Sümela Manastırı Kültürel Mirası İçin Tanımlanması Gereken Miras Alanı ve Tampon Bölgesine Yönelik Öneriler

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2021

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunmasına Dair Sözleşme’ye taraf devletler, UNESCO Dünya Miras Listesi’ne tanımlamak istedikleri miraslarını kendi UNESCO geçici listelerine yazdırmakla yükümlüdür. Liste için UNESCO Dünya Miras Komitesi’ne sunulacak bir mirasla ilgili dosyanın vazgeçilmez bileşenlerinden birisi de miras alanının ve tampon bölgenin sınırlarını gösterir haritalardır. Bir taraf devlet, ulusal ölçekte yasalar ve diğer yaptırım araçlarını kullanarak sınırlarını belirlediği miras alanlarının korunmasından sorumludur. Çalışmada, UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan benzer nitelikteki mimarî mirasların, tanımlanan alanları ve tampon bölgeleri incelenerek Türkiye UNESCO Geçici Listesi’ne 2000 yılında tanımlanan Sümela Manastırı kültürel mirasının alan tanımlamalarına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Liste’de yer alan miraslarda, büyük ölçekli ve ilişki kurdukları doğal çevrelerini içeren alan tanımlaması uygulandığı tespit edilmiştir. Sümela Manastırı’nın bulunduğu Maçka İlçesi’nin de Liste’deki miraslara benzer nitelikte, Altındere Vadisi Millî Parkı, Sümela-Altındere Vadisi Doğal Sit Alanı gibi doğal mirasları ve tarih içerisinde Sümela Manastırı ile etkileşim içerisinde olan Vazelon, Panagia Keramesta ve Kuştul Manastırları gibi benzer nitelikteki kültürel mirasları barındırdığı gözlemlenmiştir. Adaylık dosyası için tanımlanacak miras alanı ve tampon bölgesinin, bahsi geçen miraslarla birlikte ele alınmasının, Liste’nin mevcut durumuna daha uygun düşeceği ve yerel getirilerinin daha fazla olacağı sonucuna varılmıştır.
States parties to the UNESCO Convention on the Protection of the World Cultural and Natural Heritage are obliged to include in their UNESCO tentative list the heritage they wish to inscribe on the UNESCO World Heritage List. Maps showing the boundaries of the property area and the buffer zone are one of the indispensable components of a candidate heritage file to be submitted to the UNESCO World Heritage Committee. A state party is nationally responsible for the protection of the determined heritage sites by law and other sanctions. In this study, recommendations are made for defining the property area and the buffer zone of Sumela Monastery which was registered in the UNESCO Tentative List of Turkey in 2000, by examining property areas and buffer zones of similar heritages in the UNESCO World Heritage List. It is observed that a large-scale field definition was applied for the similar heritages, including the natural environment they related to. Similar to the heritages in the list, Maçka district where the Sumela Monastery is located, hosts natural heritages such as the Sümela-Altındere Valley Natural Protected Area, the Altındere Valley National Park and similar cultural heritages such as Vazelon, Panagia Keramesta and Kuştul Monasteries that were in interaction with Sumela Monastery in history. It is concluded that defining the property area and buffer zone by covering the mentioned heritages would be more suitable for the current situation of the list and more beneficial for the district.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Ortodoks kaya manastırları, Kültürel varlık koruma, Miras alanı ve tampon bölge, Bizans mimarisi, Ayazma, Orthodox rock monasteries, Cultural property protection, Property area and buffer zone, Byzantine architecture, Holy spring, Sümela Manastırı, Sumela Monastery

Kaynak

Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

45

Künye

Özbey, V. (2021). Sümela Manastırı kültürel mirası için tanımlanması gereken miras alanı ve tampon bölgesine yönelik öneriler. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (45), 295-312. doi: https://doi.org/10.21497/sefad.944092