Yetişkinler için yiyecek hazırlama ve pişirme becerileri ölçeğinin geliştirilmesi ve incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma ile yetişkin bireylerde yiyecek hazırlama ve pişirme becerilerini değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmesi, geliştirilen ölçeğin geçerlilik-güvenirlik çalışması yapılarak bağımsız değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama modelinde tasarlanan araştırmanın çalışma grubu, sosyo-ekonomik düzey değişkenine göre tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenen, Konya ili merkez ilçelerinde yaşayan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 476'sı kadın ve 186'sı erkek olmak üzere 662 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu ve yine araştırma kapsamında geliştirilen yetişkinler için Yiyecek Hazırlama ve Pişirme Becerileri Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin geçerlik çalışmaları için kapsam geçerliliği (KGİ= 0,994), içerik geçerliği ve yapı geçerliği (açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi); güvenirlik çalışmaları için ise iç tutarlılık (Cronbach Alfa=.970) ve testin aralıklı tekrar (Pearson Korelasyon Katsayısı) analizleri (n=54) yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, 31 madde ölçekten çıkarılmıştır. Yetişkinler için YHPB Ölçeği'nin son hali yedi alt boyut ve 50 maddeden oluşmuştur. Alt boyutlar, Yemek Planlama ve Hazırlama (6), Satın Alma-Bütçe (6), Tasarım-Yaratıcılık-Beceri (4), Etiket Okuma/Tüketici Farkındalığı (5), Yiyecekleri Pişirmeye Hazırlık Becerileri (7), Pişirme Becerileri (14) ve Pişirme Teknikleri (8) oluşmaktadır. Bireylerin yiyecek hazırlama ve pişirme becerileri; beceri düzeyi, cinsiyet, yaş grubu, öğrenim durumu, çalışma durumu ve sosyo-ekonomik değişkenleri açısından incelendiğinde ise cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık saptandığı (p<.05) ve bu farklılığın alt ölçek ve toplam puan ortalamaları incelendiğinde kadınların (x̄=200,21) lehine olduğu, bulunmuştur. Katılımcılar (%15,4) düşük, (%69,3) orta, (%15,3) yüksek YHPB düzeyindedir. Çalışma kapsamında geliştirilen YHPB ölçeğinin pişirme becerilerine yönelik müdahale çalışmalarında toplumda mevcut durumu belirlemede geçerli ve güvenilir ölçme aracı ihtiyacını karşılayabileceği sonucuna ulaşılmıştır
With this research, developing a valid and reliable scale to evaluate food preparation and cooking skills in adult individuals and the validity-reliability study of the developed scale was aimed to be examined according to the independent variables. In the scanning model, the study group of the designed research determined by stratified sampling method according to socio-economic level variable consists of 662 people, 476 women and 186 men, who live in the central districts of Konya and participated in the study voluntarily. As data collection tool in the research, Personal Information Form prepared by the researcher and also Food Preparation and Cooking Skills Scale for adults developed within the scope of the research were used. Scope validity of the scale for validity studies (CGI = 0.994), content validity and construct validity (exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis); for the reliability studies, internal consistency (Cronbach Alpha = .970) and intermittent repetition (Pearson Correlation Coefficient) analysis of the test (n = 54) were performed. As a result of exploratory factor analysis, 31 items were excluded from the scale. The final version of the FPCS Scale for Adults consists of seven sub-dimensions and 50 items. Sub-dimensions consists of Meal Planning and Preparation (6), Purchasing-Budget (6), Design-Creativity-Skill (4), Label Reading / Consumer Awareness (5), Food Preparation Skills (7), Cooking Skills (14) and Cooking Techniques (8). When food preparation and cooking skills of individuals were examined in terms of the skill level , gender, age group, education level, working status and socio-economic variables, it was found a significant difference (p<.05) according to the gender variable and this difference was in favor of women (x̄= 200,21) when the subscale and total score averages were examined. Participants were low level (15,4%), moderate level (69,3%) and high level (15,3%) of FPCS. It was concluded that the FPCS scale developed within the scope of the study could meet the need for a valid and reliable measurement tool in determining the current situation in the society in the intervention studies on cooking skills
With this research, developing a valid and reliable scale to evaluate food preparation and cooking skills in adult individuals and the validity-reliability study of the developed scale was aimed to be examined according to the independent variables. In the scanning model, the study group of the designed research determined by stratified sampling method according to socio-economic level variable consists of 662 people, 476 women and 186 men, who live in the central districts of Konya and participated in the study voluntarily. As data collection tool in the research, Personal Information Form prepared by the researcher and also Food Preparation and Cooking Skills Scale for adults developed within the scope of the research were used. Scope validity of the scale for validity studies (CGI = 0.994), content validity and construct validity (exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis); for the reliability studies, internal consistency (Cronbach Alpha = .970) and intermittent repetition (Pearson Correlation Coefficient) analysis of the test (n = 54) were performed. As a result of exploratory factor analysis, 31 items were excluded from the scale. The final version of the FPCS Scale for Adults consists of seven sub-dimensions and 50 items. Sub-dimensions consists of Meal Planning and Preparation (6), Purchasing-Budget (6), Design-Creativity-Skill (4), Label Reading / Consumer Awareness (5), Food Preparation Skills (7), Cooking Skills (14) and Cooking Techniques (8). When food preparation and cooking skills of individuals were examined in terms of the skill level , gender, age group, education level, working status and socio-economic variables, it was found a significant difference (p<.05) according to the gender variable and this difference was in favor of women (x̄= 200,21) when the subscale and total score averages were examined. Participants were low level (15,4%), moderate level (69,3%) and high level (15,3%) of FPCS. It was concluded that the FPCS scale developed within the scope of the study could meet the need for a valid and reliable measurement tool in determining the current situation in the society in the intervention studies on cooking skills
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Pişirme Becerisi, Cooking Skill, Yiyecek Hazırlama, Food Preparation
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Uçgun, D. (2019). Yetişkinler İçin Yiyecek Hazırlama ve Pişirme Becerileri Ölçeğinin Geliştirilmesi ve İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
