Sakatlığı Bedenselleştirmek: Sakatlık Deneyimleri Üzerine Fenomenolojik Bir Araştırma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, yeti yitimi yaşayan bireylerin sakatlık deneyimlerini fenomenolojik
bir bakışla incelemektedir. Yeti yitiminin bedensel etkilerinin değiştirdiği durumlar
çalışmanın temel yönelimidir. Çalışmada ortopedik ve görme yeti yitimlerine sahip
sakat kişilerin sakatlık algıları, sakatlık deneyimleri, gündelik hayat pratikleri, sakatlık
algısının biçimleri, sakatlığı bedenselleştirme durumları araştırılmıştır. Bu tezin amacı,
kişisel sakatlık deneyimlerinden hareketle sakatlığın ortak anlamlarına ulaşmaktır.
Çalışmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden
fenomenolojik tasarım kullanılmıştır. Saha çalışmasında ortopedik ve görme yeti
yitimlerine sahip 40 katılımcıyla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir.
Görüşmeler MAXQDA Analytics Pro 2022 programı ile analiz edilmiştir. Bu tez
çalışmasında sakatlığın toplumun öznelerarası normalliği karşısında algılanan bir
farklılık ile başladığı, sosyalleşme süreçleri ile bu farklılığın arttığı, geliştirilen
stratejiler ve sakatlığın bedenselleştirilmesi ile söz konusu farklılığın azaldığı, ama
sakatlığın bedenselleştirilmesinden sonra bile farklılıkların yaşanmaya devam ettiği tespit edilmiştir. Çalışmada sakatlığın, algılanan beden ve bedensel bilginin
bozulmasıyla yakından ilişkili olduğu görülmüştür. Bu çerçevede kişilerin bedensel
deneyimleri fiziki beden, yaşanan beden, yaşam dünyası ve algılanan öteki başlıkları
üzerinden analiz edilmiştir. Analiz sonucunda 7 temaya ulaşılmıştır. Bunlar; farklılığın
farkındalığı, yaşam dünyası ve sakatlık, stratejik davranışın bedenselleştirilmesi,
sakatlık ve teknolojiyle yaşam, sakat bedende yaşam seyri, bedenin yeni normalliği ve
sakatlığın sıradanlığıdır. Sonuç olarak sakatlığın bedensel bilginin yönetim
stratejileriyle alakalı olduğu görülmüştür.
This study examines the disability experiences of individuals with disability from a phenomenological perspective. Situations changed by the physical effects of disability is the main orientation of the study. In the study, disability perceptions, disability experiences, daily life practices, forms of disability perception, and incarnation of disability were investigated. The aim of this thesis is to reach the common meanings of disability based on personal disability experiences. Qualitative research method was adopted in the study. Phenomenological design, one of the qualitative research methods, was used. During the field study, in-depth interviews were conducted with 40 participants with orthopedic and visual impairments. Interviews were analyzed with the MAXQDA Analytics Pro 2022 program. In this thesis, it has been determined that disability begins with a perceived difference in the face of the intersubjective normality of the society, this difference increases with socialization processes, the said difference decreases with the strategies developed and the somatization of the disability, but the differences continue to be experienced even after the somatization of the disability. In the study, it was seen that disability is closely related to the distortion of perceived body and bodily information. In this context, the bodily experiences of the people were analyzed through the titles of the physical body, the lived body, lifeworld and the perceived other. As a result of the analysis, 7 themes were reached. These; awareness of difference, lifeworld and disability, the embodiment of strategic behavior, disability and life with technology, the course of life in a disabled body, the new normality of the body and the banality of disability. As a result, it has been seen that disability is related to the management strategies of bodily information.
This study examines the disability experiences of individuals with disability from a phenomenological perspective. Situations changed by the physical effects of disability is the main orientation of the study. In the study, disability perceptions, disability experiences, daily life practices, forms of disability perception, and incarnation of disability were investigated. The aim of this thesis is to reach the common meanings of disability based on personal disability experiences. Qualitative research method was adopted in the study. Phenomenological design, one of the qualitative research methods, was used. During the field study, in-depth interviews were conducted with 40 participants with orthopedic and visual impairments. Interviews were analyzed with the MAXQDA Analytics Pro 2022 program. In this thesis, it has been determined that disability begins with a perceived difference in the face of the intersubjective normality of the society, this difference increases with socialization processes, the said difference decreases with the strategies developed and the somatization of the disability, but the differences continue to be experienced even after the somatization of the disability. In the study, it was seen that disability is closely related to the distortion of perceived body and bodily information. In this context, the bodily experiences of the people were analyzed through the titles of the physical body, the lived body, lifeworld and the perceived other. As a result of the analysis, 7 themes were reached. These; awareness of difference, lifeworld and disability, the embodiment of strategic behavior, disability and life with technology, the course of life in a disabled body, the new normality of the body and the banality of disability. As a result, it has been seen that disability is related to the management strategies of bodily information.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Sakatlık, Sakatlık Deneyimi, Yeti Yitimi, Beden, Fenomenoloji, Disability, Disability Experience, Impairment, Body, Phenomenology
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Özil, H., (2023). Sakatlığı Bedenselleştirmek: Sakatlık Deneyimleri Üzerine Fenomenolojik Bir Araştırma (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
