07:50:47Z | |
| dc.date.available | 2024-10-24T07:50:47Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.date.submitted | 02.01.2024 | |
| dc.department | Enstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Islahı ve Genetik Ana Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | Türkiye'de 269 özel sektör tarımsal araştırma kuruluşu, tarım bakanlığına bağlı bölgesel, merkez ve konu araştırma enstitüleri ve 40'ın üzerinde ziraat fakültesi bulunmaktadır. Bu kurum ve kuruluşlarda farklı yoğunluklarda bitki ıslahı çalışmaları yürütülmektedir. Islah çalışmaları nedeni ile farklı bitki türlerine ait çok fazla genetik materyal olarak tohum elde edilmektedir. Büyük emek, kaynak ve zaman harcanarak yapılan ıslah çalışmalarından elde edilen tohumların uzun yıllar canlılığını kaybetmeden koruması oldukça önemlidir. Ancak bu kurumların birçoğunda tohumların depolanması için gen bankası standartlarında depolama imkânı bulunmamaktadır. Tohumlar daha çok kontrolsüz oda koşullarında depolanmaktadır. Oda koşullarında saklanan tohumların ne kadar süre canlılıklarını koruduklarının belirlenmesi genetik materyalin korunması için oldukça önemlidir. Bu çalışmada Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümünde yem ve çim bitkileri ıslah çalışmalarından elde edilen ve kontrolsüz depo koşullarında muhafaza edilen farklı sürelerde depolanan tohumların canlılığı belirlenmiştir. Çalışmada yem bezelyesinde 1997 – 2022 yılları arasına ait 30 tohum, yaygın fiğde 1990 – 2022 yılları arasına ait 26 tohum, Macar fiğde 1997 – 2004 yılları arasına ait 6 tohum, koca fiğde 2000 – 2005 yılları arasına ait 2, burçakta 2004 – 2005 yılları arasına ait 2 tohum, korungada 2008 yılına ait 3 tohum, yoncada 2022 yılına ait 1 tohum, İtalyan çiminde 2014 yılına ait 2 tohum, çok yıllık çimde 2005 – 2015 yılları arasına ait 9 tohum, kamışsı yumakta 2008 yılına ait 2 tohum, kırmızı yumakta 2015 yılına ait 4 tohum ve çayır salkım otunda 2015 yılına ait 2 tohum olmak üzere toplam 89 tohum materyal olarak kullanılmıştır. Çimlendirme denemesi 3 farklı sıcaklıkta (15, 20 ve 25 °C) yapılmıştır. Çalışma kapsamında 1000 tane ağırlığı, çimlenme hızı, çimlenme gücü, kök boyu, sürgün boyu ve kök boyu/sürgün boyu oranı belirlenmiştir. Elde edile araştırma sonuçlarına göre, baklagil yem bitkilerinde çimlenme gücü en yüksek 20 °C'de (%55.8) olmuşken buğdaygillerde 15 °C'de (%8.99) olmuştur. Yem bezelyesinin kontrolsüz oda koşullarında 15 yıldan daha uzun süreli depolamalarında çimlenme gücündeki düşüş belirginleşmektedir. Yaygın fiğde de benzer şekilde 15 yıldan daha uzun süreli depolamalarda çimlenme gücünde önemli düşüşler olmakta ve 23 yıldan daha uzun süreli depolamalarda ise çimlenme gücünü tamamen yitirmektedir. Buğdaygil yem bitkilerinde ise kontrolsüz oda koşullarında 10 yıldan daha uzun süreli depolamada tohumlar çimlenme gücünü tamamen kaybetmektedir. Çalışma sonuçlarına göre, buğdaygil yem bitkilerinde tohumlarının 3-5 seneden ve baklagil yem bitkilerinde 8-10 seneden daha uzun süre depolanması planlanıyorsa kontrollü koşullarda depolanması genetik materyalin korunması gerekmektedir. | |
| dc.description.abstract | In Turkey, there are 269 private sector agricultural research institutions, regional, central and specifical subject research institutes under the Ministry of Agriculture and more than 40 agricultural faculties. Plant breeding studies are carried out at different intensities in these institutions and organizations. Due to breeding studies, seeds are obtained as a lot of genetic material from different plant species. It is very important that the seeds obtained from the breeding studies carried out with great labor, resources and time are preserved for many years without losing their vitality. However, many of these institutions do not have storage facilities in gene bank standards for the storage of seeds. Seeds are mostly stored in uncontrolled storage conditions. It is very important to determine how long the seeds stored in uncontrolled storage conditions maintain their viability for the conservation of genetic material. In this study, the viability of seeds obtained from some forage crops and turfgrass breeding studies at Selçuk University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops and stored under uncontrolled storage conditions for different periods were determined. In the study, 30 seeds of forage pea between 1997 and 2022, 26 seeds of common vetch between 1990 and 2022, 6 seeds of Hungarian vetch between 1997 and 2004, 2 seeds of narbonne vetch between 2000 and 2005, 2 seeds of bitter vetch between 2004 and 2005, 3 seeds of sainfoin between 2008, including 1 seed from 2022 in alfalfa, 2 seeds from 2014 in Italian ryegrass, 9 seeds of perennial ryegrass between 2005 and 2015, 2 seeds from 2008 in tall fescue, 4 seeds from 2015 in red clover, and 2 seeds from 2015 in kentucky bluegrass, a total of 89 seeds, were used as material. Germination tests was carried out at 3 different temperatures (15, 20 and 25 °C). Within the scope of the study, 1000 grain weight, germination rate, germination power, root length, shoot length and root length/shoot length ratio were determined. According to the results obtained, the highest germination power was at 20 °C (55.8%) in legume forage crops, while it was at 15 °C (8.99%) in grass forage crops. The decline in germination power of forage pea became more obvious when stored for more than 15 years under uncontrolled storage conditions. Similarly, there is a significant decrease in germination power of common vetch in storage periods longer than 15 years and it completely loses its germination power in storage periods longer than 23 years. In grass forage crops, seeds completely lose their germination power in storage longer than 10 years under uncontrolled storage conditions. According to the results of the study, if the seeds of grass forage crops are planned to be stored for more than 3-5 years and legume forage crops for more than 8-10 years, they should be stored under controlled conditions to protect the genetic material. | |
| dc.identifier.citation | Mohsın Y. H., (2024). Bazı Yem Bitkilerinde Islah Çalışmalarından Elde Edilen Tohumların Canlılıkları Üzerine Depolama Sürelerinin Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/52895 | |
| dc.identifier.yoktezid | 853087 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Çimlenme Gücü | |
| dc.subject | Baklagil ve Buğdaygil Yem Bitkisi | |
| dc.subject | Çim Bitkisi | |
| dc.subject | Çimlendirme Testi | |
| dc.subject | Depolama Süresi | |
| dc.subject | Tohum Canlılığı | |
| dc.subject | Germination Power | |
| dc.subject | Forage Crops | |
| dc.subject | Grass Plants | |
| dc.subject | Germination Test | |
| dc.subject | Storage Period | |
| dc.subject | Seed Viability | |
| dc.title | Bazı yem bitkilerinde ıslah çalışmalarından elde edilen tohumların canlılıkları üzerine depolama sürelerinin etkisi | |
| dc.title.alternative | The effect of storage period on the vitality of seeds obtained from breeding studies in some forage plants | |
| dc.type | Master Thesis |
