Konya ili 10-15 yaş aralığındaki ilköğretim öğrencilerinde süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlığı, laktoz sindirim güçlüğü ve intoleransı üzerine bir araştırma

Tarama modelinde kesitsel olarak planlanan bu çalışma; 2010-2011 eğitim-öğretim yılında, Konya ilinde yer alan ve tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen devlet ve özel ilköğretim okullarında öğrenim gören 10-15 yaş grubunda bulunan ve yine tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 1200 öğrencinin süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlığı, laktoz sindirim güçlüğü ve intolerans durumlarını belirlemek üzere yürütülmüştür. Araştırmada, veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Katılımcıların boy uzunluğu (cm) ve ağırlık (kg) ölçümleri araştırmacı tarafından alınmıştır. Uygulanan anket sonucunda elde edilen veriler, SPSS 16.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde Ki-kare (?2) ve Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Çalışmaya alınan 1200 öğrencinin % 50,7'si kız, % 49,3'ü erkektir. Öğrencilerin % 84,9'u sütü sevdiğini belirtmiş olmakla birlikte sadece %55,7'si her gün süt tüketmektedir. Her gün süt tüketen öğrencilerin %35,4'ü günde 2 bardak ve üzerinde süt içmektedir. En çok tercih edilen süt ürünü, %78,8 oranıyla her gün 1-2 defa tüketildiği belirlenen peynirdir. Öğrencilerin %2,7'sinin hiç süt tüketmediği görülmüştür. Süt içtikten sonra vücudunda, karın ağrısı, ishal, gaz, mide ekşimesi, kusma, midede şişkinlik ve kramp gibi belirtiler hisseden öğrenci oranının %37,6 olduğu görülmüştür. Kendisinde laktoz intoleransı belirtilerinin olmasıyla birlikte hastalığın varlığından şüpheli olanların oranı %36,6 iken, doktor tarafından laktoz intoleransı tanısı konulmuş olduğu için hastalıktan emin olanların oranı %1.0 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, öğrencilerin büyük bir kısmının sütü sevmesiyle birlikte yeterli oranda süt tüketmediği ve laktoz intoleransı belirtilerini yaşayan öğrencilerin büyük bir kısmının bu rahatsızlıkla ilgili tanı almadığı görülmüştür. Bu durum laktoz intoleransının ebeveynler tarafından da yeterince bilinmediğini göstermektedir. Toplumun bu konuda bilgilendirilmesinin gerekliliği ortaya çıkmıştır.

This is a cross-sectional screening study that aims to identify the dairy products consumption habits, lactose indigestion and lactose intolerance among over 1200 primary school students aged 10-15 in Konya, who were selected by random sampling from randomly selected public and private schools in the 2010-2011 school year. Data were collected using a questionnaire form. The height (cm) and weight (kg) of the participants were recorded by the researcher. The collected data were analyzed using SPSS 16.0 statistical software package. Chi-square test (?2) and Kruskal-Wallis H test were performed in the statistical analysis. Of all 1200 participants, 50.7% were male and 49.3% female. 89.4% of the students stated they liked milk but only 55.7% indicated that they drank milk every day. Among students who drank milk everyday, 35.4% drank 2 cups or more. The most preferred dairy product was found to be cheese, which 78.8% of the students consumed once or twice. It was found that 2.7% of the students never drank milk. The rate of students who had symptoms such as stomach ache, diarrhea, vomiting, tapped wind, flatulence, and stomach cramps was 37.6%. While 36.6% of the students suspected that they might have lactose intolerance because they are showing symptoms, only 1.0% were medically diagnosed as lactose intolerant. In conclusion, it was found that students did not have a sufficient milk intake despite their liking of it and that most students showing the symptoms of lactose intolerance did not have a medical diagnosis. This study shows that parents do not know enough about lactose intolerance and that public should be educated about lactose intolerance in Turkey.