Türk siyasal hayatının karikatür üzerinden analizi: Akbaba dergisi örneği
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011-06-23
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çok geniş ve köklü bir geçmişe sahip olan karikatür sanatı, mizah türleri arasında kendine has bir anlatım içeriğine sahip olmakla birlikte çok geniş bir kitleye ulaşır durumdadır. Karikatürün kendini ifade etme açısından en çok kullandığı alan siyasettir. Eleştiri unsuru mizaha eklendiğinde ortaya siyasi karikatür çıkmakta ve karikatürün geçmişten bugüne siyasette özleştiği gerçeği çıkmaktadır. Türkiye tarihine baktığımızda siyasi karikatür üzerine çıkarılmış pek çok dergi bulunmaktadır. Çalışmamda ise siyasi ve mizah yayını olarak 1922- 1977 yılları arasında çıkan Akbaba Dergisini ele almak istedim. Dergiyi ele alırken amacım, Akbaba Dergisi yayın yılları arasında Türk Siyasi Hayatını incelemek olmuştur. Bunu, belirttiğim yıllar arasındaki önemli siyasi gelişimleri, değişimleri takip ederek siyaset ve karikatür arasındaki bağı ele almak adına yaptım. İncelemiş olduğum dergi arşivleri ve siyasi tarihi ele alışım sonucunda karikatürün önemli bir söylem aracı olduğunu tespit ettim. Ele aldığım dönemler için genel anlamda söylenmesi yerinde olan şey: Akbaba Dergisinin karikatürlerini ele alınış biçimleri ve eleştirel yaklaşımı, (1) Derginin siyasi tutumuna, yanlı yansız duruşuna, (2) Dönemin siyasi duruş ve iktidarın inisiyatifine bağlı olarak değişmiştir. Bu anlamda karikatürün ifade ediliş ve eleştirel bakış açısı, dönemsel özelliklerine ve dönemin siyasi tutumuna göre şekillenmiştir. Derginin ilk 23 yılı iktidar odaklı geçmiş olup derginin 1949'da kapanma durumu halk tepkisinin yoğun olması nedeniyle olmuştur. 1952'de tekrar açılan Akbaba Dergisini bundan sonra biraz daha yansız ve eleştirel olduğunu görmekteyiz. Siyasi yasaklar ise buna tam anlamıyla izin verememiştir. Özetle Akbaba Dergisi karikatürleriyle, Türk Siyasetini inceleme yapılmıştır. Gündem haberleri tam olarak karikatürlerle uygun olup bunun Türkiye tarihinin geçirmiş olduğu sancılı günlerle paralel olduğu anlaşılmıştır.
Having a rooted and prolonged history, the art of caricature is capable of reaching to masses together with its unique way of representing what it intends to portray and it represents itself especially on the stage of politics. When we add up criticism into the pot of caricature, as a result of this we get the art of political caricature and it can be said that the art of caricature has long been in close relations with the politics. When we look at the Turkish history, we can see many journals in caricature style. In this article, I wanted to study on a journal called `Akbaba?, which was published between the years 1922- 1977 as a politic and humor material. I made this selection with the aims of conducting a careful research on the political agenda of those years. As a result of my digging through the achieves of caricature journals and my endeavoring?s to see how the political structure was in those days, I concluded that art of caricature is an effective way of conveying opinions. About the period, on which I studied, it can be said that the frame of the caricatures, represented in the journal `Akbaba? and its attitudes of criticism, (1) its ideology and its independent posture changed in accordance with the (2) political stance and the governmental initiatives of those years from its birth to its 23rd anniversary, the journal?s way of criticism pivoted accordingly around the interests of the governing party, and in 1949 with the strict public repression, the journal was forced to end its publications. After its rebirth in 1952, we can see that the journal `Akbaba? showed more subjective and critical merits in its caricatures. In short, thanks to the caricature of the journal `Akbaba?, I could carry out a thorough research on the Turkish politics `Akbaba?, I could carry out a thorough research on the Turkish politics of those years. It has been understood that the caricatures of those years are in a parallelism with the daily agenda and we can learn of the hardships and calamities that Turkish nation went through in those days.
Having a rooted and prolonged history, the art of caricature is capable of reaching to masses together with its unique way of representing what it intends to portray and it represents itself especially on the stage of politics. When we add up criticism into the pot of caricature, as a result of this we get the art of political caricature and it can be said that the art of caricature has long been in close relations with the politics. When we look at the Turkish history, we can see many journals in caricature style. In this article, I wanted to study on a journal called `Akbaba?, which was published between the years 1922- 1977 as a politic and humor material. I made this selection with the aims of conducting a careful research on the political agenda of those years. As a result of my digging through the achieves of caricature journals and my endeavoring?s to see how the political structure was in those days, I concluded that art of caricature is an effective way of conveying opinions. About the period, on which I studied, it can be said that the frame of the caricatures, represented in the journal `Akbaba? and its attitudes of criticism, (1) its ideology and its independent posture changed in accordance with the (2) political stance and the governmental initiatives of those years from its birth to its 23rd anniversary, the journal?s way of criticism pivoted accordingly around the interests of the governing party, and in 1949 with the strict public repression, the journal was forced to end its publications. After its rebirth in 1952, we can see that the journal `Akbaba? showed more subjective and critical merits in its caricatures. In short, thanks to the caricature of the journal `Akbaba?, I could carry out a thorough research on the Turkish politics `Akbaba?, I could carry out a thorough research on the Turkish politics of those years. It has been understood that the caricatures of those years are in a parallelism with the daily agenda and we can learn of the hardships and calamities that Turkish nation went through in those days.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Karikatürler, Caricatures, Akbaba Dergisi, Akbaba Magazine, Politika, Siyaset, Siyasi hayat, Political life, Siyaset sosyolojisi, Political sociology
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Öğdü, H. (2011). Türk siyasal hayatının karikatür üzerinden analizi: Akbaba dergisi örneği. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
