Ütü masası imalatında kullanılan nokta direnç kaynak manipülatörün kontrolü
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2012-08-10
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Welding Automation
Günümüzde otomatik kontrole dayalı üretim, modern sanayinin temel yapıtaşıdır. Gelişen teknolojiyle beraber firmaların kaliteli, daha ekonomik ve seri bir şekilde imalat yapabilmeleri gerekmektedir. Üretimde kullanılan makine ve teçhizatların; seri üretime elverişli, verimli çalışan ve kaliteli ürünler verebilecek nitelikte oluşu dünya firmaları ile rekabette yerli firmaların elini güçlendirecektir. Bu bağlamda, endüstriyel otomasyon ve robotların kullanıldığı uzman sistemlere olan ihtiyaç artmaktadır. Bu tez çalışmasında, ütü masası üretiminde kullanılmak üzere tasarlanan senkron servolu ileri seviye bir Elektrik Direnç Nokta Kaynak (EDNK) makinesinin kontrolü gerçekleştirilmiştir. Makine de, puntalamayı yapan manipülatörlerin bulunduğu servo motorlu bir puntalama arabası ile kaynak için gerekli transformatörleri taşıyan yine servo motorlu ikinci bir taşıyıcı araba bulunmaktadır. Bu çalışmada manipülatörlerin tasarımı esnasında kaynak maniplatörünün yük ve ataletinin azaltılmasına özen gösterilmiş ve elde edilen yapı ile puntalama arabası üzerindeki manipülatörlerin istenilen hızda ve sıklıkta kaliteli bir punta kaynağı işlemini gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. EDNK makinesi kontrol işlemi Programlanabilir Lojik Kontrolör (PLC) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İki eksende hareket etmek üzere tasarlanan puntalama arabası üzerindeki manipülatörlerin konum ve hız kontrolü, pnömatik sistemin kontrolü, kaynak sürecinin kontrolü ve anolog-seri haberleşmeler kontrol algoritmasına bağlı kalınarak hazırlanmıştır. Elde edilen kontrol algoritması PLC yazılım geliştirme ortamında ladder diyagramlar ile kodlanmıştır. Sistemde, X-Z düzlemindeki kaynak noktalarının her biri, kaynak parametreleri ve reçeteler, yine, PLC’ li sisteme v entegre edilen ve kontrol algoritmasına uygun olarak hazırlanan operatör panel arayüz yazılımı aracılığı ile makineyi kullanan operatör tarafından belirlenebilecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Elde edilen EDNK manipülatörünün kontrol algoritması ve donanımlarının çalışmasını test etmek amacıyla ütü masaları üzerinde kaynak denemelerinde bulunulmuştur. Denemeler sonucunda kaynak işleminin istenilen kalitede oluşması için gerekli olan punta kaynak akım değerleri, puntalama uç genişliği, puntalama işlemi esnasında beklenilmesi gereken süreler ve puntalama ucuna uygulanması gereken kuvvet değerleri elde edilmiştir. Elde edilen verilerden optimum kaynak parametreleri belirlenmiştir. Elde edilen parametrelere uygun olarak punta kaynak maniplatörünün çalıştırılması sağlanmış ve elde edilen ütü masalarından punta kaynağın gereken kalitede olduğu gözlenmiştir. Ayrıca bu tez çalışması ile bir ürün için geçen kaynak süresi, günlük çıkan ürün miktarı ve makine maliyet analizi de yapılması sağlanarak bu çalışmanın gerçekleştirildiği Doğrular Madeni Eşya San. ve Tic. Ltd. Şti. için önemli olan verilerin elde edilmesi sağlanmıştır.
Günümüzde otomatik kontrole dayalı üretim, modern sanayinin temel yapıtaşıdır. Gelişen teknolojiyle beraber firmaların kaliteli, daha ekonomik ve seri bir şekilde imalat yapabilmeleri gerekmektedir. Üretimde kullanılan makine ve teçhizatların; seri üretime elverişli, verimli çalışan ve kaliteli ürünler verebilecek nitelikte oluşu dünya firmaları ile rekabette yerli firmaların elini güçlendirecektir. Bu bağlamda, endüstriyel otomasyon ve robotların kullanıldığı uzman sistemlere olan ihtiyaç artmaktadır. Bu tez çalışmasında, ütü masası üretiminde kullanılmak üzere tasarlanan senkron servolu ileri seviye bir Elektrik Direnç Nokta Kaynak (EDNK) makinesinin kontrolü gerçekleştirilmiştir. Makine de, puntalamayı yapan manipülatörlerin bulunduğu servo motorlu bir puntalama arabası ile kaynak için gerekli transformatörleri taşıyan yine servo motorlu ikinci bir taşıyıcı araba bulunmaktadır. Bu çalışmada manipülatörlerin tasarımı esnasında kaynak maniplatörünün yük ve ataletinin azaltılmasına özen gösterilmiş ve elde edilen yapı ile puntalama arabası üzerindeki manipülatörlerin istenilen hızda ve sıklıkta kaliteli bir punta kaynağı işlemini gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. EDNK makinesi kontrol işlemi Programlanabilir Lojik Kontrolör (PLC) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İki eksende hareket etmek üzere tasarlanan puntalama arabası üzerindeki manipülatörlerin konum ve hız kontrolü, pnömatik sistemin kontrolü, kaynak sürecinin kontrolü ve anolog-seri haberleşmeler kontrol algoritmasına bağlı kalınarak hazırlanmıştır. Elde edilen kontrol algoritması PLC yazılım geliştirme ortamında ladder diyagramlar ile kodlanmıştır. Sistemde, X-Z düzlemindeki kaynak noktalarının her biri, kaynak parametreleri ve reçeteler, yine, PLC’ li sisteme v entegre edilen ve kontrol algoritmasına uygun olarak hazırlanan operatör panel arayüz yazılımı aracılığı ile makineyi kullanan operatör tarafından belirlenebilecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Elde edilen EDNK manipülatörünün kontrol algoritması ve donanımlarının çalışmasını test etmek amacıyla ütü masaları üzerinde kaynak denemelerinde bulunulmuştur. Denemeler sonucunda kaynak işleminin istenilen kalitede oluşması için gerekli olan punta kaynak akım değerleri, puntalama uç genişliği, puntalama işlemi esnasında beklenilmesi gereken süreler ve puntalama ucuna uygulanması gereken kuvvet değerleri elde edilmiştir. Elde edilen verilerden optimum kaynak parametreleri belirlenmiştir. Elde edilen parametrelere uygun olarak punta kaynak maniplatörünün çalıştırılması sağlanmış ve elde edilen ütü masalarından punta kaynağın gereken kalitede olduğu gözlenmiştir. Ayrıca bu tez çalışması ile bir ürün için geçen kaynak süresi, günlük çıkan ürün miktarı ve makine maliyet analizi de yapılması sağlanarak bu çalışmanın gerçekleştirildiği Doğrular Madeni Eşya San. ve Tic. Ltd. Şti. için önemli olan verilerin elde edilmesi sağlanmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Elektrik direnç nokta kaynağı, Punta kaynak proses kontrol, Servo pozisyon kontrol, Resistance spot welding, Spot welding process control, Servo position control, Kaynak otomasyonu, Welding automation
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Altun, Y. (2012). Ütü masası imalatında kullanılan nokta direnç kaynak manipülatörün kontrolü. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya
