Konya ilinde yaygın yetiştirilen buğday (Triticum spp.) çeşitlerinde süne (Eurygaster spp.) ve kımıl (Aelia spp.) emgili dane zararı ile protein ve hektolitre ağırlıklarının tespiti

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2013-11-13

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Araştırma, 2011-2013 yılları hasat sezonlarında, Konya Ticaret Borsası'nda en çok işlem gören Konya İlinin beş ilçesinde (Altınekin, Çumra, Karatay, Meram ve Sarayönü) yaygın yetiştiriciliği yapılan 10 farklı buğday çeşidinde Süne (Eurygaster spp.) ve Kımıl (Aelia spp.) emgi zararının ilçelere göre zarar yoğunluğunun belirlenmesi ile protein ve hektolitre ağırlıklarının tespiti amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, Kızıltan, Mirzabey ve Çeşit-1252 makarnalık buğday çeşitleri ve Tosunbey, Gerek, Altay 2000, Ahmetağa, Bezostaja, Esperia ve Konya 2002 ekmeklik buğday çeşitleri kullanılmıştır. Bölgede yoğun yetiştiriciliği yapılan ve Konya Ticaret Borsası'na gelen bu çeşitlere ait buğdaylardan TS 2975 Standartları baz alınarak homojen şekilde çeşitli yerlerden sonda cihazı ile 2 kg örnekler alınmıştır. Temizleme ve eleme işleminden sonra 50 g numune içerisinde süne ve kımıl tahribatına uğramış taneler ayrılarak tartılmış ve kütlece hasarlı taneler bulunmuştur. Kalan numune Near Infrared Transmission (NIT) yöntemi ile çalışan cihazlarla analiz edilmiş, süne ve kımıl zarar oranlarına ilave olarak protein ve hektolitre ağırlıkları tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda; 2011-2013 hasat sezonlarında tüm ilçelerde Konya Ticaret Borsası'na gelen çeşitlere ait buğdaylarda süne ve kımıl zararı ağırlıklı ortalamaları; 2011 yılında ekmeklik buğdaylarda %1.12 ve makarnalık buğdaylarda %1.19, sırasıyla 2012 yılında %1.35-%1.46 ve 2013 yılında %1.13-%1.11 olarak tespit edilmiştir. 2011-2013 hasat sezonlarında tüm ilçelerde seçilen bütün buğday çeşitlerinin süne ve kımıl zarar ortalamalarının %1.5'in altında, protein ortalamalarının %11 ve hektolitre ağırlıklarının %79'un üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Konya bölgesinde yürütülen biyolojik mücadele çalışmaları, verimin gün geçtikçe artması, uygulanan devlet alım politikaları ve yapılan eğitim çalışmaları neticesinde süne ve kımıl zarar yoğunluğunun giderek azaldığı görülmüştür.
The research has been carried out by determining the damage immensity of Sunn Pest (Eurygaster spp. and Aelia spp.) damage at ten types of wheat varieties which are produced from common farming according to boroughs (Altınekin, Çumra, Karatay, Meram, Sarayönü) that are the most treated in Konya at Konya Commodity Exchange for detection of weight of protein and hectoliter during 2011-2013 year-harvest seasons. At this study, Kızıltan, Mirzabey, Çeşit 1252 durum wheat varieties and Tosunbey, Gerek, Altay 2000, Ahmetağa, Bezostaja, Esperia and Konya 2002 bread wheat varieties have been utilized. 2 kg samples of wheats regarding varieties that are produced the most and brought to the Konya Commodity Exchange have been taken homogenously by prob from different places taking as baseline of TS 2975 Standardization. After cleaning and sieving, in the sample 50 g of the grains that incurred sunn pest damages have been separated and weighed and damaged grains were found. The remaining sample has been analyzed by the tool that operates with the Near Infrared Transmission (NIT) process and in addition the rates of protein and hectoliter have been identified. At the result of research, in all boroughs at the time of 2011-2013 harvest season, the rate damage of sunn pest at wheats belonging the varieties that are brought to the Konya Commodity Exchange has been determined as 1.12% at bread wheat and 1.19% at durum wheat in 2011, respectively 1.35%-1.46% in 2012 and finally 1.13%-1.11% in 2013. Sunn pest damage rates of wheat varieties that were selected in all boroughs at the time of 2011-2013 harvest-seasons have been realized under 1.5% and protein rates above 11% and hectoliter weights above 79% have been realized. Biological control studies conducted in Konya, yield increase by the day, the government procurement policy implementation and training as a result of the sunn pest density has decreased steadily.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Buğday, Kımıl, Süne, Zarar, Wheat, Aelia rostata, Shield bug, Damage, Konya Ticaret Borsası, Konya Commodity Exchage

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Bilici, E. (2013). Konya ilinde yaygın yetiştirilen buğday (Triticum spp.) çeşitlerinde süne (Eurygaster spp.) ve kımıl (Aelia spp.) emgili dane zararı ile protein ve hektolitre ağırlıklarının tespiti. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.