Niğde-Misli ovası topraklarının fiziksel özellikleri ve bu topraklarda nitrojen hareketi üzerinde bir araştırma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
1988
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmada Siğds/-Misli Orağa patates tarlan, yapılan topraklarım fiziksel Özellikleri incelenerek,, so*&- konusu alanda yüksek dozda kullanılan amonyum sülfat gübresi nitrojeninin toprak profilîndeki dağılımı T® yi kazaca durumu ortaya koyulmaya çalı sı lan, ş Te böylece ileride bu konuda yapılacak çalışmalara ı şık tutacak "bilgilerin teîsi"ni arsaca, güdülmüş t tir " Araştırma alasına ait toprakları» bası kimyasal özellikleri şu şekildedir. Araştırma konusu toprakların pH değerleri saturasyon ekstraktıaâa 6,75-7096 vs Is2g5 toprak- su süspansiyonumda 7s34-8^41 arasıada bulumauştur* Elektrik¬ sel dsğerlsri saturasyoa skstraktanda 0?256-8^132 ZEshos/cm, TS 1;5 toprak-sü süspansiyonumda Os 06-1-997 Knüıos/ca, arş- sandadır,, Toprakların kireç miktara ®a düşük % 0.05 TS sa yüksek % 21s13sâ'ur* Organik ssdds ıd.ktarları îss % 0-29- ^ If94 arasında değişmektedir- topraklarda suda srîysbillr katyon miktarları Cs<*"r^B5g'*"î">Ha'r>K'*' -re anyon miktarları SO? >01"> HCOl şsklînd.® sıralanmaktadır^ Katyon dsğişia ka-^ «4. $ * *~. » pasiteleri 7^45 il® 3495 îne/100 gr« arasında değîşea toprak¬ larla değişebilir sodyum yüssdelsri 15sdsn küçüktür. Araştırma konusu toprakların kil miktarlara % 1^54 il® % 33P905 şilt sıîkteriara % 1-26 ilei % 39S71 T« kus mik¬ tarları ise % 41«6 île % 96574 arasında buluşmaktadır» Böl¬ ge toprakları gensl olarak kaba bünyeli olupj topraklarda nakîıa bünye sınıfları kumlu-ti a v® tınlı-kum'dur- Genel ola¬ rak prcfîllsrîa üst katlarından alt katlarına doğru büny® kabalaşmak tadı r« incelenen toprakların ortalama ağırlıklı çap değer¬ leri 0-24 ile 2?97 sam* arasında bulunmuştur- Ortalama ağır¬ lıklı çap ürerinde kil aıîktarınıa ve organik naddenin etki¬ si görülEssiştir- Bölge topraklarının Ssgül ağırlıkları 2-45 île 3*0 *3i "3 g/Q^" arasında değişaekte olup^ ortalama 2-70 g/oa tür. Ortalamanın yüksek olması; böig© topraklarında yüksek Szgül 60 ağırlığa sahip minerallerin mevcudiyetiyle ilgili görül müştür^ Araştırma konusu toprakların volüm ağırlıkları; porossite değerlerinin azalmasıyla artmaktadır» "oltâs ağır- lığı değerleri isil ile 1-68 g/em arasında değişmekte olup 0 ortalama i?46 g/om olarak bulunmuş tur 0 Araştırma topraklarının porozite değerleri % 36*1 ile % 57? 2 arasındadır, Toprakların büyük bir kısma % 50 boşluk miktarına yakın değerler® sahiptir* Bozulmuş örneklerdeki hidrolik geçirgenlik değer leri 0,582 ile 13?853 cs/sa, arasında bulunmuş tur " Örnek lerin kil yüzdeleri ile hidrolik geçirgenlik değerleri arasında % 5 ihtimalle negatif ve kum yüzdeleri ile hidro lik geçirgenlik değerleri arasında % 5 ihtimalle pozitif önemli bir ilişki bulunmuştur* Diğer taraftan^ örneklerin pcrositeieri ile hidrolik geçirgenlik değerleri arasında % 5 ihtimalle positif re organik madde miktarları yla hid rolik geçirgenlik değerleri arasında da % 1 ihtimalle ne gatif -önemli bir ilişki bulunmuştur. Araştırma alanında Âlayköy ve Konaklı profil saha larındaki toprakların infiitrasyon hızı değerleri sırasıyla 10?35 ve 20j 6 cıs/sa, olarak bulunmuştur* Araştırma konusu topraklar yüksek infiitrasyon hızına sahiptir* înoelenen örneklerin saturasyon değerleri % 20s2 ile % 6? arasında bulunmuştur.? Örneklerin kil yüzdeleri ile saturasyon yüzdeleri arasında pazitif, kum yüzdeleri ile saturasyon yüzdeleri arasında negatif önemli ilişkiler tes pit edilmiştir? Araştırma konusu toprakların tarla kapasitesi de ğerleri % 7» 91 ile % 34s41 arasında değişmektedir» Örnekle rin kil vs organik madde yüzdeleri ile tarla kapasitesinde ki rutubet yüzdeleri arasında % 1 seviyesinde önemli pozi tif ilişkiler tespit edilmiştir,, îoprak örneklerinin solma noktasına ait değerleri % 352 ile % 18o3 arasında bulunmuştur * örneklerin kil yüz deleri ile solma noktası değerleri arasında % 1 seTiyedes organik madde yüzdeleri ile solma noktası değerleri arasın da % 5 seviyede Önemli pozitif ilişkiler tespit edilmiştir- İncelenen örneklerin faydalı su tutma kapasitisi^-'-'3'' değerleri ^ 2579 il® % 16-11 arasında değişmektedir* Ör neklerin kil ve organik madde yüzdeleri ile faydalı su tutma kapasitesi değerleri arasında % 1 seviyede önemli ilişkiler bulunmuştur» Alayköy ve Konaklı deneme sahalarında gelişme dönerdııde toprak profilinin 0-30 cm»iik üst katlarında nitrojen konsantrasyonu yüksek olarak bulunmuştur» Sözko- susu katlarda ve daha alt katlardaki nitrojen konsantras yonu? parsellerde, uygulanan gübre miktarının artışına par rai el olarak artmıştır» Söküme kadar geçen süre içinde üst katlardaki nit rojen 'konsantrasyonu önemli ölçüde azalmıştır. Bu durum v® profildeki toplam nitrogen konsantrasyonunun sökümd® geliş me dönemine göre oldukça düşük bulunmasa» nitrojenin bitki tarafından kullanılması ve çeşitli şekillerdeki kaybı ile ilgilidir» Diğer taraftan 60-120 cm»iik kattaki KO^-S^unun sökümde» gelişme dönemine göre daha yüksek olarak bulunma sı; nitrojenin yıkanarak kaybolduğunun bir işareti sayıl mıştır* Tıkanmanın 200 ve 250 kg/da, amonyum sülfatın uy gulandığı parsellerde hızla arttığı tespit edilmiştir* Laboratuvarda kurulan yıkama denemesi neticeleri ne göreş yıkanma yüzdesinin Konaklı için % 25 ve Alayköy için % 5 bulunması ve Alayköy de önemli miktarda nitroje nin alt toprak katlarında bulunmuş olması da bilhassa Ko naklı5 da kuvvetli bir yıkanma olduğunu göstermektedir» Alayköy" de alt toprak katlarında kalan nitrojen-, müteakip su uygulamalarında yıkanmasıyla karşı karşıyadır. laboratuvarda bulunan neticeler tarla denemeleri için bulunan neticelere uygunluk göstermektedir. Yukarıdaki açıklamaların ışığı altında yıkanmanın gübrelemede dikkate alınması gereken önemli bir husus olduğunu söylemek mümkündür. Diğer taraftan yıkanmayı engelleyici bir takım tedbirlerin alınması da yerinde olacaktır.
The objectives of this research conducted on the soils of Wigde-Misii plain on «nich especially pota to is grown are? 'a) to determine the physical properties of the soils, b) to find out the distribution and leaching of nitrogen fro*s the ammonium sulphate applied at high ra tes and9 c) to assure the knowledge which will -enlighten the studies to be made in future on this subject* Some chemical properties of the soils studied we re as follows? The pH values of the soils were found to range from 6,75 to 7,96 in the saturation extract and 7=34 to 8,41 in the Is 2, 5 soilswater suspensions- The electri cal conductivity values changed fros 0,256 to 8,132 mmhos/ cm* in the saturation extracts and from 0,06 to 1"997 aahos/cia- in the Is 5 soils water suspensions. The lowest value of the carbonate contents urns 0, 05 % and the highest value is 21,19 %~ Organic natter contents were between 0,29 % and 1,94 %* The amounts of the water soluble cati ons and anions showed the following order: Ca^+Mgf5"*" >Ia"r> IT" and SO? >C1** >HCQ~ respectively. Cation exchange capacities of the soils were between 7-45 and 34? 5 iae/100 gr* Exchangable sodium percentages were lower than 15 «. Clay, silt and sand contents of the soils chan ged frois 1,54 to 33*90 %s 1,26 to 39-71 % and 41, 60 to 96,74 % respectively. In general, soils in the region ar© coarse- textured and the textural class of the soils is mainly sandy loam and loamy sand- The soil texture becosas coarser from the upper to ths Icssr layors of the profile - Mean weight diameter of the soils used ranged between 0,24 and 2,97 sisu Clay content and organic sattsr nysrs found not to affect the mean weight diameter of ths soils* fhe particle densities of the soil samples varied between 2-45 and 3c 00 gr/ca - Ths average valu© -was 2,70 gr/czr% Ths deviation from th® average value of 2,65 ^'a® 63 attaributsd to the presence of heavy minerals in the soils, Ihe "bulk densities of the soils increased "with decreasing of the porosity values* The values of hulk den 's sities varied between loll' and 1- 68 gr/cm * The average value -was 1*46 gr/csi * The porosity Tallies of the soils 7>?ere between 36.1 % and 57*2-%* Most of the soil samples had a porosity of about 50 % * Hydraulic conductivity values of the disturbed soil samples -were between 0* 582 and 19*859 crs/h* A negati- ts significant CP<0. 05) relationship was found between clay contents and hydraulic conductiTity values of the so il samples* On the other hand, a positive relationship ( P<0, 05) Kas found between sand contents and hydraulic conductivity values. In addition* the porosity values of the soils samples positively (?<0»05) affected hydraulic conductivity of fhe samples* îhe relationship between or ganic matter and hydraulic conductivity values of the samples was found to be negative and significant
The objectives of this research conducted on the soils of Wigde-Misii plain on «nich especially pota to is grown are? 'a) to determine the physical properties of the soils, b) to find out the distribution and leaching of nitrogen fro*s the ammonium sulphate applied at high ra tes and9 c) to assure the knowledge which will -enlighten the studies to be made in future on this subject* Some chemical properties of the soils studied we re as follows? The pH values of the soils were found to range from 6,75 to 7,96 in the saturation extract and 7=34 to 8,41 in the Is 2, 5 soilswater suspensions- The electri cal conductivity values changed fros 0,256 to 8,132 mmhos/ cm* in the saturation extracts and from 0,06 to 1"997 aahos/cia- in the Is 5 soils water suspensions. The lowest value of the carbonate contents urns 0, 05 % and the highest value is 21,19 %~ Organic natter contents were between 0,29 % and 1,94 %* The amounts of the water soluble cati ons and anions showed the following order: Ca^+Mgf5"*" >Ia"r> IT" and SO? >C1** >HCQ~ respectively. Cation exchange capacities of the soils were between 7-45 and 34? 5 iae/100 gr* Exchangable sodium percentages were lower than 15 «. Clay, silt and sand contents of the soils chan ged frois 1,54 to 33*90 %s 1,26 to 39-71 % and 41, 60 to 96,74 % respectively. In general, soils in the region ar© coarse- textured and the textural class of the soils is mainly sandy loam and loamy sand- The soil texture becosas coarser from the upper to ths Icssr layors of the profile - Mean weight diameter of the soils used ranged between 0,24 and 2,97 sisu Clay content and organic sattsr nysrs found not to affect the mean weight diameter of ths soils* fhe particle densities of the soil samples varied between 2-45 and 3c 00 gr/ca - Ths average valu© -was 2,70 gr/czr% Ths deviation from th® average value of 2,65 ^'a® 63 attaributsd to the presence of heavy minerals in the soils, Ihe "bulk densities of the soils increased "with decreasing of the porosity values* The values of hulk den 's sities varied between loll' and 1- 68 gr/cm * The average value -was 1*46 gr/csi * The porosity Tallies of the soils 7>?ere between 36.1 % and 57*2-%* Most of the soil samples had a porosity of about 50 % * Hydraulic conductivity values of the disturbed soil samples -were between 0* 582 and 19*859 crs/h* A negati- ts significant CP<0. 05) relationship was found between clay contents and hydraulic conductiTity values of the so il samples* On the other hand, a positive relationship ( P<0, 05) Kas found between sand contents and hydraulic conductivity values. In addition* the porosity values of the soils samples positively (?<0»05) affected hydraulic conductivity of fhe samples* îhe relationship between or ganic matter and hydraulic conductivity values of the samples was found to be negative and significant
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Misli Ovası, Misli Plain, Niğde, Azot, Nitrogen, Tarım, Agriculture
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Işıldar, A. A. (1988). Niğde-Misli ovası topraklarının fiziksel özellikleri ve bu topraklarda nitrojen hareketi üzerinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
