Uluslararası İlişkilerde Bilim ve Yöntem: Paul K. Feyerabend ve Epistemolojik Anarşizmin İmkânları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tezde Paul Karl Feyerabend’in bilim felsefesi, Uluslararası İlişkiler (Uİ) disiplini
bağlamında analiz edilmiştir. Başka bir deyişle tezde, Uİ’nin Feyerabendyen bir
analizi (ve felsefesi) yapılmıştır. Uİ’de henüz doğrudan ve özel olarak Feyerabend’in
felsefesini ele alan bir çalışma olmadığı gibi onun fikirlerinin (örneğin epistemolojik
anarşizmin) disiplin kapsamında uygulama alanı bulduğunu söyleyebilmekten de
uzağız. Feyerabend’in hem kişisel hem de düşünsel açıdan irtibatlı olduğu; 20. yüzyıl
bilim felsefesinin önemli figürleri olan Karl Popper, Imre Lakatos ve Thomas Kuhn’un
görüşleri Uİ kapsamında ele alınmış ve uygulanmıştır. Ancak bu isimlere en etkili
eleştirileri yönelten düşünürlerden biri olan ve özgün bir bilim felsefesi ortaya koyan
Feyerabend, Uİ’de ihmal edilmiştir. Dolayısıyla bu tezde Uİ’de Feyerabendyen bir
yaklaşımının inşasının temellerini atmak; böyle bir yaklaşımın imkânlarını tartışmak
hedeflenmiştir. Bunun yanında tez ile; Uİ’de çok yakın bir zamana kadar ihmal edilmiş
bir teori ve felsefe olan anarşizmin Uİ’deki inşasına katkı sağlamak da amaçlanmıştır.
Feyerabend’in “epistemolojik anarşizmi”, disiplinin son döneminde filizlenen
anarşizm literatürüne katkı sağlama potansiyeli taşımaktadır. Bu çerçevede tezde,
Feyerabend’in bilime, bilgiye ve yönteme yaklaşım(lar)ının Uİ kapsamındaki anlam(lar)ı incelenmiş; onun anarşist epistemolojisinin ve metodolojisinin Uİ’ye etki
ve katkıları değerlendirilmiş; disiplinin temel sorunlarına Feyerabendyen ve
“epistemolojik anarşist” açıdan bir bakış yapılmıştır. Tezin eleştirel katkıları Uİ’nin
ontolojisine, epistemolojisine, metodolojisine, tarihine ve tarih yazınına
Feyerabendyen eleştirileri içermektedir. Tezin başlıca inşa edici katkıları ise birkaç
başlıkta özetlenebilir. Tezin tümü aslında küresel ilişkilerin analizinde, modern ve
postmodern bilim anlayışlarına alternatif bir “anarşist bilim anlayışının” tartışmasını
içermektedir. Bunun yanında Uluslararası İlişkilerdeki çeşitli çoğulculuk
anlayışlarının (örneğin iliştirilmiş ve bütünleştirici çoğulculuk) eleştirisi üzerine,
Feyerabend’in çoğulculuk konusundaki görüşleri esas alınarak Uİ’de “ontolojik
çoğulculuk” anlayışı formüle edilmiştir. Yine Feyerabend’in felsefesi temelinde inşa
edilen Uİ’de “anarşist epistemoloji ve metodoloji” de tezin başlıca katkılarındandır.
Bu konular ele alınırken Feyerabend’in farklı kavramları ve bazı kavramların
Feyerabendyen yorumları da Uİ bağlamında incelenmiştir ve bu kavram ve yorumlar
da tezin inşa edici katkılarına eklenebilir. Örneğin tezde, Uİ’de “Feyerabendyen bir
ilerleme” olduğu ileri sürülmüş ve Uİ’de “eşölçülemezliğin” Feyerabendyen bir
yorumu yapılmıştır. Tez, Feyerabend’i ve anarşizmi çeşitli yönleriyle, farklı açılardan
ele almanın önemine vurgu yapılarak noktalanmıştır. Zira Feyerabend’in felsefesi ve
anarşizm, Uİ’nin daha küresel ve -Feyerabendyen tabirle- daha “özgür” bir bilime
dönüşümünde önemli imkânlar sunmaktadır.
The purpose of this thesis was to analyze Paul Karl Feyerabend's philosophy of science in the context of the discipline of International Relations (IR). Essentially, the thesis presents a Feyerabendian analysis (and philosophy) of IR. It is worth noting that no known study in IR directly and specifically focuses on Feyerabend's philosophy, and his ideas, such as epistemological anarchism, have yet to be applied in terms of epistemology and methodology within the field. While the views of influential figures like Karl Popper, Imre Lakatos, and Thomas Kuhn have been explored and applied in IR, Feyerabend, who offered significant criticisms of these thinkers and developed an original philosophy of science, has been neglected. Therefore, the aim of this thesis was to establish the foundations for a Feyerabendian approach in IR and discuss its potential implications. Additionally, the thesis seeks to contribute to the development of anarchism in IR, a theory and philosophy that has only recently gained attention in the field. Feyerabend’s “epistemological anarchism”, has the potential to enrich the literature on anarchism in IR. Within this framework, the thesis examines Feyerabend’s approach(es) to science, knowledge, and, methodology in the context of IR; evaluates the effects and contributions of his anarchist epistemology and methodology to the discipline; and presents a Feyerabendian and “epistemological anarchist” perspective on the main problems in the field. The thesis makes critical contributions by offering Feyerabendian critiques of the ontology, epistemology, methodology, history, and historiography of IR. Furthermore, the thesis provides constructive contributions in several areas. It argues for an “anarchist conception of science” as an alternative to modern and postmodern conceptions of science for analyzing global relations. Additionally, in response to various conceptions of pluralism in the field (e.g. engaged and integrative pluralism), a conception of “ontological pluralism” in IR was formulated based on Feyerabend's views on pluralism. “Anarchist epistemology and methodology” in IR, which was also built upon Feyerabend's philosophy, constitutes another major contribution of the thesis. Throughout these chapters, some concepts of Feyerabend and Feyerabendian interpretations of certain concepts were explored in terms of IR. These concepts and interpretations can be added to the constructive contributions of the thesis. For example, it was argued in the thesis that there is a “Feyerabendian progress” in IR, and the Feyerabendian notion of “incommensurability” was interpreted in the context of IR. The thesis concludes by emphasizing the importance of studying Feyerabend and anarchism from diverse perspectives, and in various aspects, as Feyerabend's philosophy and anarchism offer possibilities to transform IR into a more globally oriented and, in Feyerabendian terms, a more “free” science.
The purpose of this thesis was to analyze Paul Karl Feyerabend's philosophy of science in the context of the discipline of International Relations (IR). Essentially, the thesis presents a Feyerabendian analysis (and philosophy) of IR. It is worth noting that no known study in IR directly and specifically focuses on Feyerabend's philosophy, and his ideas, such as epistemological anarchism, have yet to be applied in terms of epistemology and methodology within the field. While the views of influential figures like Karl Popper, Imre Lakatos, and Thomas Kuhn have been explored and applied in IR, Feyerabend, who offered significant criticisms of these thinkers and developed an original philosophy of science, has been neglected. Therefore, the aim of this thesis was to establish the foundations for a Feyerabendian approach in IR and discuss its potential implications. Additionally, the thesis seeks to contribute to the development of anarchism in IR, a theory and philosophy that has only recently gained attention in the field. Feyerabend’s “epistemological anarchism”, has the potential to enrich the literature on anarchism in IR. Within this framework, the thesis examines Feyerabend’s approach(es) to science, knowledge, and, methodology in the context of IR; evaluates the effects and contributions of his anarchist epistemology and methodology to the discipline; and presents a Feyerabendian and “epistemological anarchist” perspective on the main problems in the field. The thesis makes critical contributions by offering Feyerabendian critiques of the ontology, epistemology, methodology, history, and historiography of IR. Furthermore, the thesis provides constructive contributions in several areas. It argues for an “anarchist conception of science” as an alternative to modern and postmodern conceptions of science for analyzing global relations. Additionally, in response to various conceptions of pluralism in the field (e.g. engaged and integrative pluralism), a conception of “ontological pluralism” in IR was formulated based on Feyerabend's views on pluralism. “Anarchist epistemology and methodology” in IR, which was also built upon Feyerabend's philosophy, constitutes another major contribution of the thesis. Throughout these chapters, some concepts of Feyerabend and Feyerabendian interpretations of certain concepts were explored in terms of IR. These concepts and interpretations can be added to the constructive contributions of the thesis. For example, it was argued in the thesis that there is a “Feyerabendian progress” in IR, and the Feyerabendian notion of “incommensurability” was interpreted in the context of IR. The thesis concludes by emphasizing the importance of studying Feyerabend and anarchism from diverse perspectives, and in various aspects, as Feyerabend's philosophy and anarchism offer possibilities to transform IR into a more globally oriented and, in Feyerabendian terms, a more “free” science.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Söker, Ç., (2023). Uluslararası İlişkilerde Bilim ve Yöntem: Paul K. Feyerabend ve Epistemolojik Anarşizmin İmkânları. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
