Arap dilinde künye usulüyle türetilen kelimeler ve bunların i'rabdaki durumları

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2009

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu tezde önce, Arap literatüründe önemli yer tutan künyelerin, tarihsel arka planı, ardından, toplum içinde kullanılan künye örnekleri ve son olarak ta bu künyelerin gramer açısından incelenmesi işlenmektedir. Dil, kültürlerin yaşaması ve yayılması noktasında hayati bir öneme sahiptir. Her toplumun, kendine ait değerleriyle şekillenmiş bir kültürü bulunmaktadır. Bu farklılıkların yansıması ise dil ile olmaktadır. Arap toplumu da diliyle, kültürüyle, kendine ait değerleri olan bir toplum olarak tarih sahnesinde görülmüştür. Onların hayatına baktığımız zaman; kabile hayatı yaşayan, savaşlarla içiçe ve nesebe önem veren bir yapıyla karşılaşırız. Künye, bu yapının içinde önemli bir ifade şekli olarak karşımıza çıkmaktadır. Nitekim Araplar, tazim ve hürmet amacıyla kişiyi babasına izafe ederek anarlar. Künyenin çıkışıyla ilgili birçok rivayetle karşılaşmaktayız. Kimileri, giriş bölümünde aktardığımız rivayeti örnek gösterirken, kimi de savaşlarla ve düşmanlarla yaşayan bir toplum olarak insanların, isimlerini gizleme ihtiyacına dikkat çekmektedir. Nitekim künye kelimesi de anlam olarak ?kapalılık, gizlilik? gibi unsurları içinde barındırmaktadır. Ancak künyelerin kullanılış amacını sadece bir sebebe bağlamanın doğru olmadığını tespit ettik. Nitekim bu sayılan sebepler yanı sıra Arapların; hürmet, tahkir gibi sebeplerle de künye kullandığına şahit olmaktayız. Başlangıçta sadece insanlar için kullanılan künyeler zamanla, insanla olan bazı benzer özelliklerden hareketle hayvanlar, bitkiler, hatta cemadat için dahi kullanılır olmuştur. Ayrıca dini inançların etkisi de göze çarpmaktadır. Zira içkiye verilen, ?Ummu'l-Habais? ismi, bunun örneklerindendir. Müthiş bir hızla yayılan künye verme uygulaması, toplumun her alanına yayılmış, kitaplara kadar dahi uzanmıştır. Hatta bazı insanlar, künyeleriyle daha meşhur olup, ismi bilinmez hale de gelebilmiştir. Künye vermeyi, Hz. Peygamber'in (s.a.v.) uygulamasında da görmekteyiz. Hem kendisi künye sahibi olmuş, hem de bazı sahabilere künye vermiştir. Sonuçta künye Arap toplumunun, ayrılmaz bir parçası olarak yaşamaktadır. Arap edebiyatı ve sosyo-kültürel yapısı hakkında bilgi edinme noktasında künyeler, önemli ipuçları sunmaktadır. Nahiv açısından bakıldığı zaman künyelerin, mürekkep yapıda kelimeler olarak izafet terkibi oldukları görülür. İ'rabları da buna göre yapılır.
This thesis containsabout tags which has an important rolein arabic society and its history. The language has got a key role for living of cultures. Every society has a different culture.These differences appear via languages. Arabic nation is known as a nation that has private values and traditions.We understand this easily,looking at their life. They are a nation living in tribes,giving importance the and always fighting among them. We see that the tag ia an important method of saying in arabic society. Arabic nation mentions a people using a tag at the purpose of respect. There are a lot of rumours about the beghinning of the tag. The meaningof the tag is secretness. Soıme people say that the reason of the beginning of the tag is a need of people's hiding themselves because of the enmity among them. Tag was used for people at the beginning but by time started to use for animals and plants, also.Religion has got affects and roles for this. For example,Ummul habais,which is a name given alcohol,is an example of this. Some people are famous with their tags.Even names of them aran't known. Hz.Mohammag used to give tags,also. He both had a tag and used to give tag their friends As a result, tag is an important part which can't be seperate from arabic culture.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Arapça, Arabic, Dilbilgisi, Grammar, Kelimeler, Words, Künye usulü, Detention procedure

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Yüksel, M. (2009). Arap dilinde künye usulüyle türetilen kelimeler ve bunların i'rabdaki durumları. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.