Konya İlinde Patates Böceği (Leptinotarsa decemlineata (Say) Coleoptera: Chrysomelidae) Mücadelesinde Farklı İnsektisitlerin Etkinliği ve Zararlının Direncinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Tez çalışmasında Konya ilinde patates böceği mücadelesinde farklı insektisit uygulamalarının etkinliği ve zararlının bu insektisitlere direncinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Karapınar ilçesinde 2018- 2020 yıllarında yürütülen arazi çalışmalarında zararlının kimyasal mücadelesinde imidacloprid, lambda cyhalothrin ve spinosad etken maddeleri ile yeşil aksam ilaçlaması, imidacloprid yumru ilaçlaması ve imidacloprid yumru + yeşil aksam ilaçlamaları yapılmıştır. Tarla koşullarında tüm insektisitlerde etkinliğin en yüksek genç larvalarda ardından olgun larvalarda ve en düşük erginlerde olduğu belirlenmiştir. İnsektisit uygulamalarında en yüksek etkinlik değerleri spinosad aktif maddesinde görülmüştür. İnsektisit uygulamalarının erginlerdeki maksimum etkinlik düzeyleri imidacloprid, lambda cyhalothrin ve spinosad için sırasıyla %56.27, %57.61 ve %68.28 olarak belirlenmiştir. Yeşil aksam ilaçlamalarında maksimum etkinliğin 3.günde olduğu tepit edilmiştir. İlk olgun larvaların görülüp yeşil aksam ilaçlamalarının yapıldığı dönemde imidacloprid yumru ilaçlamasındaki maksimum etkinlik oranları genç larva, olgun larva ve erginler için sırasıyla % 36.89, %51.55 ve %38.85 düzeyinde belirlenmiştir. Hasat döneminde yeşil aksamın tüketilme oranı spinosad için %30 lambda cyhalothrin için %70’e, imidacloprid yeşil aksam ve yumru ilaçlamalarında ise sırasıyla %80 ve %100’e ulaşmıştır. İmidaclopridin yumru ve yeşil aksam ilaçlanmasında kontrole göre sağlanan verim artışı %50 ve %122 olarak belirlenmiştir. Karapınar ilçesinde patates böceğinin mayıs ayının ilk haftasında kışlaktan çıktığı tespit edilmiş ve teorik döl sayısı 2019 ve 2020 yılları için sırasıyla 3.59 ve 3.95 olarak belirlenmiştir. Araştırmada Karapınar, Çumra, Seydişehir, Güneysınır ve Doğanhisar ilçelerinden toplanan patates böceğinin 4. dönem larvalarında imidacloprid ve lambda cyhalothrin direnci topikal aplikasyon metoduyla incelenmiştir. En yüksek direnç imidacloprid için Karapınar popülasyonunda 7.01 kat, lambda cyhalothrin için Çumra popülasyonunda 2.98 kat olarak belirlenmiştir. Karapınar popülasyonunda aynı metodoloji ile imidacloprid+ diatom toprağı (%2 w/v) uygulanarak diatom toprağının sinerjistik etkisi araştırılmıştır. Araştırma sonucunda diatomun sinerjistik etki sağladığı ve sinerji oranının 48 saat sonunda 1.93 ile en yüksek düzeye ulaştığı tespit edilmiştir. Diatom toprağı kullanımının patates böceği mücadelesinde ve direnç yönetiminde önemli katkı sağlayacağı belirlenmiştir. Araştırma sonuçları imidacloprid yumru ilaçlamasıyla sağlanan korumanın sınırlı olduğunu ve çevresel etkileri de dikkate alınarak uygulanmamasının gerektiğine işaret etmektedir.
The thesis study aimed to determine the effectiveness of different insecticide applications and the resistance of the pest to these insecticides in the control of potato beetle in Konya province. In the field studies carried out in Karapınar district in 2018-2020, green parts spraying with imidacloprid, lambda cyhalothrin and spinosad active ingredients, imidacloprid tuber spraying and imidacloprid tuber + green parts spraying were carried out in the chemical control of the pest. It was determined that the highest efficiency in all insecticides in field conditions was in young larvae, followed by mature larvae and lowest in adults. In insecticide applications, the highest efficacy values remained in spinosad active substance. The maximum efficiency level of insecticide applications in adults were 56.27%, 57.61% and 68.28% for imidacloprid, lambda cyhalothrin and spinosad, respectively. It was found that the maximum performance in green parts spraying is on the 3rd day. The maximum efficiency values in imidacloprid tuber spraying were observed as 36.89%, 51.55% and 38.85% for young larvae, mature larvae and adults, in principle, at the time when the first mature larvae were seen and the green parts were sprayed. The consumption rate of green parts during the harvest period reached 30% for spinosad, 70% for lambda cyhalothrin, and 80% and 100% for imidacloprid green parts and tuber sprayings, respectively. Yield increase of imidacloprid in tuber and green parts spraying was determined as 50% and 122% higher, respectively, compared to the control. In Karapınar district, it was determined that the potato beetle came out of the overwintering in the first week of May and the theoretical progeny numbers were determined as 3.59 and 3.95 for 2019 and 2020, respectively. In the study, imidacloprid and lambda cyhalothrin resistance in 4th instar larvae of potato beetle collected from Karapınar, Çumra, Seydişehir, Güneysinir and Doğanhisar districts were investigated by topical application method. The highest resistance was specified as 7.01 fold in Karapınar population for imidacloprid and 2.98 fold in Çumra population for lambda cyhalothrin. The synergistic effect of diatomaceous earth was investigated by applying imidacloprid + diatomaceous earth (2% w/v) with the same methodology in the Karapınar population. As a result of the research, it was determined that diatom provided a synergistic effect and the synergy rate reached the highest level with 1.93 at the end of 48 hours. It was resulted that the use of diatom earth will make an important contribution to the control of potato beetle and resistance management. Research results indicate that the protection provided by imidacloprid tuber spraying is limited and should not be applied considering its environmental effects.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

diatom, direnç, imidacloprid, lambda-cyhalothrin, patates böceği, sinerjizm, spinosad, Colorado potato beetle, diatome, resistance, synergism

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Çağırgan, O., (2023). Konya İlinde Patates Böceği (Leptinotarsa decemlineata (Say) Coleoptera: Chrysomelidae) Mücadelesinde Farklı İnsektisitlerin Etkinliği ve Zararlının Direncinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.