Laboratuvar koşullarında farklı toprak tekstürlerinde, değişik tuzluluklarda oluşturulan taban suyundan kapillar tuz taşınımı
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2014-05-28
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü laboratuvarında 3 farklı tekstürde, 4 farklı tuz konsantrasyonunda oluşturulan taban sularından toprak profilinde aşağıdan yukarı doğru kapillar tuz taşınımının tespiti amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla; 2 m derinlikte, EC=0,339 dS/m, EC=1 dS/m, EC=2 dS/m ve EC=5 dS/m tuz konsantrasyonuna sahip yapay taban suları oluşturulmuştur. Taban sularından 4 ay sonra meydana gelen kapillar tuz taşınımı araştırılmıştır. Araştırma süresi sonunda, 3 farklı toprak tekstüründe (A:kumlu-tın, B:killi-tın ve C:tın) 2 m'lik kolonlarda aşağıdan yukarıya doğru; 0-40, 40-80, 80-120, 120-160 ve 160-200 cm derinliklerden toprak örnekleri alınarak; % nem, EC, pH, anyon ve katyon analizleri yapılmıştır. Deneme sonunda; A (kumlu-tın) toprak tekstüründe % nem değerleri, taban suyundan yukarıya doğru % 27,79-0,99 arasında, B (killi-tın) toprak tekstüründe % 35,02-0,96 ve C (tın) toprak tekstüründe % 28,13-14,15 arasında değişmiştir. Deneme öncesi A (kumlu-tın) toprağın saturasyon ekstraktındaki EC değeri 1,114 dS/m iken, deneme sonunda en fazla 2,695 dS/m'ye yükselmiştir. Deneme öncesi B (killi-tın) toprağın saturasyon ekstratındaki EC değeri 1,165 dS/m iken, deneme sonunda en fazla 3,970 dS/m'ye yükselmiştir. Deneme öncesi C (tın) toprağın saturasyon ekstratındaki EC değeri 0,356 dS/m iken, deneme sonunda en fazla 4,057 dS/m'ye yükselmiştir. A (kumlu-tın) toprak tekstürü uygulamasında, en fazla tuz hareketi 120-160 cm'de, B (killi-tın) toprak tekstürü uygulamasında 80-120 cm ve son uygulama olan C (tın) uygulamasında 160-200 cm katmanında görülmüştür. Tüm uygulamalardaki tuz taşınımları dikkate alındığında; taban suyundan yukarıya doğru en fazla tuzun biriktiği tekstür; tın > killi-tın > kumlu-tın sıralaması şeklindedir. Tüm uygulamalarda; KDK değerleri karşılaştırıldığında; killi-tın > tın > kumlu-tın sıralaması elde edilmiştir. Sonuç olarak; tekstürler arasındaki farklılık kendini göstermiştir.
This study was carried out to determine the capillary salt movements from the four different water tables through three different soil textures at laboratory conditions of Department of Farm Buildings and Irrigation, Faculty of Agriculture, University of Selçuk. For this purpose, as salt concentrations, artificial water tables having EC=0,339 dS/m, EC=1 dS/m, EC=2 dS/m and EC=5 dS/m in the 2 m depth were used. After 4 months, salt movements from those water tables were researched. At the end of the experimental period, soil samples within 2 m plastic column were taken from 0-40 cm, 40-80 cm, 80-120 cm, 120-160 cm and 160-200 cm in 3 different soil textures (A: Sandy-Loam, B: Clay-Loam and C: Loam). In those samples, moisture as %, EC, anion and cation analysis were performed. The results showed that moistures as % from water table datum to upward directions were found as 27.79 % - 0.99 %, 35.02 % - 0.96 % and 28.13 % - 14.15 % for A, B, and C soil textures, respectively. EC values of soil texture A in saturation extraction were 1,114 dS/m and 2,695 dS/m for initial and at the end of the research, respectively. EC values of soil texture B in saturation extraction were 1,165 dS/m and 3,970 dS/m for initial and at the end of the research, respectively. EC values of soil texture C in saturation extraction were 0,356 dS/m and 4,057 dS/m for initial and at the end of the research, respectively. The highest salt movements were observed in 120-160 cm, 80-120 cm and 160-200 cm for soil textures A (Sandy-Loam), B (Clay-Loam) and C (Loam), respectively. In examine the salt movement for all treatments, the texture having the highest salt movements from the water table were as follows: Loam > Clay-Loam > Sandy-Loam. In comparison to the Cation Exchange Capacity (CEC) for all treatments, the texture having the highest CEC was as follows: Clay-Loam > Loam > Sandy-Loam. In result, differences were obtained between the soil textures.
This study was carried out to determine the capillary salt movements from the four different water tables through three different soil textures at laboratory conditions of Department of Farm Buildings and Irrigation, Faculty of Agriculture, University of Selçuk. For this purpose, as salt concentrations, artificial water tables having EC=0,339 dS/m, EC=1 dS/m, EC=2 dS/m and EC=5 dS/m in the 2 m depth were used. After 4 months, salt movements from those water tables were researched. At the end of the experimental period, soil samples within 2 m plastic column were taken from 0-40 cm, 40-80 cm, 80-120 cm, 120-160 cm and 160-200 cm in 3 different soil textures (A: Sandy-Loam, B: Clay-Loam and C: Loam). In those samples, moisture as %, EC, anion and cation analysis were performed. The results showed that moistures as % from water table datum to upward directions were found as 27.79 % - 0.99 %, 35.02 % - 0.96 % and 28.13 % - 14.15 % for A, B, and C soil textures, respectively. EC values of soil texture A in saturation extraction were 1,114 dS/m and 2,695 dS/m for initial and at the end of the research, respectively. EC values of soil texture B in saturation extraction were 1,165 dS/m and 3,970 dS/m for initial and at the end of the research, respectively. EC values of soil texture C in saturation extraction were 0,356 dS/m and 4,057 dS/m for initial and at the end of the research, respectively. The highest salt movements were observed in 120-160 cm, 80-120 cm and 160-200 cm for soil textures A (Sandy-Loam), B (Clay-Loam) and C (Loam), respectively. In examine the salt movement for all treatments, the texture having the highest salt movements from the water table were as follows: Loam > Clay-Loam > Sandy-Loam. In comparison to the Cation Exchange Capacity (CEC) for all treatments, the texture having the highest CEC was as follows: Clay-Loam > Loam > Sandy-Loam. In result, differences were obtained between the soil textures.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kapillarite, Capillary, Tuz taşınımı, Salt movement, Taban suyu, Water table
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Yılmaz, M. S. (2014). Laboratuvar koşullarında farklı toprak tekstürlerinde, değişik tuzluluklarda oluşturulan taban suyundan kapillar tuz taşınımı. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
