Beyin Bilgisayar Arayüzü Uygulamalarında Motor Görüntüleme Eeg Sinyallerinin Analizi İçin Yeni Yaklaşımlar

dc.authorid0000-0003-1401-9071en_US
dc.contributor.advisorSarıtaş, İsmail
dc.contributor.authorKaya, Esra
dc.date.accessioned2023-09-02T16:35:12Z
dc.date.available2023-09-02T16:35:12Z
dc.date.issued2022en_US
dc.date.submitted2022
dc.departmentSelçuk Üniversitesien_US
dc.description.abstractThe concept of Brain-Computer Interface (BCI) has become one of the popular research topics recently as it allows people to express their thoughts and control different applications and devices without real action. An electroencephalogram (EEG) measures electrical potentials from the surface of a person's scalp and shows the activity of different brain regions. Communication between the brain and a computer or machine is usually provided by EEG signals because they are cost-effective and easy to implement not only in the medical field, but also in normal life. On the other hand, they are difficult to process efficiently due to their non-linearity and noisy nature, so BCI and EEG fields require continuous study and improvement. In this study, new adaptive filter algorithms based on correlation and signal decomposition methods that preserve both time and frequency domain properties have been developed for the improvement of Motor Imaging (MI) EEG signals used for the control of robotic vehicles. The success of the developed Correlation-Based Adaptive Wavelet Decomposition (CBAWD), Correlation-Based Adaptive Empirical Mode Decomposition (CBAEMD) and Correlation-Based Adaptive Variational Mode Decomposition (CBAVMD) methods was found by comparing the results of an elliptical bandpass filter which is traditionally used in EEG signal processing. The CBAVMD filter has been determined as the filtering method that gives the most successful result, according to both the other developed methods and the bandpass filter. In addition, in the study, EEG signals obtained from a healthy person on 20 different days, depending on a direction-based paradigm, were processed using notch filter, common mean reference, discrete value throwing and baseline correction. In order to ignore the effect of noise and changes caused by people and devices, the electrode channels and features that give the best classification result with machine learning have been chosen so that generalization can be made. These channels and features were applied to EEG signals from different people. In order to compare the obtained machine learning results with deep learning methods, the known Convolutional Neural Network (CNN) architecture was classified by adapting ResNet18 to different dimensions, using the ability to express EEG signals in different sizes. As a result, it was determined that deep learning (77.1%) gave better results than machine learning method v (68.6%) in MI EEG classification. In addition, in the ResNet18 one-, two- and three-dimensional study; It was seen that one-dimensional application was more successful than two- and three-dimensional applications in terms of both processing time and average binary classification accuracy (77.1%) obtained on a person-based basis. With one-dimensional ResNet18, 94.2% binary classification accuracy was obtained from the subject who received BCI training, while the highest binary classification accuracy was 81.8% from the subjects who did not receive BCI training.en_US
dc.description.abstractBeyin-Bilgisayar Arayüzü (BBA) kavramı, insanların düşüncelerini ifade etmelerine ve farklı uygulamaları ve cihazları gerçek bir hareket olmadan kontrol etmelerine olanak sağladığı için son zamanların popüler araştırma konularından biri haline gelmiştir. Elektroensefalogram (EEG), bir kişinin kafa derisi yüzeyinden elde edilen elektriksel potansiyelleri ölçer ve farklı beyin bölgelerinin aktivitesini gösterir. Beyin ve bir bilgisayar veya makine arasındaki iletişim genellikle EEG sinyalleri ile sağlanır, çünkü bunlar sadece medikal alanda değil, normal yaşamda da uygun maliyetli ve kolay uygulanabilir özelliğe sahiptir. Öte yandan, doğrusal olmamaları ve gürültülü yapıları nedeniyle verimli bir şekilde işlenmeleri zordur, bu nedenle BBA ve EEG alanları sürekli çalışma ve iyileştirme gerektirmektedir. Bu çalışmada robotik araçların kontrolüne yönelik kullanılan Motor Görüntüleme (MG) EEG sinyallerinin iyileştirilmesi için hem zaman hem de frekans domeni özelliklerini koruyan sinyal ayrıştırma yöntemlerine dayalı ve korelasyon tabanlı yeni uyarlamalı filtre algoritmaları geliştirilmiştir. Geliştirilen Korelasyon Tabanlı Uyarlamalı Dalgacık Ayrıştırma (KTUDA), Korelasyon Tabanlı Uyarlamalı Ampirik Mod Ayrıştırma (KTUAMA) ve Korelasyon Tabanlı Uyarlamalı Varyasyon Mod Ayrıştırma (KTUVMA) yöntemlerin başarısı EEG sinyal işlemede geleneksel olarak kullanılan bir eliptik bant geçiren filtrenin sonuçlarıyla karşılaştırılarak bulunmuştur. KTUVMA filtresi hem geliştirilen diğer yöntemlere hem de bant geçiren filtreye göre en başarılı sonucu veren filtreleme yöntemi olarak tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada yön tabanlı bir paradigmaya bağlı olarak sağlıklı bir kişiden 20 farklı günde elde edilen EEG sinyalleri, çentik filtresi, ortak ortalama referans, ayrık değer atma ve taban çizgisi düzeltme kullanılarak işlenmiştir. Kişi ve cihaz kaynaklı gürültü ve değişimlerin etkisini göz ardı etmek için makine öğrenmesiyle en iyi sınıflandırma sonucunu veren elektrot kanalları ve öznitelikler genelleme yapılabilecek şekilde seçilmiştir. Bu kanal ve öznitelikler farklı kişilerden alınan EEG sinyallerine uygulanmıştır. Elde edilen makine öğrenmesi sonuçlarının derin öğrenme yöntemleriyle karşılaştırılması için EEG sinyallerinin farklı boyutlarda ifade edilebilmesi özelliği kullanılarak Bilinen Konvolüsyonel Sinir Ağı (CNN) mimarisi v ResNet18’in farklı boyutlara uyarlanmasıyla sınıflandırılmıştır. Sonuç olarak; MG EEG sınıflandırılmasında derin öğrenmenin (%77,1) makine öğrenmesi yöntemine (%68,6) göre daha iyi sonuçlar verdiği tespit edilmiştir. Ayrıca yapılan ResNet18 bir, iki ve üç boyutlu çalışmasında; bir boyutlu uygulamanın hem işlem süresi açısından hem de kişi bazlı elde edilen ortalama ikili sınıflama doğruluğu (%77,1) açısından iki ve üç boyutlu uygulamalardan daha başarılı olduğu görülmüştür. Bir boyutlu ResNet18 ile BBA eğitimi görmüş kişiden %94,2 ikili sınıflama doğruluğu elde edilirken BBA eğitimi görmemiş kişilerden en yüksek %81,8 ikili sınıflama doğruluğu elde edilmiştir.en_US
dc.identifier.citationKaya, E., (2022). Beyin Bilgisayar Arayüzü Uygulamalarında Motor Görüntüleme Eeg Sinyallerinin Analizi İçin Yeni Yaklaşımlar. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12395/50422
dc.language.isotren_US
dc.publisherSelçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.selcuk20240510_oaigen_US
dc.subjectBeyin Bilgisayar Arayüzüen_US
dc.subjectDerin Öğrenmeen_US
dc.subjectElektroensefalogramen_US
dc.subjectFiltrelemeen_US
dc.subjectKonvolüsyonel Sinir Ağıen_US
dc.subjectMotor Görüntülemeen_US
dc.subjectRobot Kontrolen_US
dc.subjectBrain Computer Interfaceen_US
dc.subjectConvolutional Neural Networken_US
dc.subjectDeep Learningen_US
dc.subjectElectroencephalogramen_US
dc.subjectFilteringen_US
dc.subjectMotor Imagingen_US
dc.subjectRobot Controlen_US
dc.titleBeyin Bilgisayar Arayüzü Uygulamalarında Motor Görüntüleme Eeg Sinyallerinin Analizi İçin Yeni Yaklaşımlaren_US
dc.title.alternativeNew Approaches to Analysis of Motor Imagery Eeg Signals In Brain Computer Interface Applicationsen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Esra Kaya.pdf
Boyut:
7 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Doktora Tezi
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: